Schaaf is een algemeen muziekcentrum waar regelmatig optredens plaatsvinden van bands, artiesten en orkesten met een zeer uiteenlopend muzikaal karakter. Het sobere exterieur doet je een kleine en goedkoop uitziende zaal verwachten, maar het tegendeel is waar. Van binnen ziet het gebouw er zeer verzorgd uit, en de zaal bleek uiterst geschikt voor een minifestival als Generation Armageddon. Minder was de rommelige stand van zaken betreffende de gastenlijst, aangezien de mensen daar schijnbaar van niets wisten en ik haast nog een kaartje moest kopen om naar binnen te kunnen, wat natuurlijk niet zo'n groot probleem zou zijn geweest, maar wel vervelend aangezien je in zo'n situatie geen geld voor entree meeneemt. Hopelijk verloopt dit een volgende keer wat vlotter en professioneler.
Aangezien bands op een festival als deze meestal op populariteit gesorteerd zijn, verwachtte ik dat de heren van het Zweedse Soulreaper de ongewenste taak zouden hebben om het publiek warm te maken voor het avondvullende programma. Tot mijn verbazing beklimmen de jongens van Skyfire het podium, om, na een korte soundcheck, hun ongeveer vijfentwintig minuten durende concert te beginnen met het krachtige "Nightmares Nevermore" van de uitstekende nieuwe cd "Mind_Revolution". De band speelt voornamelijk nummers van het nieuwe album, maar vanwege de nogal beperkte discografie komt ook het debuut "Timeless Departure" even aan bod. Erg jammer is dat, door een technisch mankementje, de live-toetsenist z'n kunsten niet kan vertonen, waardoor de muziek van Skyfire daarom deze avond een stuk minder bombastisch en melodieus uit de verf komt. Vooral de aanwezigen die nog nooit de muziek van de Zweden gehoord hadden, krijgen hierdoor een erg onevenwichtig beeld van Skyfire.
Gelukkig weten de melodieuze gitaarpartijen de schade een weinig te beperken, onder meer door wat van de keyboardmelodien over te nemen. Opzienbarend is verder de stem van de superkleine zanger Henrik Wenngren, die een voor zijn formaat zeer krachtige vocale stijl hanteert. Grappig is dat zijn hoofd behoorlijk rood wordt, waardoor hij meer overkomt als een boos kind dat z'n zin niet krijgt, dan de zanger van een Scandinavische Death Metal band. Verder vond ik de houding van de band een beetje statisch, wat ongetwijfeld in verband staat met het afwachtende, voorzichtige gedrag van het publiek, dat overigens vrij klein in getale was. Al met al een redelijk concert, maar ik betwijfel dat Skyfire hiermee veel noorderlingen heeft overgehaald met een album van de band naar huis te gaan.
En dan staat daar ineens Blood Red Throne op de planken. Blood Red Throne, wablief?! Persoonlijk een behoorlijke teleurstelling, aangezien ik de Death Metal machine rondom ex-Emperor bassist Tchort vrij recentelijk nog live gezien heb, en ik vanwege het sterke tweede album van Soulreaper (dat in juni in de winkels ligt) erg veel zin had om deze band nou eens live aan het werk te zien. Afijn, Blood Red Throne speelt een korte set (slechts drie nummers!) die bij het publiek inslaan als een bom, getuige het wat losser raken van vooral de vooraan staande mensen en de teleurgestelde reactie als de band na een verontschuldiging het podium af loopt. Ondanks het dj-vu gevoel heb ik zonder meer genoten van Blood Red Throne, want ze speelden weer verdomde strak en de muziek kwam door het (te) harde geluid aan als de schokgolf van een atoombom. Even terzijde: het geluid stond de hele avond te hard. Toen ik vanmorgen wakker werd had ik last van pijnscheuten in m'n oren, wat natuurlijk niet de bedoeling kan zijn.
Naar Septic Flesh was ik ook erg benieuwd. Deze Griekse meesters toveren al vanaf begin jaren '90 zeer behoorlijke albums uit hun magische hoed, en het recente album "Sumerian Daemons" was voor mij zelfs aanleiding tot een euforische stemming. Mijn vermoeden dat de gedetailleerde, sferische Death Metal van deze topband live mogelijk niet zo goed tot z'n recht zou komen, was helaas gerechtvaardigd. Doordat de synths bijna niet te horen zijn, is het sferische aspect van de band, op de dreigende intro en hemelse interludes na, praktisch non-existent. Wat er overblijft is een rauwe muur van geluid waarin het gros van de melodien en details verloren gaan, en ik moest af en toe m'n best doen om de nummers te identificeren.
Septic Flesh speelt een mengelmoes van nieuwe en oude nummers, met als hoogtepunt de schitterende nieuwe tracks "Unbeliever" en "Faust". Zeer aardig is ook de presentatie van de band, gestoken in gave leren pakken, waartegen de simpele kledij van Skyfire en Blood Red Throne gril afsteken. Zanger Set'h gaat op overtuigende wijze op in z'n rol van verkondiger van het Mesopotamische kwaad, en na een aanvankelijk sceptische houding lijkt het publiek tijdens de laatste paar nummers het ietwat afwijkende concept van Septic Flesh te hebben omarmd. Ondanks het gebrekkige geluid vond ik dit concert toch de moeite waard, en ik ben niet alleen in mijn teleurstelling over het falende tijdschema, dat de band dwingt om na een paar nummers het bijltje er alweer bij neer te leggen.
