Het Sloveense Leechfeast trapt de vierde editie van Soulcrusher af. Wanneer de leden opkomen, staan ze even stil op het podium en stellen ze de apparatuur nog even bij. Hierna beginnen ze hun lome en zware doom metal te spelen. De zaal druppelt langzaam steeds voller en vooraan wiegen wat mensen met hun hoofd. De zanger wisselt tussen mooie zuivere zang en indringende screams. De gitarist heeft ook de verantwoording over de synthesizers en vormt hiermee prachtige soundscapes. Vooral het laatste nummer is erg atmosferisch. Langzaam opbouwend en met zuivere zang laat de band je wegdromen. De bassist komt het podium op met een saxofoon, waarmee hij door middel van verschillende piepjes het nummer versterkt. De slopende doom heeft de toon voor het festival goed gezet.
Wat krijg je als je stoner, noise, psychedelica, absurdisme, experimentatiedrang en onvervalse rock met elkaar mengt? Blijkbaar een heleboel aapjes. 30,000 Monkies is de eerste band die in de kleine (paarse) zaal speelt en doet dat uitstekend. De Belgen maken muziek waar geen touw aan vast te knopen is, maar desondanks wel pakkend blijft. De zanger/gitarist heeft een gevorkte microfoonstandaard. Een microfoon is voor de zuivere zang, die vaak dienstdoet als extra sfeerelement, en de andere is voor de screams, die door merg en been gaan. De gitaarpartijen worden door veel effecten vervormd, waardoor veel verschillende klanken ontstaan. Er wordt veel gebruik gemaakt van de synthesizer en de drummer heeft duidelijk een voorkeur voor het gebruik van de cymbals. Er zijn heel veel tempowisselingen en de drums staan lekker prominent in de mix. De zanger sluit af door te zeggen dat de band het nieuwe album Are Forever hebben gespeeld en dat die te koop is bij de merchandisetafel. De band heeft met zijn bijzondere muziek best veel mensen kunnen boeien en dat album zal dan ook wel goed verkopen.
Daarna is het snel door naar Telepathy. De Engelse instrumentale post-metalband speelt voor een redelijk volle zaal. Echt vol is de grote zaal eigenlijk nooit, maar noch de bands noch de toeschouwers lijken dat vervelend te vinden. Vooraan staan duidelijk fans van de band die enthousiast meebewegen. De muziek is hard en heeft veel melodieuze elementen. Er staat een microfoon op het podium zodat de bassist zo nu en dan tussen de nummers door het publiek kan toespreken. Hij zegt vereerd te zijn om weer in Nederland te mogen spelen. De bandleden headbangen wat en concentreren zich verder vooral op de composities. De bands die in de kleine zaal spelen, beginnen telkens vijf minuten voordat de band in de grote zaal klaar is. Hierdoor moet telkens de afweging gemaakt worden of je het begin van de ene band of het einde van de andere wil missen. Nu valt het besluit op het einde van Telepathy.
Ik ben namelijk erg benieuwd naar het Finse D, dat de nieuwe plaat Astral Death Cult speelt. De psychedelische stonerdoom, die volgens de band Dmer heet, is log en meeslepend. Op het gordijn zijn psychedelische lichteffecten te zien. De band komt erg vriendelijk over en de zanger praat tussendoor veel met het publiek. Het album is uitgebracht in Nijmegen, dus de Finnen vinden het extra leuk om hier vandaag te spelen. De kleine zaal is goed gevuld en er is niet veel verloop. Het drietal blijft boeien en steeds meer mensen bewegen mee met de logge riffs. Bij het op een na laatste nummer Planet Eater vertelt de zanger dat het gaat over een moeder die haar babys eet. De rookmachines draaien overuren. Tijdens het laatste nummer Beyond The Cosmic Horizon is de band bijna niet meer te zien. D heeft laten horen dat het een band is om in de gaten te houden.
