De dag begint met een valse start. Wegens werkzaamheden vindt het treinvervoer tussen Utrecht en Amsterdam deels per NS-bus plaats. Het alternatief via Leiden levert slechts beperkte vertraging op, dus wij opteren daarvoor en komen al vrij snel tot de conclusie dat meer festivalgangers deze route hebben verkozen. Middels een klein sprintje halen we de overstap en alles verloopt verder voorspoedig.

De poptempel is koud in zicht of de eerste uitingen van blijdschap en herkenning komen ons in woord en gebaar tegemoet. High fives, knuffels en handshakes van diverse aard... U kunt het zo gek niet verzinnen, of het komt voorbij. De bonte verzameling muziekfanaten van alle leeftijden, rangen en standen die op dit festival afkomt, is hier specifiek vanwege de moeilijke noten, experimentele klanken, onnavolgbare overgangen en al wat dies meer zij. Totaal in lijn der verwachting is dat een relatief kleine scene en het ons-kent-onsgevoel maakt zich dan ook al gauw meester van Patronaat.

Met de nauwkeurigheid van een Zwitsers uurwerk trapt Oats precies om 15.00 uur af. De jonge honden, die de dag ervoor nog een nieuw album uitbrachten, bedienen zich van een potpourri aan genres. Dachten we in eerste instantie te maken te hebben met metalcore, wordt dat genre in no time het raam uitgemikt om plaats te maken voor Mike Pattoneske jazzmetal. Ze noemen het zelf avant-garde post-hardcore punk. Nou ben ik niet zo'n genrefetisjist. Mijn zegen heeft het, maar wie wat houvast zoekt, moet het daar maar mee doen. Opvallend is de verdeeldheid in de reacties. Waar de een laaiend enthousiast is over de prestaties van deze jonge band, mist de ander een bepaalde richting en samenhang - al is eenieder het er over eens dat de band blaakt van het talent.

Discussies over muziek en optredens zijn het hoofdthema van de dag en vinden plaats in allerlei talen. Zo heb ik op zijn minst Nederlands (duh!), Engels, Duits, Frans en iets Zuid-Europees gehoord. Het is een toegewijde community die wel een tripje overheeft voor zijn favoriete bands. Opvallend is wel dat het traditioneel grote contingent Britten gedecimeerd is. Er staan dan ook weinig Brexiteers op de bill. Het zij zo. We moeten door.

Want bij het verscheiden van Oats, trapt Neptunian Maximalism al weer af. Bij binnenkomst klinken er harde, hoge tonen en iedereen die zijn oordoppen nog niet in had, grijpt er verwoed naar. Het blijken de klanken van de synthesizer te zijn die de intro vormt op wat met speels gemak de traagste band van de dag genoemd mag worden. Met acht man op het podium is het aardig druk en in eerste instantie lijkt het instrumentarium vooral geschikt voor een potje avantgardische freakerij. Twee drumstellen een bassaxofoon en een negensnarige gitaar zie je toch niet dagelijks - vooral niet samen. Maar de dronende stoner die dit mini-orkest op de bühne brengt, lijkt wel het tegenovergestelde en is niet aan iedereen besteed. Hoewel hier natuurlijk wel volk voor is, druppelt het toch langzaam een beetje leeg. Zo taait ook uw scribent af. Het is een lange dag en bovendien kun je nou eenmaal niet alles leuk vinden.

Dat biedt de gelegenheid om even bij te kletsen met vrienden en bekenden. Bovendien is het een mooi moment om het nieuwe Complexity-biertje te proeven - ja, een nieuwe! De door de inmiddels commerciële brouwerij Uiltje gebrouwen black IPA die over de toonbank ging onder de noemer Complexity Pale Ale heeft plaatsgemaakt voor een english brown ale genaamd Complexity Slowstepper en komt uit de ketels van het tevens uit Haarlem afkomstige Briljant Brouwhuis. Mijn totaal niet objectieve voorkeur gaat uit naar het vorige biertje, maar deze mag er ook zijn. Daarnaast is een dergelijke pauze voor de late beslisser ook een goed moment om zijn levenskeuze te overwegen. In tegenstelling tot eerder genoemde festivals, zorgt Complexity Fest voor clashes. Wordt het Crown Compass in Stage 3, of wordt het Zetra in Stage 2. Bij mij valt de keuze op eerstgenoemde en ik begeef mij dientengevolge naar het kleinste podium van het festival.

