Zes jaar geleden verscheen het laatste Helloween-album My God-Given Right. Voorheen volgden de cds elkaar sneller op. Hoe was het voor jou om zon lange pauze te hebben wat betreft het schrijven van nieuwe nummers?
Eigenlijk ben ik daar nooit mee gestopt. Mijn hobby is gitaarspelen en ik heb regelmatig het instrument bij de hand als ik bijvoorbeeld op de sofa zit en tv kijk. Bij het pingelen ontstaat er soms iets interessants. Nu kun je dat niet echt songwriting noemen, maar eerder het verzamelen van ideen. Pas als we echt aan het werk moeten gaan, duik ik in mijn collectie van ideen. Meestal zitten er vijf tot zes tussen waar ik echt enthousiast over ben en werk ik die uit tot complete songs.
Toch moet het dit keer anders zijn geweest, aangezien het langer dan gebruikelijk heeft geduurd voordat je echt aan de slag kon gaan.
In die zin begon het inderdaad te kriebelen. Ik had het gevoel dat er iets miste. Toch was het niet meer dan logisch dat de focus zou liggen op de Pumpkins United-tournee, die uiteindelijk twee jaar heeft geduurd. De voorbereiding voor de shows duurde ook nog eens een jaar. Daar hebben we expres de tijd voor genomen, want we moesten met zijn zevenen aan elkaar gewend raken. Als twee oud-leden terugkeren, wil je eerst weten of er eventuele hobbels op de weg zijn. Michael Kiske bezocht mij op Tenerife, vervolgens ging ik bij hem op bezoek in Hamburg en kwam de band bij elkaar in Karlsruhe. Die lange periode heeft zich uitbetaald, want op privvlak zat het uiteindelijk goed. Gitarist Kai Hansen en Kiske kennen gitarist Michael Weikath en bassist Markus Grosskopf uiteraard nog van de begindagen van Helloween. Die moesten elkaar als bandleden weer opnieuw leren kennen.
Wat mij betreft hebben we dus de juiste keuze gemaakt. Je kan het zien als een lang bedrijfsuitje, haha. Het bleek de perfecte strategie te zijn ter voorbereiding van de lange tournee, maar ook voor de uiteindelijke studiosessies voor het nieuwe album. Na een show neem je afscheid en keer je terug naar je hotelkamer. In de studio zit je de hele dag met elkaar opgescheept. Het zou verschrikkelijk zijn geweest als we dat moesten doen terwijl we elkaar niet zouden mogen.
Zie jij de release van My God-Given Right als het einde van het tijdperk van de toenmalige line-up van Helloween?
Wel als we in een perfecte wereld leven. In een niet zo perfecte wereld zou het kunnen zijn dat er oud zeer is opgekomen waardoor de huidige line-up niet verder kan werken. In die situatie zou Helloween weer op de wijze zoals voorheen doorgaan. Dat zou geen straf zijn, maar tegelijkertijd zou het een ontzettend stomme zet zijn, vooral tegenover de fans. We hebben nu iets geweldigs neergezet en dat zouden we dan opgeven. Ik weet zeker dat we alle zeven er zo over denken.
We hebben laten zien dat we als eenheid veel sterker zijn. We hadden niet eens de intentie om die boodschap te verkondigen na de bekendmaking van de renie, maar zo is het wel gegroeid. Een groot gedeelte van de fans is trots dat wij als zevental een echte eenheid zijn. Het geeft zoveel meer kracht dan de line-up van voorheen. Dat moeten we nooit vergeten en daarom willen we zo doorgaan. En mochten er alsnog hobbels op de weg komen, dan zijn we volwassen genoeg om daarmee om te gaan hoop ik, haha.
Met zijn opgewekte muziek en positieve boodschap in de teksten is Helloween dan ook de perfecte band om een renie met een oud-zanger en -gitarist te laten werken.
In alle eerlijkheid waren wijzelf daar niet zo mee bezig, maar uiteindelijk spreekt het resultaat boekdelen. Onbedoeld hebben we een soort van united-trend ontketend. Wij stonden met een glimlach op het podium en iedere bezoeker verliet met een glimlach de zaal. Iedereen zag dat het op deze manier heel goed werkt. Daarvoor moet ieder bandlid een deel van zijn ego inleveren, zonder zich daar bedroefd over te voelen. Iedereen moet rekening houden met het sluiten van compromissen. Dat is ons gelukt omdat we naar hetzelfde doel aan het toewerken waren en dat allemaal graag wilden. Met zeven personen is het soms lastig, maar het is haalbaar. En als een band dat kan, kan iedereen op de wereld dat ook. Helaas zitten egos vaak in de weg, maar het is ons met zeven egos toch maar mooi gelukt.
