Het is een speciale dag voor jou. Het album, waar je jarenlang aan hebt gewerkt, komt uit en dan is er ook nog eens een speciale show. Hoe leef je daarnaartoe?
Het is absoluut een speciale dag. Ik ben vol verwachting voor de show en heb er veel zin in. Ik heb er inderdaad lang naartoe geleefd, dus dat gaat wel een ontlading worden straks.
Is het ook spannend of kijk je er vol vertrouwen naar uit omdat je je goed hebt voorbereid?
Het valt wel mee. We hebben een try-out show gedaan zonder publiek, dus we hebben ons goed voorbereid. Je hoopt dat er veel mensen komen, dat ze het naar hun zin hebben en dat het een topavond wordt met een topsfeer. Dat hoop je en als ik dan hoor dat er al veel mensen buiten wachten voordat de deuren open gaan, dan hebben ze er zin in.
Van die try-outs zag ik inderdaad een filmpje voorbijkomen op Facebook. Hoe zijn die verlopen?
Het was gaaf. We hebben het in Amersfoort gedaan, in de Fluor. Onze geluidsman werkt daar ook vaak. Het is daar qua formaat vergelijkbaar met hier. We konden dus op ons gemak het geluid goed testen. Je moet je voorstellen dat er negen muzikanten zijn die het podium straks gaan betreden. Dat is niet niks. We doen nu voor het eerst de show. Het is nu ineens uit de grond gestampt. Dat is echt wel iets speciaals. We hebben onze eigen geluids- en lichtman mee, dus we hebben het allemaal wel goed voorbereid.
Hebben jullie je puur muzikaal voorbereid of heb je ook nog gekeken naar choreografie?
We hebben er beperkt aandacht aan besteed. We hebben geen synchrone danspasjes en dat soort dingen. Dat is helemaal niets voor mij of dit genre. We hebben wel nagedacht over wie waar gaat staan, hoe is dat voor de geluidsbalans en hoe ziet het eruit op het podium? Maar het is ook wel zo dat ik met betrekking tot het album bijna alles zelf heb gedaan. In de aanloop naar deze show heb ik overal een vinger in de pap gehad. Dat betekent dus ook dat je vrij eigenwijs moet zijn. Ik heb over alles een mening. Ik wil dat alles goed is. Wat voor mij een uitdaging is geweest, is zoveel mogelijk dingen uit handen te geven aan andere mensen. Je kunt niet alles zelf doen. Het leuke is dat het op een bepaald niveau ingezet wordt en dat er daardoor verschillende mogelijkheden komen.
Hoe is het idee eigenlijk ontstaan?
Ik wilde graag iets bereiken. Ik had een beeld van wat ik wilde. Als ik naar een concert ging, vertaalde ik het naar wat ik zelf gaaf zou vinden. Er zijn bepaalde dingen die ik hoorde en echt gaaf vond. Ik heb dus echt muziek geschreven vanuit het hart en waarbij ik iets had van: “Dit vind ik nu echt ultiem.” Ik heb niet nagedacht of iemand of het publiek iets mooi zou vinden, maar bij wat ik gaaf vond en hoe je het zou willen beluisteren.
In 2014 is heb je echt een knop omgezet dat je er echt voor ging en het zelf ging doen.
Ja, ik ging er al eerder voor, maar ik nam in 2014 de beslissing om het zelf te gaan doen, omdat ik in de loop der tijd toch al dingen zelf ben gaan doen. Op een gegeven moment alle toetsen en ging ik de bas spelen. Als iemand iets liet liggen, pakte ik het op. Daarom is het zo dat ik op het album gitaren, toetsen en bas heb gedaan. De toetsenpartijen komen voor 90% van mijn hand. Ik schrijf niet alleen maar muziek vanuit de gitaar. Je hebt muzikanten die alleen partijen willen spelen die ze als zelfstandige partij leuk vinden om te spelen. Maar daar gaat het niet om. Het liedje moet goed zijn. Elk instrument heeft namelijk een taak in het geheel te vervullen.
Ik denk dat Alarion een heel bijzonder project is, of je het kunt waarderen of niet. Want vertel mij maar hoeveel voorbeelden er nu zijn van projecten zoals Alarion, waarbij een album met veel goede gasten wordt neergezet en bovendien live wordt gebracht. Natuurlijk zijn er een paar grote namen die dit doen, maar dat zijn er niet veel. Nieuwe partijen, laat staan projecten begonnen door iemand die zelf nog geen naam heeft opgebouwd, zie ik bijna niet.
Er staan een paar nummers op het album die uit twee delen bestaan. Is er ook een concept aan verbonden?