In de grote zaal is het tijd voor Pelican. De Amerikanse instrumentalisten staan voor een volle zaal. De band headbangt en speelt lekker hard. Zo nu en dan vallen de gitaarpartijen weg, maar dit wordt later opgelost. Voorin blijft het goed vol, maar steeds meer mensen houden het voor gezien. De band staat snel na Telepathy, dat ongeveer dezelfde soort muziek maakt. Vele mensen hebben hun dosis instrumentale post-metal voor de dag wel gehad en vertrekken dus voortijdig uit de zaal.
Als een van deze mensen grijp ik dit moment aan om eens wat rond te kijken. Daughters en Triptykon hebben hun merchandisestands vlak naast de garderobe en die van de rest van de bands staan in het cafeetje links van de grote zaal. Hier staan ook verschillende platenbakken waar vinyl van bands die niet op het festival spelen gevonden kan worden. De organisatie van Soulcrusher heeft de Nijmeegse bierzaak De Bierhouder een aantal bieren laten selecteren die op het festival verkocht worden. Deze worden verkocht bij het barretje voor de ingang van de kleine zaal. Ook buiten de zalen is de sfeer goed. Op de vele zitplekken zitten mensen gezellig te kletsen en velen genieten van de aangeboden speciaalbieren.
Voor je het weet is het alweer tijd voor het Duitse Cranial. De band speelt nummers van het nieuwe album Alternate Endings. Het is best lastig om een label op de muziek te plakken, die duidelijke elementen van sludge en doom in zich heeft. De muziek is goed hard en is bij vlagen repetitief om dan weer continu van tempo te wisselen. De riffs liggen fijn in het gehoor, ondanks dat de gitaar soms iets te veel feedback geeft. De zaal is vol en het publiek is lekker actief. De band beweegt niet veel en vooral de zanger/bassist speelt schijnbaar emotieloos. Desondanks komt de muziek goed over en blijft de zaal redelijk gevuld. Aan het einde van het optreden lopen er wat mensen weg, maar dat kan ook liggen aan het feit dat het etenstijd is. Cranials muziek staat als een huis en de band heeft waarschijnlijk wat nieuwe fans geworven.
Vanaf zes uur wordt er in het caf boven curry geserveerd als avondmaaltijd. Er is de keuze tussen vegetarische en pittige kip, die beide in een lekker grote hoeveelheid geserveerd worden. De voedzame maaltijd kan worden opgegeten aan de tafels die op dezelfde etage zijn geplaatst. Ook het recent door de Hoge Raad verboden rookhok is omgebouwd tot een soort restaurantje. Verder worden in dit caf sandwiches geserveerd voor mensen die buiten de avonduren honger hebben of geen zin hebben in curry.
Aangezien een mens moet eten, moet ik helaas het eerste stuk van Mizmor missen. Wanneer ik halverwege binnenkom, is de zaal goed gevuld en staat de band intense black doom te spelen. De muziek is langzaam en hypnotiserend. De show wordt gestolen door zanger en de eigenlijke man achter het eenmansproject: A.L.N. Zijn gekrijs gaat door merg en been en past mooi bij de langzame doom. Het is duidelijk dat veel mensen genieten van dit exclusieve Europese optreden.
Het is best vol voordat Lingua Ignota begint. De kleine zaal is al voor de helft gevuld, wat goed aangeeft dat deze vrouw een rijzende ster is. Voor het podium staat een keyboard, met op het podium een klein wit doek. Het gordijn is gesloten. Redelijk uit het niks komt ze tevoorschijn en sluit een soort kleine tl-buis aan die als voornaamste lichtbron zal dienen. Do You Doubt Me Traitor wordt afgetrapt, terwijl ze de muzikale begeleiding verschaft met haar keyboard. Het witte doek zorgt als een soort backdrop, waardoor het concert een intiemere sfeer krijgt en ze niet wegvalt in haar eentje op het grote podium. Haar indringende zuivere stem is erg sfeervol en zit vol met emotie. De voorste helft van de zaal, het deel dat haar redelijk goed kan zien, is snel in trance en het is verder muisstil. Ze klimt het podium op en gaat verder achter het witte doek. Door de positie van de lampen wordt haar schaduw vervormd, wat een vreemd beeld geeft. Haar gekrijs gaat door merg en been en de pure wanhoop en pijn spatten ervanaf. Met de lamp om haar nek gewikkeld gaat ze tussen het publiek staan en ze is als een lichtpuntje te zien. De verder minimalistische muziek, die vooral om de emotie van de zangeres draait, weet de naam van het festival tot realiteit te brengen.
