Hoe is het oefenen verlopen?

Zeer goed. Het was de enige oefening in de huidige samenstelling, maar het ging prima dus we vliegen morgen met zelfvertrouwen naar Verenigde Staten.

Jullie hebben een intensief schema voor de boeg met slechts enkele rustdagen.

Het gaat erg zwaar worden de komende vier maanden. We touren eerst door Canada en Verenigde Staten, maar daarna ook nog door Europa. We hebben tussendoor slechts zeven dagen in Finland om enigszins bij te komen. Na de Europese tour doen we nog een Finse tour in december en een Amerikaanse tour in januari.

En daarna ga je even een paar weken helemaal niets met muziek doen.

Precies. Dan ben ik er echt even klaar mee.

Betekent het vele touren ook dat je bent gestopt met de baan die je hebt?

Het is voor het eerst dat ik een lange pauze van een of twee jaar neem, zodat ik me volledig kan concentreren op Wolfheart. Het gaat erg goed met de band op het moment, dus het zou dom zijn om daar niet wat mee te doen. Later pak ik de werkzaamheden op mijn werk, die ik graag uitvoer, wel weer op. De focus is nu op Wolfheart en we zien over een paar jaar wel wat er gebeurt.

Jullie nieuwe partner Napalm Records kan daar beslist wat in betekenen.

Specifiek Verenigde Staten is nu een bonus met die samenwerking. Met betrekking tot de albums hebben we daar tot nu toe slechts gewerkt met wat mindere licentiedeals en beperkte promotie. Het wordt nu een stuk interessanter nu we er ook gaan touren.

Je hebt tot nu toe bijna ieder jaar een album uitgebracht. Krijg je van het label nu de vrijheid om wat langer aan een album te werken, zeker nu je veel gaat touren?

Het vele touren is inderdaad een primaire reden om die cyclus wat op te rekken. Men is al bezig met een tour van de zomer van 2019. Ik heb in de tussentijd geen tijd om de studio in te duiken. De samenwerking tussen de booking agency, het management en het label werkt prima. Ze luisteren goed naar mijn mening en ze werken niet alleen voor hun geld, maar hebben hart voor de zaak. Zelfs als ik zou zeggen dat ik niet zoveel meer zou willen touren en terug wil gaan naar de studio, zou dat denk ik geen probleem opleveren in de samenwerking. Ik heb een grote artistieke vrijheid binnen het contract. Ik bevind me in een goede positie.

Je hebt veel vrijheid. Je bent ook iemand van goed plannen. Dat is ook wel nodig, want niet alle bandleden krijgen zomaar vier maanden vrij van hun baas. Je gaat dan ook wellicht samenwerken met verschillende sessiemuzikanten.

Ja, alleen voor mij en de drummer is het mogelijk om voor langere tijd vrij te krijgen. De anderen hebben een huis en een gezin en voor hen is het een stuk moeilijker om iets te regelen. We hebben daar alle begrip voor. We hebben in het verleden al met sessiemuzikanten gewerkt. We maken momenteel gebruik van musici die in het verleden al met Wolfheart hebben gespeeld.

Wie is de tweede gitarist op 17 november in Rotterdam?

Dat is George. Die achternamen van die Grieken kan ik nooit onthouden. (Thanasoglou, onder andere AmongRuins, Fragile Vastness � red.). Hij heeft al eens een Scandinavische tour met Insomnium met ons meegedaan. Toen ik als een geluidstechnicus in Athene werkte, heb ik zijn gitaarpartijen voor drie albums opgenomen. Hij kent de anderen goed, want toen we daar met Before The Dawn tourden, speelde hij in de supportband.

Het is een groot voordeel dat je hem ook al kent als persoon.

Zeker, want het is niet altijd makkelijk om iemand te vinden waarmee je ook persoonlijk een klik hebt. Je zit toch een hele tijd met zo iemand opgescheept: in de bus, backstage, enzovoort. In de Verenigde Staten werken we samen met Juho R�ih�. Ik werkte eerder met hem samen in Before The Dawn. Hij speelt nu in Swallow The Sun en heeft alle Wolfheart-albums gemixt, gemasterd en geproduceerd. Er is een vrije grote reserve aan Wolfheart-muzikanten die niet tot de vaste line-up behoren, maar wel tot de inner circle.

Het is belangrijk dat je de inzetbaarheid op orde hebt en het is fijn dat je met artiesten samenwerkt die zowel de muziek begrijpen als de onderlinge connectie.