Mijn bewondering voor de verbouwing is groot. Er is nauwelijks wat over van de veel te smalle, veel te kleine 'bruine kroeg' met matige zichtlijnen en dito geluid. Wie niet op tijd is, moet echter wel achteraan aansluiten om nog een glimp van Crown Compass op te kunnen vangen. Niet zo gek, want de line-up bestaat uit leden van Textures en gelieerde bands. Daar heeft men natuurlijk wel oren naar. De band trapt af met de opener van het tot nu toe enige album The Drought, de ballad Send Your Words, waarbij drummer Yuma van Eekelen achter zijn pannenset vandaan komt om het nummer ook te voorzien van zijn keelklanken. De vreemde eend in de bijt op de setlist lijkt een beetje een verplicht nummertje en wordt gauw gelaten voor wat het is, of was. Men gaat los. Het enthousiasme spat er zowel bij de band als bij het publiek van af. De signature-Texturesriff vallen natuurlijk op maar het zou een belediging zijn om te ontkennen dat er ook eigen creativiteit aan te pas komt bij deze mannen. Helaas duurt dat echter niet al te lang. Met slechts een beperkte verzameling songs constateren we bij afsluiter Gilbert dat de heren de volledige toegewezen speeltijd niet zullen vullen. Dat mag de pret echter niet drukken. De enige vraag die blijft hangen is: Had dit niet in Stage 2 moeten staan? Eigenlijk wel.

Je kunt zo'n vroeg einde ook positief zien. We krijgen even de tijd om de rug en voeten wat rust te gunnen en even na te praten. Dat is af en toe gewoon nodig. Maar heel lang wordt ons die tijd niet gegund, want al gauw klinken de eerste klanken van het Belgische Stake uit Stage 1. We moeten er weer tegenaan. Na het geslaagde optreden op Headbanger's Parade is dit al de tweede keer dat ik deze band dit jaar zie en een korte blik op het tourschema verraadt dat de heren het festivalseizoen omarmen om het vorig jaar september verschenen Love, Death And Decay onder de aandacht te brengen. De op grunge geënte post-metalband heeft vandaag aardig wat fans weten te recruteren en zo ontstaat er een enthousiaste sfeer. Eerlijkheid gebiedt echter te zeggen dat het optreden op Headbanger's Parade wat beter uit de verf kwam en wat bevlogener over het publiek werd uitgestrooid, maar dat neemt niet weg dat de zuiderburen getrakteerd worden op enthousiast applaus.

Daarna staan Pound en Iron Jinn op het keuzemenu. Bij mij valt de keuze op het Amerikaanse duo Pound. Niet in de laatste plaats omdat de twee heren de dag ervoor in dB's, Utrecht al een uitstekende indruk maakten. Stage 3 is tot de spreekwoordelijke nok gevuld als Ryan Schutte zijn negensnarige baritongitaar ervan langs geeft, onder begeleiding van David Stickney met zijn duo-drumkit. Duo-drumkit? Jazeker! Afhankelijk van de gewenste groove en diepte kies Stickney zijn naar Schutte gerichte, snellere pannenset met 'kleine' kickdrum, of hij draait een kwartslag naar het publiek om de grooves uit de enorme kickdrum te pompen. De experimentele mix van math, d-beat en sludge vindt gretig aftrek, al is het met alle maatwisselingen soms wel moeilijk meeknikken, laat staan headbangen. Ik ga ervan uit dat de titels op het laatste album, dat de voor mij onuitspreekbare naam •• draagt, een weerpspiegeling zijn van de gespeelde patronen. Wat dacht u van X..^x..^^x..^^^x..^x..^^x..^^^^ of X​-​_x​-​_x​-​x​-​x​-​_x​-​_x​-​_x​-​x​-​_x​-​x-? Indien ik gelijk heb, zult u begrijpen dat dit maten tellen voor gevorderden is - of gewoon genieten van patroonloze patronen. De allervriendelijkste gitarist bedankt eenieder voor zijn komst en drukt ons op het hart dat Pounds muziek bedoeld is voor iedereen die op de een of andere manier niet echt in de alledaagse maatschappij past, net als de muziek. Het wordt met warm applaus ontvangen. Ons kent ons. We zijn thuis.