Van de ene emotioneel intensieve act naar de andere. In de grote zaal is het de beurt aan Daughters. Het is redelijk druk wanneer de Amerikanen, bijna allemaal in pak, opkomen. Bijna alle nummers die worden gespeeld, komen van het nieuwe album You Wont Get What You Want. De band begint met The Reason They Hate Me en meteen is zanger Alexis S.F. Marshall de blikvanger. Hij springt en danst over het podium, terwijl hij half vertellend, half zingend de teksten voordraagt. In de loop van het concert heeft hij meerdere microfoons nodig, omdat hij ze telkens kapot weet te maken. Ze eindigen dan ook soms in zijn mond of hij slaat ze kapot op van alles, van de boxen tot zijn eigen hoofd. Hier begint hij dan ook snel uit te bloeden. Hij 'spietst' zichzelf op een gegeven moment met de microfoonstandaard en slaat zichzelf met de basgitaar van de bassist. Tijdens het tweede nummer, The Lords Song, ontstaat er al een moshpit. Alexis springt hier op een gegeven moment in en danst maniakaal tussen de mensen.
De intense noiserock valt duidelijk niet bij iedereen in de smaak. Achterin de zaal lopen veel mensen weg. Waarschijnlijk zijn veel mensen hier voor de wat zwaardere bands en komt Daughters noiserock niet echt goed op hen over. Dit dempt het enthousiasme van de fans vooraan niet en er wordt veel meegezongen en bewogen. Hoewel veel fans er zijn voor het nieuwste album, gaan de nummers van het vorige album Daughters (The Dead Singer en Our Queens (One Is Many, Many Are One)) er goed in. De rest van de bandleden speelt goed en focust zich vooral op de muziek. Dit terwijl Alexis als een wilde over het podium danst, zichzelf en attributen slaat en geregeld op de grond of in de microfoon spuugt. Hoewel Daughters misschien muzikaal een vreemde eend in de bijt is op het festival, zet het zich als een van de hoogtepunten neer. En de mensen die de muziek niet lag, hebben misschien wel een fijn en nodig rust- en eetmomentje.
Ik wil even uitrusten en bijkomen van de set van Daughters voordat ik naar The Secret ga. Wanneer ik daar aankom, staan er echter mensen in de gang te kijken, zo druk is het in de zaal. Lang heb ik daar dus niet gestaan. De band komt energiek over en die energie lijkt goed over te stralen naar het publiek. Er zijn voorin veel handen in de lucht te zien. De black metal van de Italianen klinkt lekker hard en intens, maar komt buiten de zaal helaas niet tot zijn recht.
Bij Triptykon is gelukkig nog wel ruimte. Best veel zelfs, wat gek is voor de headliner. Wanneer Tom G. Warrior het podium opkomt, wordt hij met luid gejuich ontvangen. De band opent met het Celtic Frostnummer Procreation (Of The Wicked). Tom had aangegeven met Triptykon ook Celtic Frost- en Hellhammernummers te spelen en zo het publiek mee te nemen door zijn uitgebreide discografie. De sfeer zit er meteen goed in. De band en de fans hebben er duidelijk zin in. Goetia en Altar Of Deceit volgen. Bij laatstgenoemde ontstaat er een moshpit. Tom loopt wat rond over het podium en heeft veel interactie met bassist Vanja Slajh. Hij begroet Soulcrusher en spreekt een zekere Dennis aan. Die vindt Procreation als intro blijkbaar niet zo leuk, maar omdat Tom in een goede bui is, zal hij een ander nummer gaan spelen. Dit is Abyss Within My Soul.