Het is iets wat het publiek ook kan ruiken als het ware; of het klikt tussen bandleden of niet. We vinden het ook belangrijk dat de sessieleden evenveel aandacht op het podium krijgen en zich niet hoeven te verstoppen. We prijzen ons erg gelukkig met de mensen die we nu hebben.

Hoe was het om vandaag samen de nieuwe nummers te spelen?

Dat was zo cool. Ik kan niet wachten om ze live ten gehore te brengen. Het is altijd een geweldig moment dat als een nieuw album uitkomt je de nummers voor het eerst in een oefenruimte met elkaar speelt.

Hoe heb je de studioversies omgezet naar live-versies?

Het was eigenlijk vrij makkelijk. Tijdens het productieproces wil ik dat de nummers zo gemeen mogelijk klinken waarbij een massieve gitaarsound vooropstaat. Het betekent echter niet altijd dat er veel gitaartracks voor nodig zijn.

Normaal bestaat de sound uit vier lagen gitaarpartijen?

Ja, het ligt eraan hoe je telt. Beide gitaarpartijen zijn verdubbeld, dus in die zin zijn het er vier. Er zit veel energie in het vinden van de juiste sound. Bovendien probeer ik de gitaarpartijen zo te spelen dat er geen extra lagen nodig zijn. Dat maakt het ook een stuk makkelijker om de songs te arrangeren voor een live-uitvoering. We spelen twee verschillende partijen live, dus we hoeven weinig tot geen compromissen te sluiten. Het zou ook oneerlijk zijn richting het publiek als er veel verschil zou zitten tussen de album- en de live-versie.

Ik zou het album willen omschrijven als divers, dynamisch, donker, episch, krachtig, melodieus en cinematisch.

Tijdens het schrijven heb ik me op vari�teit gericht. Elk nummer moet in dienst staan van het album, maar ook op zichzelf. Cinematisch, divers en dynamisch behoren ook tot ons doel. Door het dynamische brengen we de songs meer tot leven. We leven in tijden van de digitale technologie, maar we hebben dit keer geen plug-ins voor de gitaarpartijen gebruikt. Alle effecten komen van de pedalen (delay, reverb). We hebben geen re-amping ingezet. We zijn een dag bezig geweest om uit te zoeken wat de beste combinatie van versterkers was. Als je het eindgeluid hoort van het album terwijl je aan het spelen bent, dan pas je op een natuurlijke manier de wijze van spelen aan. Als je een agressievere sound nodig hebt op dat moment, speel je bijvoorbeeld harder. Re-amping kan een goed iets zijn, maar als je het toepast na het inspelen, doet dat wat af aan de magie van het spelen zelf. Met betrekking tot de drums hebben we slechts samples gebruikt voor de double bass. Al het andere dat je hoort, is akoestisch. Dat maakt het wat moeilijker voor de drummer, want die moet daar rekening mee houden. Het zorgt er wel voor dat het album meer tot leven komt.

De albumopener is direct een grootse compositie met een intro aan het nummer zelf vastgekoppeld. Waarom heb je daarvoor gekozen?

Het originele idee was om de intro los te koppelen. Hoe meer ik tijdens de periode van het mixen ernaar luisterde, hoe meer ik de intro en het nummer dat volgt vond klinken als een heel nummer. Ik denk dat het muzikaal het juiste is, hoewel ik besef dat het niet ideaal is met betrekking tot digitale platforms als iTunes. Mensen willen namelijk de beste delen van een nummer al heel snel horen. Ideaal zou een albumopener van vier minuten zijn, waar binnen een minuut het refrein klinkt, maar het label en het management begrepen mijn punt en gaven me toestemming om een nummer van meer dan tien minuten als opener te kiezen met het refrein op zes minuten. Ik ben blij dat dit in metal nog steeds geaccepteerd wordt. Insomnium�s vorige album bestaat zelfs uit slechts ��n lang nummer. Moonsorrow heeft ook een ep gemaakt met slechts ��n nummer van twintig minuten. Die artistieke keuzevrijheid is er gelukkig altijd nog.

Er schijnt een link te zijn tussen de nummers. Je ziet dat ook weer terug in de video�s van Breakwater en The Saw.

Er is inderdaad een zekere connectie, zeker als het om de teksten en video�s gaat. Er komt nog een derde video, een grande finale. Ik zou in de toekomst graag een korte film willen maken, maar ik weet niet of dat te gecompliceerd is voor Napalm. Je noemde het cinematisch aspect in de muziek al en dat is beslist iets wat ik zou willen uitwerken. Ik visualiseer de muziek vrij vaak heel sterk. Daarom wilde ik ook graag deze drie video�s combineren zodat ze samen een groter geheel vormen. Ieder nummer heeft daarbinnen een onderscheidend beeld. Het is ook de reden waarom we gebruik maken van de diensten van Olli Savolainen van Shade Empire. Zijn stijl van spelen zorgt voor een connectie met het cinematische. Hij is niet alleen een goed musicus, maar begrijpt goed wat onze sound nodig heeft. Hij spreekt dezelfde taal als ik binnen de muziek.

