Een line up die heel veel meer waard is dan de luttele toegangsprijs van 6,66 en een bijzondere locatie aan de voet van de nimmer voltooide, maar toch imponerende kerktoren, doen op 11 augustus 2012 zon 3500 metalheads afreizen naar het hoge noorden. Het Into The Grave festival, op het Oldehoofsterkerkhof middenin de Friese hoofdstad Leeuwarden, kan trots zijn op deze tweede editie.
Vanwege de lange reis mis ik de lokale opener Nom De Plume en is het Duitse Dew Scented de eerste band die ik zie. Of nou ja, Duits? Sinds kort wordt brulboei Leif Jensen omringd door muzikanten van de Nederlandse bands I Chaos en Severe Torture en is er van een Duitse band eigenlijk geen sprake meer. De op het snijvlak tussen thrash- en death metal balancerende muziek klinkt er gelukkig niet minder vet en strak om. De band speelt veel nummers van het nieuwe album Icarus en sluit zoals altijd af met het aanstekelijke Acts Of Rage. Dew Scented timmert al 20 jaar aan de weg en zal misschien nooit tot de top doorbreken, maar zoals vandaag zie ik ze graag vaker!
Corrosion Of Conformity was in de jaren 90 behoorlijk succesvol: toerde met Metallica en genoot veelvuldige roulatie op MTV. Van die oude glorie is vandaag de dag weinig over. CoC gaat de fout in door veel oud materiaal te spelen: een chaotische mix van stoner en punk die niet de pakkende groove van een album als Deliverance (1994) of Wiseblood (1996)heeft. Naar bekende nummers als Albatross of King Of The Rotten kan het publiek fluiten en als hitje Vote With A Bullet wordt ingezet, wordt dit zelfs niet in zijn geheel gespeeld. Daardoor vervalt CoC voor velen tot achtergrondmuziek bij het drinken.
Obscura maakte eerder dit jaar diepe indruk met een subliem optreden in Haarlem. Zo goed als die avond in de Patronaat komt Obscura vandaag niet uit de verf, daarvoor verwaait het geluid net iets te veel. De technische, gelaagde death metal die de band rond zanger/gitarist Steffen Kummerer maakt is veel te complex voor een buitenpodium. Een langzaam nummer als Ocean Gateways klinkt prima, maar zodra er geblast wordt in Vortex Omnivium en The Anticosmic Overload komt de muziek over als een waas. Dat er heel strak gespeeld wordt staat echter buiten kijf. En terwijl de radiostilte rond Necrophagist maar voort blijft duren, is Obscura misschien wel het beste dat er op techdeath-gebied te vinden is.
Het meest opmerkelijke verhaal van de dag is dat van de band Hell. In 1982 opgericht, maar door allerlei tegenslagen en een wonderlijke speling van het lot verscheen het debuutalbum Human Remains pas in 2011! Nu de tijd voor Hell eindelijk gekomen is, gooien ze zowel op cd als live hoge ogen. De muziek van Hell is meer technisch dan die van de meeste NWOBHM-collegas, klinkt voor zulke oude composities verrassend fris en bevat ook nog eens veel dramatiek. David Bower, in het dagelijks leven acteur, heeft niet alleen een geweldige stem voor deze muziek, maar is ook nog eens een showman pur sang. Met een klein microfoontje aan zijn hoofd spoedt hij zich over het podium heen en weer, het publiek meenemend in een nostalgische trip. Anno 2012 lijkt er in metalland een hang naar ouderwetse muziek en dito sfeer te zijn, getuige ook het succes van het qua thematiek enigszins vergelijkbare Ghost. Hell maakt de hype vandaag helemaal waar! Hoewel de sfeer in een zaal misschien beter tot zijn recht was gekomen, heeft Hell vanmiddag ongetwijfeld nieuwe fans gewonnen.
Het Zweedse Grave is op metalfestivals altijd welkom om als lekker bruut tussendoortje te fungeren. De muziek op hun inmiddels- tien albums verschilt weinig van elkaar, maar alles wat Grave maakt rost, ronkt en rockt als een sloopkogel. Een betere band om de eerste moshpit van de dag op gang te brengen is er niet! Grave speelt niet, zoals aangekondigd, debuut Into The Grave (1991) integraal: ze lijken niet te kunnen wachten wat nummers van het binnenkort te verschijnen Endless Procession Of Souls te laten horen. Een vrolijk headbangende menigte is het gevolg. Enige smet op het verder zeer genietbare optreden is de afwezigheid van Soulles in de setlist.
Van barbaarse black metal met een vikingthema naar een rijk, diepgaand geluid met veel psychedelische en progressieve uitstapjes: in een meer dan twintig jaar durende carrire hebben de Noren van Enslaved een enorme ontwikkeling doorgemaakt. In hun huidige vorm zijn ze de meest artistieke band van de dag. Het publiek lijkt ook voor geen enkele andere band van de dag zo veel aandacht op te brengen en staat geboeid te luisteren. Nieuw materiaal als Ground en Raidho (met authentiek orgelspel) klinkt even overtuigend als het oeroude Allfaor Odin, ook al liggen de stijlen mijlenver uit elkaar. Een verrassende cover van Led Zeppelins Immigrant Song en publieksfavorieten als As Fire Swept Clean The Earth en Isa slaan allebei aan: misschien verandert alles wat Enslaved aanraakt wel in goud. Het optreden maakt me vast warm voor de op handen zijnde release van het nieuwe album Riitiir.
Het optreden van Bolt Thrower schept, niet ten onrechte, hoge verwachtingen. Niet alleen omdat de Britten zelden live te zien zijn, maar ook omdat er maar weinig bands zijn die zo veel in hun fans losmaken. Vanavond wordt het maar weer eens bewezen: live kan niets en niemand op tegen de almachtige oorlogsmachine. Tijdens de pompeuze intromuziek ligt er een verwachtingsvolle stilte over het Oldehoofsterkerkhof, die uitbarst in een stormachtig gejuich wanneer de mannen en vrouw van Bolt Thrower op verpletterende wijze aftrappen met achter elkaar door The Fourth Crusade, World Eater en Cenotaph: zo open je een show! Uw recensent zag Bolt Thrower al eerder live en dat was zeker tof, maar dit optreden slaat alles. Alles klopt vanavond. Bolt Thrower is een heel overweldigende liveband, het muzikale equivalent van een langzaam voortrollende tank die in het wilde weg schoten lost en niets van zijn omgeving overlaat. In anderhalf uur wordt de ene na de andere klassieker op ons afgevuurd. Salvo, For Victory, No Guts No Glory, Warmaster: met uitzondering van het debuutalbum In Battle Theres No Law (1988) komen alle albums aan bod. Het geluid is lomp, maar kraakhelder. De band heeft er zin en het publiek haast nog meer. Generaal Karl Willets kijkt uit over het tot een slagveld verworden festivalterrein en ziet dat het goed is. Into The Grave had zich geen betere headliner kunnen wensen.