The Whistleblower I en II, Waves Of Destruction I en II en Estrangement en Turn Of Fate hebben een verband. Het is echter geen conceptalbum. De tracks staan verder los van elkaar. De twee lange nummers The Whistleblower en het titelnummer hebben het meeste een verhaal. Waves Of Destruction I is geïnspireerd door de intro in deel twee. Die is golfachtig qua sound, met een spartelende sound in de snelle ritmegitaar. Die intro had ik als eerste. Van daaruit heb ik het hele concept rond deel twee opgebouwd. Wat ik daarbij belangrijk vond, is dat de tekst en sound van het nummer bij elkaar passen. Zo zijn de refreinen meer op afstand en reflectief en hoor je dat in zowel de tekst als de seventiessound. Het nummer gaat over de tsunami van 2011 en de nabijgelegen kerncentrale Fukushima. In het heftige zangstuk gaan de Japanners met tuinslangen en niet meer dan een jodiumpilletje de reactoren te lijf en geven hun leven. Damian zingt ook: "Die to save us all." Aan het einde van het nummer sterven ze. Daarom de dive-bomb van de gitaar en daarom valt alles stil. De trieste werkelijkheid was dat ze in 2003-2004 al wisten dat het niet goed zat met de veiligheid in de centrale, maar men vond het treffen van maatregelen te duur.
The Whistleblower is de Engelse term voor een klokkenluider. De tekst is gebaseerd op de gelijknamige film uit 2010, die me flink inspireerde. De film gaat over de ware geschiedenis van internationale troepen in Bosnië net na de oorlog, die hun diplomatieke immuniteit voor mensenhandel misbruikten. Voor dergelijke teksten heb ik research gedaan. Een ander leuk voorbeeld om te noemen, is Chains Of The Collective. Dat gaat over de druk die we vanuit groepen (welke dan ook) kunnen ervaren om dingen te doen die we misschien niet willen. Iedereen komt dat in zijn leven wel eens tegen. Daarom opzwepende coupletten, maar anderzijds een bevrijdend klinkend refrein, dat oproept om je eigen weg te gaan. In de brug doet de hoofdpersoon dat. Ook 'zweeft' hij/zij nu, als in een goed bevrijd gevoel, waarna er een flinke, omhoog gegooide solo (tremolotruc) volgt. Het wordt ook duidelijk tijdens het bekijken van de lyricvideo.
Hoe ben je in contact gekomen met muzikanten. Had je al musici in gedachten waarmee je graag wilde samenwerken of heb je partijen geschreven waarvan je dacht dat een bepaalde zanger of zangeres er wel bij paste?
Allebei. Ik ben al heel lang liefhebber van allerlei muziek. Ik ben vaak in Cultuurpodium Boerderij geweest om dingen te bekijken. En je hebt in je hoofd van wat bij je muziek past. Kijk, er zijn zat goede muzikanten en vocalisten, maar niet iedereen past bij wat ik in mijn hoofd had, of ze nou goed zijn of niet. Ik had heel vroeg in mijn hoofd dat ik heel graag Damian Wilson en Irene Jansen erbij wilde hebben. Ik heb Irene ooit zien optreden toen ze in Star One zong, eind 2002.
Dat is ook het bijzondere aan dit project. Jij bent in staat geweest om haar nadat ze meer dan tien jaren niet had gezongen c.q. had opgetreden, weer over te halen.
Toen ik contact met haar opnam, was het lang geleden. Ze was in eerste instantie ook terughoudend. Ze heeft een hele andere route genomen dan haar zus (Floor Jansen, Nightwish – red.). Studeren, trouwen, kinderen, baan, veel werken en dus alle muzikale dingen op een laag pitje. We bleven in contact en ik liet haar een paar maanden later wat muziek horen. Het sloeg om bij haar. Het leek haar gaaf om mee te doen. Dat was te gek. Inmiddels was haar baby ook iets ouder. Dat heeft zeker impact op haar keuze gehad. Je gaat straks ook live horen hoe goed ze is.
Irene zorgt met haar vocalen er ook voor dat Turn Of Fate een van de hoogtepunten van het album is, maar ook Colourblind en het dynamische Waves Of Destruction II – Struggle For Survival zijn mooi. Laatstgenoemde bevat een clean refrein met een jarenzeventig-gevoel.
Dat is precies mijn bedoeling. Ik hou heel erg van jarenzeventigmuziek met een melodische basgitaar en met harmonie in de gitaarpartijen. Turn Of Fate ben ik ooit begonnen met baslijnen. Chains Of The Collective heeft een heel tussenstuk dat erdoor geleid is. Er is niet altijd tijd en plaats voor een baspartij met melodie erin. Als je een dikke riff hebt, zoals in de coupletten van Waves Of Destruction, dan is er geen plek voor.