Zijn rol is ditmaal groter dan ooit tevoren. Soms komen zijn partijen echt goed door, zoals in Defender.

Het is het tweede album waarop we met hem samenwerken. Zijn rol is inderdaad groter dan op Tyhjyys. We werken erg prettig met elkaar samen. Ik heb hem beter leren kennen en heb nu meer ruimte gelaten voor hem op bepaalde momenten. Ik zag in waar hij zijn stempel kon drukken op de sound. Ik weet nu al dat we ook op het volgende album met hem gaan samenwerken en dat dat dan nog beter gaat uitpakken.

Heb je ook overwogen om hem op het podium een plek te geven tijdens speciale liveshows?

We hebben erover gepraat tijdens een tour in Finland waarbij Wolfheart en Shade Empire beide optraden. We konden goed met hem opschieten. We zijn nog niet concreet plannen gaan uitwerken, maar het is goed mogelijk dat hij ooit aansluit.

Het is ook een nieuwe dimensie voor de liveshows, dat je ook echt iemand die partijen ziet spelen.

Zijn werk verdient meer erkenning. Hij is een belangrijk deel binnen het geheel, dus hij verdient het om in de spotlights te staan.

Er komen veel verschillende stijlen en invloeden samen. Zo zijn er ook progressieve geluiden op het album te horen, onder andere in Valkyrie, Forged With Fire en Everlasting Fall. Niet op het gebied van gitaarrifs, maar vooral de drumpartijen.

Het heeft vooral te maken hoe Joonas Kauppinen de drums speelt. We stoppen best veel tijd in de drumarrangementen. Als we de drumtakes opnemen, zorgen we ervoor dat er iemand in dezelfde ruimte gitaar speelt. We wisselen dan nog idee�n uit om het geheel nog beter en interessanter te laten klinken. Een goed voorbeeld daarvan is Boneyard van het vorige album. De eindriff daarvan is er feitelijk per ongeluk van gekomen. Joonas en ik leven dicht bij elkaar en we zijn vaak aan het jammen. De een begint, de ander sluit aan. Zo is dat idee ontstaan en we hebben de geluidstechnicus toen gevraagd om het direct op te nemen. Elke keer dat we het nummer live spelen, denken we aan dat moment terug. Joonas is een geweldige drummer. Hij kan improviseren en als ik een idee aan hem doorgeef, weet hij direct wat hij moet spelen.

Je bent dus niet alleen nummers aan het schrijven, maar krijgt ook input van anderen.

Ja, het zou supersaai zijn als ik slechts zou vertellen wat de anderen precies moeten spelen. Sommigen zijn daar goed in, maar ik vind het een verspilling van talent.

Jullie oefenen niet vaak samen, maar in de studio is er nog wel ruimte om dingen aan te passen.

We spelen al een tijd samen, dus iedereen kent elkaars stijl van spelen inmiddels. Het is dus makkelijk voor ons om zelfs op het laatste moment nog aanpassingen te doen. Er is een prettige vibe in de band en niemand doet moeilijk over last-minute veranderingen. Een goed voorbeeld is Valkyrie. Ik schreef dat nummer op de op een na laatste dag van de drumopnamen. In de ochtend bestond het nummer nog niet eens. In de middagpauze heb ik samen met de tweede geluidstechnicus de drumpartijen vastgelegd op een drummachine en later vertelde ik tegen Joonas dat hij het nummer de volgende dag op moest nemen. Daarna heb ik de gitaarpartijen opgenomen en vertelde aan de bassist dat hij een nummer ging spelen dat hij nog nooit eerder had gespeeld. Ik verzocht hem het nummer direct te spelen en hij deed dat zonder probleem.

Ik heb het idee dat dit het meest persoonlijke album tot nu toe is. Je kunt dat specifiek in Valkyrie terughoren. Klopt dat?