Tom vertelt dat hij lang geleden in de underground zat en dat hij waardeert dat er nu zoveel mensen zijn. Hij kondigt Visions Of Mortality aan als een nummer uit de Hellhammerperiode en dat het eerste nummer van Celtic Frost was. De Triptykonnummers Tree Of Suffocating Souls en The Prolonging worden gespeeld en dan is het concert alweer voorbij. Met de woorden Triptykon bows to you verlaat de band het podium. De fans hebben duidelijk genoten van de klassiekers en ook de bandleden kwamen over alsof ze het naar hun zin hadden. De gekozen nummers lijken op sommige momenten redelijk op elkaar, waardoor er soms een repetitieve sfeer ontstaat. Dat is jammer, zeker gezien de afwisseling die Celtic Frost en Triptykon op hun albums hebben. Maar dit is maar een klein puntje van kritiek op een verder geslaagde headlinershow.
Na de headliner is het gelukkig nog niet afgelopen. Het Nederlandse Turia staat in de kleine zaal. Bij binnenkomst is het eerste wat opvalt de overheersende wierooklucht. Het is duidelijk rustiger geworden na Triptykon, maar de kleine zaal is toch redelijk gevuld. Ts stem is diep en heeft wat weg van death metal en grindcore. Dit wordt gecombineerd met snelle, gevarieerde drums en koude gitaarriffs. De energie bij de aanwezigen zit er nog in en de zaal blijft goed gevuld. De stem van T kan na een tijdje wat monotoon worden, maar het is een kwestie van smaak of je dit vervelend vindt. Desondanks heeft de enige Nederlandse band onze scene goed vertegenwoordigd.
Naast Mizmor is ook het optreden van Hell exclusief voor Europa. Voor een halfvolle zaal brengen de Amerikanen hun zware doom. De eerste paar nummers zijn relatief snel voor een band met karakteristiek langzame muziek. De kleur van de lampen is overheersend rood, wat goed bij het kleurenschema van alle albumcovers past. Vanaf Wandering Soul zakt het tempo naar hele langzame doomsludge. Vooraan staan wat mensen te genieten en mee te bewegen op de muziek. De zanger praat tussendoor weinig, maar concentreert zich op de muziek. Hoewel op het concert niks aan te merken valt, lopen er richting het einde toch steeds meer mensen weg. Het is laat, mensen worden moe en het festival duurt al bijna tien uur. De mensen die blijven, worden echter beloond met drie kwartier heerlijke doom metal.
De afsluiters zijn de Polen van Dopelord. De stonerdoom, die veel meer neigt naar stoner dan naar doom, zorgt voor een relaxte sfeer. De kleine zaal ruikt nog steeds naar wierook van Turias optreden, maar dat is zeker niet negatief. Het werkt goed samen met de stonerriffs die de Polen ten gehore brengen. De zanger geeft aan dat Soulcrusher zijn favoriete festivalnaam is. De sfeer in de zaal is gemoedelijk en de toeschouwers staan lekker te genieten van de band.
En dan is het alweer voorbij. De laatste mensen verlaten Doornroosje en gaan de koude herfstnacht in. Na een dag genoten te hebben van uitstekende optredens van uiteenlopende bands, waarvan vele niet vaak in Nederland te bewonderen zijn, zien de meesten er moe maar voldaan uit. Net als de vorige edities is de vierde keer Soulcrusher weer een succes. De bands, de zaal en de sfeer waren allemaal goed. Ondanks dat het festival Soulcrusher heet, zullen vele fans hier positieve herinneringen aan overhouden. Volgend jaar weer dus.