Sinds Kiske en jijzelf gebroederlijk op het podium staan, zijn er geen andere bands te noemen die ook met hun oude en nieuwe zanger optreden. Verbaast jou dat?
Er zijn wel voorbeelden te noemen waarbij het is geprobeerd. Zo zou ik graag Van Halen hebben willen zien met zowel David Lee Roth als Sammy Hager, aangezien ik de formatie met beide zangers geweldig vind. Kiske wist me te vertellen dat ze dat al eens hadden geprobeerd, maar dat er bij de tweede show al ruzie was ontstaan tussen David en Sammy. (red. ze hebben niet samen in Van Halen gespeeld, maar getourd met hun solobands.)
Onderdeel zijn van een band is automatisch een ego-ding. Om een renie zoals de onze te laten werken, moet niemand denken dat hij beter is dan de ander. Helaas is dat toch vaak het geval, terwijl het helemaal niet zo hoeft te zijn. Iedereen heeft zo zijn eigen sterktes en zwaktes. In plaats van in competitie te gaan met je bandleden, moet je proberen samen te werken. Dat blijkt niet altijd mogelijk.
Er bestaat geen twijfel over de hoge kwaliteit van het nieuwe album, maar het gaat me te ver om te zeggen dat Helloween een terugkeer is naar het vertrouwde Keepers-geluid. Met jou in de gelederen heeft de band nooit drastisch afgeweken van die stijl. Hoe denk jij daarover?
Zo zie ik dat ook. Toch hebben we nu een extra ingredint in de vorm van de stem van Michael Kiske. In het verleden heb ik songs geschreven in de klassieke Keepers-stijl. Ik heb ze echter wel ingezongen en omdat mijn stemgeluid zo anders is, is dat de reden dat Derris-tracks enigszins afwijken van die stijl. Daarom zal begrijpelijkerwijs worden gezegd dat er iets mist. Ik ga niet stampvoetend tekeer tegen iemand die is opgegroeid met de Keeper Of The Seven Keys-platen. Voor die persoon is het plaatje pas compleet met de stem van Kiske. Dat zegt iets over de enorme kwaliteit van hem.
In principe doe ik nu niks anders dan pakweg twintig jaar geleden, maar vanwege de toevoeging van Kiskes stem klinken mijn songs opeens zoals vroeger. Voor mij is dat vooral het bewijs dat ik niks verkeerds heb gedaan. Het grote verschil is mijn stem die voor sommige fans een afknapper is geweest om zich te verdiepen in het Andi Derris-tijdperk. Op deze plaat krijgen ze eindelijk waar ze al jaren om hebben gevraagd en daar ben ik dan weer erg tevreden over. De single Fear Of The Fallen was wellicht anders ontvangen als ik die alleen had ingezongen. Nu zijn de reacties overwegend positief: Fuck yeah, Kiske is terug!. En ik krijg plots ook complimenten, terwijl ik niet anders zing dan voorgaande jaren, haha.
Ik ken iemand die Helloween lange tijd niet meer heeft gevolgd en enorm uitkijkt naar de nieuwe plaat, terwijl ik hem op het hart heb gedrukt dat er ook zeker een aantal steengoede Derris-albums zijn, zoals Better Than Raw uit 1998. Maar zoals jij het al uitlegt, de zang is voor de luisteraar een heel belangrijke factor.
Absoluut. Ik heb er nooit een geheim van gemaakt dat ik een andere zanger ben dan Kiske. Hij is superieur in de stijl die hij zingt. Wie ben ik om me daar ook aan te wagen? Dat probeer ik dan ook niet. Waarom zou ik dat ook proberen? Kiske behoort in het rijtje der groten waar zangers zoals Geoff Tate (ex-Queensrche) thuishoren. Mijn stem is compleet anders. Nu hebben we de perfecte situatie waarin we de twee zangstijlen hebben samengebracht.
Er is zelfs een derde zanger te horen op Helloween, namelijk Kai Hansen. Waarom is ervoor gekozen om ook hem een aantal zanglijnen te geven?
Wij vinden dat hij als zanger een belangrijk onderdeel is van Helloween. Kai heeft immers het debuut Walls Of Jericho ingezongen. Voor een beginnende band was de langspeler destijds een groot succes. Uiteraard volgden er later grotere successen. Maar voor een grote groep is Kai de enige, echte zanger van Helloween vanwege hun voorkeur voor Walls Of Jericho. Voor mij is het voordelig geweest, aangezien mijn stem meer in de richting gaat als die van Kai. Ik trok dus juist vooral liefhebbers van Walls Of Jericho aan.
Helloween opent met het explosieve Out For The Glory, geschreven door gitarist Michael Weikath en hoofdzakelijk ingezongen door Kiske. Hun relatie was al die jaren het meest verstoord. Kan de openingstrack gezien worden als statement dat alles weer koek en ei is tussen hen?