Voor hen die toe zijn aan nog meer rust biedt Jason Byron met zijn boekpresentatie uitkomst. De tekstschrijver van onder andere Kayo Dot heeft inmiddels ook twee fantasy-novels op zijn naam staan. Hij vertelt dat er vijf jaar geleden, toen hij veertig werd, iets in hem veranderde. Hij stelde zich kleine doelen om op die manier tot zijn eerste boek te komen. En zo geschiedde. Toeschouwers hebben zich inmiddels in de hoeken van de ruimte op de grond genesteld als hij overgaat naar het voorlezen van een passage. Daarna volgen nog veel nieuwsgierige vragen - een bijzondere gelegenheid voor een man die zich doorgaans op de achtergrond houdt. Toch moeten we weer over naar de essentie van het festival: muziek.

In Stage 1 maakt een ander koppel zijn opwachting. Ook hier is het een meersnarige (hoewel dit keer slechts zeven snaren) gitarist die de begeleiding verzorgt van... Ja, van wat eigenlijk? Author & Punisher is het soloproject van Tristan Shone en de van origine werktuigbouwkundig ingenieur uit San Diego heeft een geheel eigen instrumentarium gefabriceerd. De experimentele muziek kan nog het beste omschreven worden als een soort dronende doom met een sterk industrial-randje. De eigenaardige klanken zijn uitermate origineel en voer voor een select publiek, waartoe ik niet behoor. Hij staat daar een beetje statisch een machine te fistfucken terwijl quasi-verstaanbare klanken zijn mond verlaten. Maar wie even verder kijkt, of nouja, luistert, hoort toch wel de kwaliteit die de beste man weet te brengen. Het is dan uiteindelijk toch de knorrende maag die een voortijdig einde betoogt. U begrijpt het al, ik ga op zoek naar vulling.

Daartoe heeft het festival een nogal klein kraampje met dito menu ingericht dat natuurlijk onherroepelijk tot lange rijen leidt. Daar zit niet iedereen op te wachten, letterlijk. Dientengevolge is het niet gek dat je zowel bij de eettent om de hoek als bij 's lands bekendste grootgrutter stuit op medefestivalbezoekers. Het is een wat eigenaardige gewaarwording, maar het gaat waarschijnlijk net zo snel als de rij in Patronaat en de keuze is aanzienlijk groter.

Afijn, we porteren ons terug naar Stage 3 alwaar wederom een duo klaar staat voor vertrek. Het betreft wederom een drummer die zich vergezelt van een snarenmeneer, maar daar houden de vergelijkingen tussen Tuskar en Pound wel op. Zo horen we bijvoorbeeld zowaar(!) vocalen. Het is vooral drummer Tyler Hodges die zijn strotvaardigheden met ons deelt, want Tom Dimmock verzorgt vooral backing vocals. De sterk groovende songs zijn divers en de manier waarop Hodges zijn drumstel welhaast afranselt, geeft een extra dimensie aan dit lekker rockende optreden. Gelukkig verstaan de heren het kunstje van de hard-zachtdynamiek ook, waardoor de aandacht met gemak vastgehouden wordt. De zaal blijft dan ook goed vol staan en ik heb alvast besloten dat ik hier meer van ga opzoeken. Als ik na afloop nog even een korte blik in Stage 2 werp, blijkt die ook 'gevuld' te zijn met een duo: Aiming For Enrike. Alweer een duo? Is het toeval? Toeval bestaat niet, zeg ik altijd.