Het was overigens een groot plezier om met de verschillende muzikanten op dit album te werken. Damian heeft echt geknald als een idioot hier in de studio. Dat was helemaal top. Met Irene was het te gek en ook met Ben Mathot. Hij heeft het de vioolpartijen prachtig ingespeeld. Het was voor hemzelf een fluitje van een cent. Als je samen met zulke mensen je visie op muziek werkelijkheid kan maken, is dat natuurlijk supertof.
Over samen gesproken: de crowdfundingcampagne was een succes.
Zeker, maar ter nuance, het was maar een klein stukje van het geheel. Ik had een stuk te financieren met betrekking tot de cd-productie bijvoorbeeld. Daar heeft het me heel erg bij geholpen. Vooraf is er echter al veel gebeurd. Er zit dus veel meer investering in dan de crowdfunding heeft opgeleverd, dus ik ben ook nog echt niet quitte. Ik wilde een final push hebben om het over de drempel te trekken. Het was echt supertof dat veel mensen hebben bijgedragen. Daar ben ik zeer dankbaar voor. De mensen die hebben bijgedragen, staan ook in het booklet vermeld.
Het is wel bijzonder, want veel mensen waren nog niet bekend met Alarion. Wat voor extra mogelijkheden gaf de geslaagde campagne?
Het gaf een stuk financiële steun voor de laatste stappen. Dat was zeer welkom.
Het heeft toch langer geduurd dan je dacht, want ik zag een post op Facebook in 2013 dat het album in 2014 zou verschijnen.
Ooit was wel het idee om eerder met het album te komen, maar toen we ermee begonnen, kreeg ik te maken met veel mensen die weggingen en andere toestanden. Op een gegeven moment deed ik al bijna alles: de baspartijen inspelen, de toetsen en de gitaren. Toen ben ik het op mijn manier gaan doen door de juiste mensen erbij te gaan zoeken. Ik ben het niveau hoger gaan tillen en een topstudio gaan zoeken voor een hele goede mix en master.
Je hebt zelf de productie gedaan.
Ja, dat is meer van hoe zitten de nummers in elkaar, hoe is de opbouw en welk instrument hoor je waar? Dat heb ik inderdaad zelf gedaan, maar de mix en master heb ik uitbesteed.
Heb je nog veel gearrangeerd voor de live-uitvoering?
Er zijn altijd wel verschillen tussen live en cd. Wat wel goed is om te weten voor de show die je zometeen gaat zien, is dat er zo veel mogelijk live wordt gespeeld, dus ook de zang. Je hebt bands die ervoor kiezen om ongelooflijk veel op tape te zetten, maar dan kun je je afvragen hoe hoog het livegehalte is. Wij doen dat niet. Om een voorbeeld te geven: er staat geen noot zang op de backingtrack. We hebben wel een backingtrack, maar daar staat een heel klein beetje aan toetsen op, omdat onze toetsenist maar twee handen heeft en geen vijf. Het betekent ook dat we ons kwetsbaar opstellen, maar ik vind dat je het gewoon live moet brengen en het is dan ook niet erg als iets niet zo blits is als op het album. Dat kan ook namelijk niet altijd. Daarvoor ga je naar een concert. Anders kun je gewoon thuis een cd opzetten. Als ik in het publiek sta, dan wil ik gewoon een mooie show zien. Anders draai ik die cd wel. Ik wil zien wat er gespeeld wordt. Enigszins backingtrack ontkom je niet aan als je het goed wilt doen. Dat verwacht ik ook wel als liefhebber, maar het liefst zoveel mogelijk live.Hoe wil je nu verder gaan met dit project? Blijft het een project of wil je het laten uitgroeien tot een band. Ga je dezelfde of andere gastmuzikanten benaderen?
Het blijft mijn project. Dat sowieso. Het is me heel goed bevallen hoe het gegaan is. Dat geeft me een enorme artistieke vrijheid om dat te doen wat je wilt. Maar hoe het precies verder gaat, dat moet ik nog bekijken. Ik heb heel erg toegeleefd naar vandaag, dus ik ga straks de balans opmaken en kijken hoe ik verder ga. Het is niet de makkelijkste muziek om te spelen en niet het makkelijkste genre om aan de man te brengen. Het betekent dat je veel vraagt van mensen en niet iedereen kan of wil dat.
Waves Of Destruction is behalve in de winkel ook via www.alarion.eu te verkrijgen.