Nee hoor, zo was dat niet bedoeld. Voor de maximale impact moest de openingstrack grotendeels ingezongen worden door Kiske. We hebben er even aan gedacht om daarvoor de epic Skyfall met alleen Kiske op zang te gebruiken. Toch leek het ons te veel van het goede om een dertien minuten durend nummer te gebruiken als opener. De enige andere kandidaat was Out For The Glory. Ik ga ervanuit dat de fans graag als eerste een song horen met alleen Kiske op zang. Daarna volgt Fear Of The Fallen, waarin we beiden zingen. Later op het album volgt nog een volledig door mij ingezongen track, hoewel we altijd in elk nummer te horen zijn, al dan niet op de achtergrond. Er zijn geen andere vocalisten nodig geweest voor de achtergrondkoren.
Kiske en jij hebben de zang samen opgenomen in jouw studio in Tenerife, waarbij soms spontaan werd besloten wie welke zanglijn op zich zou nemen. Hebben jullie er wel voor gezorgd dat de zanglijnen evenredig werden verdeeld?
Zekers, in dat opzicht wilden we een goede balans hebben. Het was belangrijk dat niemand de boventoon zou voeren. Dat zou tegen het Pumpkins United-thema ingaan. Toch is het heel natuurlijk verlopen. Ik had al drie songs geschreven voor ons beiden. Andere bandleden hebben dat ook gedaan. Het kwam wel eens voor dat we zangpartijen hebben gewisseld zonder medeweten van de desbetreffende songwriter. Maar als Kiske of ik een zanglijn niet prettig vonden om te zingen, vonden we het geen probleem om te wisselen. Zelf vraag ik me vooral af of ik het live kan waarmaken.
Dat je kan kiezen wat je tijdens optredens wilt gaan zingen moet vast een prettige bijkomstigheid zijn.
Zeker weten! Toen ik het alleen moest doen, werd ik gedwongen om materiaal te zingen dat mij eigenlijk niet zo goed lag. Je wordt gedwongen om bepaalde delen van een nummer aan te passen, puur om de show te overleven. Nu konden Kiske en ik daar al op anticiperen in de studio. Als we al wisten dat we iets live niet konden waarmaken, konden we simpelweg ruilen. Nu is dat trouwens niet altijd gelukt en staan er zangpartijen op het album waarvan we beiden al weten dat we daar moeite mee gaan krijgen op het podium. De partijen van Down In The Dumps van Weikath zijn zo ontzettend hoog en fucked up, dat gaan we live niet overleven, haha.
Voor de setlist staan de songs uit het Kiske-tijdperk wel redelijk vast. De discografie bestaande uit jouw albums is echter een stuk groter. Gaan we de komende tournee uitvoeringen van andere Derris-nummers voorbij zien komen?
Dat is wel het plan. Er zijn wel nummers van mijn periode die we moten spelen, zoals Power. Kiske is inmiddels aardig bekend met de songs met mij op zang. Af en toe stuurt hij me een berichtje: Zojuist heb ik Push gehoord van Better Than Raw. Wat een geweldig nummer! Op die manier kan zon track uiteindelijk op de setlist belanden. Het lijkt me tof dat Kiske een aantal zangpartijen op zich neemt, zoals we ook hebben gedaan bij Why? en Forever And One. Een aantal Keeper-songs bleek ook uitermate geschikt voor ons beiden, zoals I Want Out. Bij de langere nummers Keeper Of The Seven Keys en Halloween heb ik me echt geconcentreerd op de zanglijnen die bij mij passen. Die typische hoge uithalen zoals Kiske alleen kan, zijn heilig en daar moet ik me nu echt niet meer aan wagen.
Zijn de verwachtingen van de platenmaatschappij voor de prestaties van het nieuwe album hoger dan voorheen?
Poeh, die waren al torenhoog toen ze kennisnamen van het feit dat er definitief een full-length van de nieuwe lineup zou gaan komen. Dat was beangstigend, want dit zorgt voor extra druk. Werken aan nummers moet grotendeels gewoon leuk zijn. Dat is het niet als in het achterhoofd rondspookt dat ze dit keer extra geweldig moeten worden. Het voelt dan eerder aan als werk dan een hobby. Dat heeft een negatieve invloed op het schrijven van songs.
Ik voel me enorm bevoorrecht dat ik een levensstijl heb kunnen creren met iets wat ik graag in mijn vrije tijd doe. Zodra het voelt als werk, functioneer ik niet meer. Iedere muzikant zal er net zo over denken. Het is onmogelijk om dit te doen met als doel een carrire te hebben. In mijn geboorteplaats in Duitsland waren veel muzikanten die net zo goed, zo niet beter waren dan mij. Toch ben ik degene die het wel heeft gered en daarom moet ik daar altijd dankbaar voor blijven zijn.