Maar Kayo Dot stelt ons gerust, we staan niet op een duo-festival. Ter compensatie verschijnt de Amerikaanse avantgarde-groep met zijn zevenen. Ik zag de band in 2009 al eens op Incubate, Tilburg en het kon mij destijds niet heel erg bekoren. Op papier zou het in mijn straatje moeten vallen, maar het was allemaal wat moeilijk en traag. Het is iets voor de fijnproevers, was destijds mijn conclusie. Diezelfde fijnproevers worden getrakteerd op een trompet die de boel aftrapt, onder begeleiding van zijn kompanen. De band lijkt vooral interesse in zichzelf te hebben, of is wellicht bezig een pseudo-hypnotisch, introspectief ritueel op te voeren. Wat het ook is, het applaus uit de zaal wordt beantwoord met totale desinteresse. Vreemd. Enkele rondzingers maken het de neutrale toeschouwer niet makkelijker. Ik behoor duidelijk niet tot de fijnproevers die begrijpen wat hier gaande is. Het lijkt eerder een veredelde oefensessie dan een goed uitgedachte compositie. Maar misschien is dit gewoon een uitermate geniale show, waarvan de genialiteit totaal langs me heengaat. De ambivalentie wordt weerspiegeld in de vulling van de zaal, maar ik zie ook bezoekers die heerlijk aan het genieten zijn. Zo kan het verkeren.

Nog meer introspectiviteit vinden we vervolgens bij Birds In Row. De lichtshow sluit daar volledig op aan. Net als eigenlijk de hele dag al, krijgen vooral de ruggen van de artiesten allerlei lampen op zich gericht - u had het wellicht al aan de foto's gezien. Met drie man op het podium is het wederom niet al te druk. Dat geldt tevens voor de zaal. De Franse post-hardcore is ondanks het gebrek aan beleving op het podium wel lekker energiek en vormt daarmee een welkome afwisseling. Met nummers die de vierminutengrens nauwelijks halen, zijn het lekker compacte headbangtracks en hebben de heren wellicht de langste setlist van het festival. Lekker!

Waar ik in eerste instantie dacht dat mensen gewoon niet zo op Birds In Row zaten te wachten, blijkt bij Tribulation vooral dat velen het festival al voor gezien hebben gehouden. Dat is natuurlijk jammer. Het antwoord op de standaard festivalvraag "wie wil jij vandaag graag zien?" was ook opvallend. Hoewel deze welhaast vanzelfsprekend vrij divers beantwoord werd, kwam Tribulation niet tot nauwelijks voor in het rijtje. De occulte rock met gothic-randje, die hier en daar death en black metal aandoet, staat echter als een huis. De Zweden weten van wanten en zetten een uitermate strakke show neer. De lichtman weet de knoppen ook goed te vinden, want het podium is vrijwel volledig in rook gehuld. Dat sluit perfect aan bij het sfeertje, net als de wierook trouwens. Het zwaartepunt van het festival lag echter eerder op de dag en ondanks dat de drank in de man is, valt ook de publieksrespons als relatief ingetogen te omschrijven. Dat is totaal niet erg, want de band wikkelt de zaken professioneel af en zorgt voor een strakke afsluiter van de dag.

Dat wil zeggen, van het hoofdprogramma. Er is nog een naprogramma tot in de late uurtjes waarin bijvoorbeeld Stake-frontman Brent Vanneste zijn ruige(re) kant toont middels zijn project Klakmatrak, waarin hij een techno-set uit de speakers pompt. Mijn zegen heeft het. Met een glimlach op het gezicht keren we huiswaarts. Het was weer een geslaagd feestje. Volgend jaar weer twee dagen?