Zo goed zelfs dat er op vrijdag geen kaart meer te krijgen is. Gezellig dus met meer dan dertig nationaliteiten in het publiek. Of nog beter: te druk. Met name bij Leprous en Haken staat de grote zaal stampvol en over Soen in de kleine zaal hebben we het straks nog. In die kleine zaal op de begane vloer begint het festival trouwens uitstekend dankzij het gedreven Wheel. De Finse band met de Engelse gitarist/zanger James Lascelles gaat met de ideale opener Vultures van start. Het is n van de hoogtepunten van het recente album Moving Backwards. Het met hoodies getooide kwartet (die hoodies gaan na enkele nummers af) brengt een mix van Tool, Soundgarden, Karnivool en The Mars Volta en doet dat nagenoeg perfect. De nummers hebben live meer impact dan op album. Er zit een zeer prettige flow in de set, de heren staan er gemotiveerd bij en het publiek reageert enthousiast. James is dankbaar en vermaakt de bezoekers met wat leuke opmerkingen (The last song is confusingly named like the band). Een dikke pluim voor Wheel.
Ondertussen is Leprous, dat later vanavond op het podium staat, aan het signeren. Er is veel belangstelling voor de signeersessies, die vanwege het late arriveren van de bandleden tien minuten later beginnen dan gepland. De andere bands zijn wel op tijd en veel fans vertrekken dan ook tevreden met een gesigneerde cd of iets anders. Over cds en andere merch gesproken: de organisatie van het festival heeft een percentage bovenop de initile prijs gegooid, waardoor vinyl van Soen bijvoorbeeld veertig euro kost en een shirt dertig euro. Ook de merch van andere bands is prijziger dan de reguliere tarieven. Het levert in de wandelgangen behoorlijk wat gemopper op.
De eerste band in de grote zaal is The Gathering. De groep komt met een auto-reverse set, wat inhoudt dat het dertigjarig jubileum gevierd wordt met een dwarsdoorsnede van de discografie. Zo is er aanvankelijk aandacht voor How To Measure A Planet?, maar komen maar liefst vier tracks van Disclosure (2012) aan bod. Broken Glass, Elanor, Great Ocean Road, Saturnine en Nighttime Birds horen uiteraard tot de favorieten van de gemiddelde toeschouwer, maar het zijn juist Paper Waves, Meltdown, het prachtig gezongen Heroes For Ghosts en het trippy slotstuk I Can See Four Miles die het beste uit de verf komen. Silje Wergeland beweegt als Anneke van Giersbergen, maar laat helaas wat steken vallen in de vocale uitvoering van de oudere songs. Instrumentaal is het dik in orde, al had een tweede gitarist geen overbodige luxe geweest. Alle partijen zijn goed te horen. Met name de keyboard- en in effecten zwemmende gitaarpartijen zorgen voor een dromerige sfeer. Er is massale belangstelling voor de show, die mooi vormgegeven is met allerlei kunstzinnige achtergrondbeelden (onder meer een astronaut en abstracte kunst) die aansluiten bij de dromerige klanken. The Gathering kan de kritische luisteraar niet over de hele lengte van de set overtuigen, maar stelt zijn fans tevreden. De band sluit met de cyclus optredens een tijdperk af en richt zich vanaf nu op toekomstig werk.
Celliste Jo Quail ziet tot haar tevredenheid een grote belangstelling voor haar show. Na een valse start (ze begint de eerste track naar eigen zeggen te traag) komt ze er beter in. Laag voor laag bouwt ze de composities op. Ze geeft tussendoor interessante uitleg. Zo vertelt ze dat het niet altijd om de vorm gaat, maar om de ruimte eromheen. Ze vraagt om stilte als ze haar instrument laat klinken als de zee. Dat is voor sommigen te veel gevraagd, maar veruit het grootste deel van de aanwezigen blijft geboeid staan luisteren hoe ze haar cello afwisselend laat klinken als een ritme-instrument en als melodie-instrument. De ene keer hoor je klassieke muziek, de andere keer zowat Crocketts Theme (Jan Hammer). Met kleine of grotere aanpassingen bouwt ze de nummers zorgvuldig laag voor laag op. Geconcentreerd, maar tevens expressief. Tussen de nummers door is er ontspanning. Zo grapt ze na het complexe Gold, dat over de nacht gaat, Im glad its over. En toch smaakt het veelzijdige optreden naar meer. Jo staat binnenkort met onder andere Mono en Myrkur op het podium.
De grote zaal puilt uit voor de speciale set van Leprous. Begrijpelijk, want de Noren hebben zich de afgelopen jaren opgewerkt tot de top van de progwereld, zowel op plaat als live. Net als op Dynamo Metal Fest heeft de groep muzikanten aanvankelijk te maken met technische problemen. Men houdt de adem dan ook in tijdens het gekraak in The Price, maar daarna is het probleem gelukkig verholpen en kan men genieten van de intense show waarin The Congregation (2015) in zijn geheel aan bod komt. Zanger/toetsenist Einar Solberg en co hebben er zin in en werken hard om het iedereen naar zijn zin te maken. Dat lukt goed, al varieert de bijval per nummer. Zo begint het optreden naar tevredenheid met The Price en Third Law, maar maakt het live-debuut van Within My Fence duidelijk dat er ook wat minder overtuigende tracks op het album staan. Sommige daarvan komen live wel beter uit de verf, zoals Lower.