En toen is het zover: Primordial maakt aanstalten om te beginnen. Dit was de eerste keer dat ik mijn favoriete Ieren live zag, en ik was daarom dan ook totaal onvoorbereid op de intimiderende energie van zanger en frontman Alan Nemtheanga. In simpele termen: ik heb nog nooit zo'n doeltreffende, vermakelijke podiumpresentatie gezien. Zo kalm, melancholisch en bedeesd als de band op cd kan zijn, zo opgefokt en agressief is hun frontman als hij op de planken staat. Alan draagt een soort subtiele corpsepaint (of beter: warpaint) en zijn armen zijn besmeurd met bloed, wat zijn uiterlijk sterk doet afwijken van de Primordial-zanger die ik ken van foto's. Vanaf het begin van het concert voert hij een efficinte campagne om het publiek bij het optreden te betrekken, getuige zijn vele "come on!'s" en eisen dat het publiek dichter bij het podium komt staan. Zijn snelle, energieke bewegingen lopen parallel aan en accentueren de soortgelijke elementen van de muziek, wat bij de aanwezigen een sterk meegaande reactie opwekt. Zijn bespottende opmerking over de aanwezigheid van een soort Victoriaanse kroonluchter in de zaal vormt een welkome komische aflossing.
Opmerkelijk is dat de band slechts materiaal van "Spirit the Earth Aflame" en "Storm Before Calm" speelt, en niets van "Imrama" of "A Journey's End". Onder andere "The Burning Season", "Gods to the Godless" en "Songs of the Morrigan" komen aan bod. De ijzige screams en gepassioneerde zuivere zang van Alan Nemtheanga, het herkenbare gitaargeluid van Ciarn MacUilliam, de strakke drums van Simon O'Laoghaire, een frisse podiumpresentatie en optimaal uitgevoerde songs maken dit concert tot het onbetwistbare hoogtepunt van de avond.
Dan Thyrfing. De robuuste Zweden weten me al vanaf het debuutalbum te boeien, en is een uitstekend voorbeeld van een band die met elke cd groeit. Nadat Primordial het publiek even flink door elkaar geschud heeft, zit de sfeer er vanaf het begin goed in. De band heeft er duidelijk zin in, en dat reflecteert vooral in de houding van de stoere zanger Thomas Vnnen en gitarist Henrik Svesgsj, die samen de enthousiaste voorhoede vormen. De band opent met het gezellige bralnummer "Digerdden", van het superieure "Vansinnesvisor". Ondanks dat de nadruk uiteraard op nummers van die cd ligt, worden er ook liederen van "Urkraft" en "Valdr Galga" gespeeld, met als hoogtepunt het opzwepende, haast vrolijke "Storms of Asgard". Als geen andere band slaagt Thyrfing erin gezelligheid en een plezierig gevoel te scheppen, niet in de laatste plaats geholpen door het riant vloeiende bier en een prettige sfeer van broederschap die in de lucht hangt. Een zeer meeslepend optreden, met als enig minpunt dat het oer-Thyrfing nummer en publieksfavoriet "Going Berserk" niet gespeeld wordt.
Ancient Rites heeft de afgelopen jaren flink aan populariteit gewonnen. De eigenzinnige, multinationale band dwong zo'n twee jaar geleden respect van vriend en vijand af, met het indrukwekkende "Dim Carcosa", dat de deur opende naar een groter publiek. Het enthousiasme van de aanwezigen, dat vooral tot uiting komt door middel van het massaal meezingen van de refreinen, bewijst dat de meeste mensen vanavond voor Ancient Rites zijn gekomen. Gunther Theys en consorten, die inmiddels al honderden optredens moeten hebben verzorgd, spelen een vrij voorspelbare, doch bevredigende reeks songs, waaronder knallers als "Evil Prevails", "Mother Europe", "Aris", "Fatherland", "Exile" en "On Golden Fields (De Leeuwen Dansen)". Wat ik erg sympathiek vind van Ancient Rites is de bescheiden houding van de band, die met z'n oude metalroots, jaren ervaring en goede connecties met de scenes van zo'n beetje elk land waar metal een rol speelt, nog steeds elk concert met een authentieke passie en kwaliteit afhandelt, onvoorwaardelijk het formaat van het publiek. Ook vandaag straalt die sterke karaktereigenschap eraf. Gunther hanteert z'n karakteristieke, centrale podiumpositie en Jan Yrlund lijkt op te gaan in z'n gitaarspel. met uitzondering van Davy Wouters, die er een beetje ongenteresseerd bij staat en een kop haar heeft alsof hij net uit bed komt stappen.
Na de gebruikelijke toegift is het dan toch echt over, en de mensenmassa verplaatst zich naar de bar om onder het genot van het zoveelste biertje even na te praten over de grote hoeveelheid indrukken die je op een avond als deze opdoet.
Al met al een onvergetelijke ervaring, met als hoogtepunten de podiumpresentatie van Alan Nemtheanga, de gezellige sfeer van Thyrfing en het podium opstrompelen om Gunther Theys een hand te geven. Hammerheart en bands, bedankt voor een avond die ik voor altijd zal koesteren. Volgende keer Dimension F3H, Soulreaper, Aeternus, Impious, Necrophobic en Cruachan?