Alle albums zijn persoonlijk, maar inderdaad, specifiek Valkyrie is iets persoonlijks. Er is iemand in de familiekring van de bandleden overleden. Je kon dat zien aankomen vanwege een bepaalde ziekte. Het gebeurde in het midden van de opnameperiode. Het had dan ook invloed op het schema van opnemen. Er was ook nog eens een vriend van iemand die ik goed ken overleden in die periode. En dan was er nog een geval van overlijden. Die drie gevallen bleven in mijn hoofd doorspelen en in de studio besloot ik iets met het onderwerp te doen. Zelfs al was ik niet persoonlijk heel dicht bij de gevallen zelf betrokken, toch beheerste het mijn gevoel bij de opnamen. Als je goed luistert, kun je horen dat de laatste slag op de drums mist. Het nummer gaat over de dood en de walkuren die de strijders naar walhalla brengen. Ik geloof niet in de christelijke versie, dus ik heb gekozen voor een andere benadering. Het verlies van iemand staat centraal en vandaar dat het gemis terug te vinden is in de muziek. �The strongest and loudest death reveals itself, is silence.�

Je geeft aan dat er niet veel lagen in de muziek zitten, maar Everlasting Fall is bijna een klassieke compositie te noemen.

Wat belangrijk is, is om te weten dat er inderdaad niet zoveel lagen zijn. Er zit juist veel tijd en energie in om de tracks te laten ademen. Dat zorgt er ook voor dat het nummer groots klinkt. Less is more is de benadering die we hebben gekozen. Het is de kunst om de essentie van de juiste sound te ontdekken en die toe te passen en de juiste melodie�n binnen die sound te implementeren. Het gaat om de samenwerking tussen de verschillende lagen. Onze benadering wijkt dus flink af van die van Jari van Wintersun, haha. We richten ons beide op een groot eindresultaat, maar we gaan verschillend te werk.

Als ik kijk naar de titels zie ik verschillende karakters van eenzelfde persoon.

Ik vraag me bij het beschrijven van de karakters altijd af hoe ik me zou voelen of reageren. Het zijn echter meer individuele situaties dan karakters. Het gaat om worstelingen in mijn eigen leven. Het is een oorlog, niet te vergelijken met die Sabaton of Hail Of Bullets omschrijft, maar meer wat je definieert als persoon. Dat is wat me fascineert. Wat brengen extreme situaties bij je teweeg? Wat gaat er in iemands hoofd om? Bijvoorbeeld toen Finland heropgebouwd moest worden na de oorlog tussen Rusland en Finland. Wat ging er om in het hoofd van mijn grootouders? Het gaat mij om de persoon binnen de oorlog, niet de oorlog zelf.

Dat komt ook weer terug in de video�s, die individuele benadering. Je bent naar IJsland geweest om de video bij Breakwater op te nemen.

We hebben al een video opgenomen in Fins Lapland en in een nationaal park in het zuiden. We zijn al in het noorden van Noorwegen gehad, dus er dreigde een tekort aan landschappen, haha. Je zoekt altijd naar de overtreffende trap. Het landschap in IJsland is zowel mooi als ruw. Het lijkt op een woestenij, maar het is speciaal. We zijn er vier dagen geweest. We hebben rondgereden op zoek naar ideale plaatsen voor de opnamen. We hebben van een paar toeristische plekken gebruikgemaakt, maar we hebben ook unieke plekken gevonden waar niet iedereen komt. Als je de tijd neemt om ze te zoeken, vind je die daar. We hebben vier dagen de tijd genomen vanwege het weer dat daar nog wel eens tegen kan vallen. Ik wilde graag een drone gebruiken en die kun je niet inzetten als het regent. Liever twee dagen extra, dan ��n tekort.

Hoe koud was die sprong in het water?

Slechts twee graden. Het was verschrikkelijk. Er is een klein meer vlak voor de waterval. We wisten dat we sowieso gebruik wilden gaan maken van de waterval, maar ik duik dus ook nog eens in het water. Dat was eigenlijk niet eens in het script opgenomen. Het ergste was nog dat ik de duik zes keer moest doen. De eerste keer dook ik er te snel in, de tweede keer kwam ik te snel uit het water naar boven. Dat zag er niet goed uit. We hebben het uit verschillende hoeken geprobeerd. Ik kon wel wennen aan de watertemperatuur, maar wachten, staande op de koude stenen, voordat je weer een duik moest nemen, was verschrikkelijk. Het was slechts zeven graden buiten en ik had natte kleren aan.

Je kunt gelukkig trots zijn op het eindresultaat.

Ja, en ik ben blij dat veel mensen dat moment hebben genoemd.

Er komt nog een derde video, voor welk nummer?

Dat mag ik nog niet verklappen. De helft van de shooting is al gedaan en de rest doen we tussen de tours in. De verhaallijn staat vast. We werken altijd met een vaste regisseur. Ik kan me niet voorstellen dat ik met iemand anders zou gaan werken op dat gebied.