Niets gaat echter boven favorieten als Rewind, Slave en The Flood, die luidkeels meegezongen worden, waarvoor de armen in de lucht gaan en waarin flink geheadbangd wordt, zowel op het podium als in de zaal. Ook het complexe Red geldt als n van de technische hoogtepunten, mede vanwege de strakke uitvoering. Einar accentueert zeer gedreven de ritmiek, terwijl Baard Kolstad achter hem negentig minuten volle bak gaat achter zijn drumstel. Een criticus zal opmerken dat de beelden op de achtergrond niet voor iedereen goed te volgen zijn vanwege de rook en dat Einar op vocaal vlak qua timing en zuiverheid wat slordigheden begaat, maar dat laatste lijkt niemand te storen. Bovendien is er toch nog iets menselijks in de strak geregisseerde, zeer overtuigende show en uitvoering en past het wel bij het intense karakter. Het kwintet is nog niet klaar na Lower. Er is nog tijd over voor een toegift met The Cloak (met videoclip op de achtergrond), Stuck en From The Flame. Fantastisch. Een minutenlang ovationeel applaus toont het terechte ontzag wat men heeft voor Leprous.
Testament-gitarist Alex Skolnick ziet een matig gevulde kleine zaal voor zich als gevolg van de massale belangstelling voor Leprous. Gaandeweg het optreden komen er wel steeds meer mensen kijken. Voor de meesten is het een cultuurschok. Geen thrash metal vandaag, maar een afwisseling van folk, jazz, blues en rock. Een fijne en knappe afwisseling. Schijnbaar moeiteloos switchen hij, contrabassist Nathan Peck en drummer Matt Zebroski (Alex Skolnick Trio) tussen de verschillende secties. Het levert veel bewondering op. De nadruk in de setlist ligt uiteraard op het meest recente album Conundrum (2018), met onder andere Unbound en Culture Shock, maar er zijn ook covers van Aerosmith en Deep Purple, geheel in eigen stijl. Alex vertelt tussen de nummers door wat leuke anekdotes, onder andere over zijn historie met Eindhoven. Dat doet hij in een relaxte, ontspannen sfeer. Het trio zet een interessant en fijn optreden neer.
Het was voor sommigen al moeilijk om te kiezen tussen Leprous en Alex Skolnick Trio, maar kiezen tussen Soen en Haken is bijna niet te doen. Beide zijn headliners en het is dan ook onbegrijpelijk dat ze tegelijkertijd spelen. Tel daarbij op dat er eigenlijk te veel kaarten zijn verkocht, waardoor het te druk is in Effenaar en je hebt wat ontevreden klanten die niet naar binnen mogen om de show van Soen in de kleine zaal te zien. Degenen die wel binnenkomen, worden letterlijk weggeblazen door de harde sound. Wat minder decibels had beslist prettiger geweest. Vooral de drums (basdrum en snare) staan hard in de mix. Het drumwerk behoort overigens tot het beste van de dag. Ex-Opeth-drummer Martin Lopez weet de juiste snare te raken en de songs te verrijken met zijn kleurrijke drumspel.
Ook de andere instrumentalisten kwijten zich uitstekend van hun taak. Uiteraard is het jammer dat mede-oprichter Kim Platbarzdis niet meer van de partij is, maar gitarist Cody Ford weet te ontroeren met zijn emotionele, breekbare soleerstijl. Naast hem staat frontman Joel Ekelf, die de laatste jaren enorm is gegroeid in zijn presentatie als frontman. Zingen kon hij al en ook vandaag presteert hij top. Samen met de anderen, want het geheel zit goed in elkaar. De nadruk ligt op het kersverse album Lotus en ook van het magnum opus Lykaia komen tracks aan bod. Hoogtepunten zijn er in de vorm van het kalme Lucidity (met mooie samenzang) en Martyrs (met een fantastisch refrein en net als in veel andere songs Opeth-achtige riffs), oldie Savia (waaruit de Tool-invloeden blijken), Sectarian (wat knalt die fase vanaf vier minuten er live supergaaf in) en het deels Dire Straits-achtige Lotus. Soen heeft er vandaag beslist fans bijgekregen.
Ondanks dat er overlap is, is Haken een verdieping hoger nog lang niet klaar met zijn show. Het is echter wel bijzonder lastig om aan te sluiten bij de grote massa die er al langer staat. Uw verslaggever zag Haken vorige week nog in Cultuurpodium Boerderij te Zoetermeer. Het optreden van vandaag is vrijwel een kopie daarvan. Slechts de Toto-cover Africa is vervangen door Cockroach King. Het is jammer dat Einar van Leprous niet even mee komt zingen in The Architect, maar verder is er niets te klagen. Haken is in topvorm en krijgt terecht veel bijval aan het einde van een gevarieerde eerste festivaldag.
Meer foto's vind je op onze Facebook-pagina!
