Zaterdag

Op zaterdag is het twee keer zo druk op het festivalterrein. Er zijn zo'n twaalfduizend bezoekers. Ondanks de voorspellingen valt er nauwelijks een drup regen en in de loop van de dag laat de zon zich zelfs zien. Het ideale festivalweer draagt bij aan een relaxte sfeer. Ook vandaag valt op dat er nergens wachtrijen ontstaan (of het moet al voor de koffietrucks zijn). Waar de een het liefst in de Biergarten verblijft, gaat de ander liever bij het vuurspuwen kijken, de heavy chats van Buma ROCKS! volgen of smeedt hij of zij een eigen sleutelhanger tussen het bekijken van de optredens door.

Mantar boft, want het Duitse tweetal mag zich ondanks het vroege tijdstip verheugen op behoorlijke belangstelling in de tent. Op festivals als FortaRock zie je immers niet elke dag een band met maar twee leden. Laat staan een tweekoppig gezelschap dat ondanks de beperkte instrumentatie zo'n muur van geluid weet neer te zetten. Met de mix van loodzware metal, dikke grooves en veel sludge-invloeden past het duo misschien beter op een festijn als Roadburn, maar de heren Erinc en Hanno doen er alles aan om de fans van Nightwish en Alestorm voor zich te winnen. Geen eenvoudige klus, want Mantar ligt nou niet direct lekker verteerbaar op de maag. Gitarist en zanger Hanno ragt, duikt diep de doomregionen in en keert zijn longen bijna binnenstebuiten terwijl hij in een spagaat staat te spelen. De drummer geselt zowel zijn slagvellen als de stembanden. Het publiek doorstaat de sonische bombardementen ofwel met open mond of apathisch. Persoonlijk heb ik behoorlijk ontzag voor de bezigheden van de mannen, al kan ik niet direct spannende liedjes ontdekken die FortaRock echt geschikt aftrappen. Mantar blijkt eens te meer een berekende aanval op ziel en zenuwen. Dat kunstje beheersen de Duitsers, maar ongetwijfeld komt het recept beter tot z'n recht in een kille zaal, waar koud licht van tl-buizen uit de gang de boel net een beetje spookachtig verlicht. Mantar is leuk, maar wellicht toch de juiste band op de verkeerde plek. (Jeroen)

Anneke van Giersbergen stond laatst nog in Tilburg en Den Haag op het podium om samen met het Residentie Orkest gearrangeerde songs van onder andere VUUR ten gehore te brengen. Vandaag blijft het 'orkest' beperkt tot vier heren die met hun ervaring voor een professionele muzikale omlijsting zorgen. Niet alleen staan de eigen nummers van VUUR op de setlist, maar ook zoals verwacht die van The Gentle Storm en The Gathering. Het optreden van vandaag maakt duidelijk dat juist die covers meer bijval opleveren dan de wat minder bijzondere en bekende eigen nummers. Slecht zijn ze zeker niet. Op de uitvoering valt namelijk weinig af te dingen en de diehardfans staan zichtbaar te genieten, maar de songs zijn wat aan de lange kant en missen inspiratie. Ze raken de gemiddelde toeschouwer dan ook duidelijk minder. Days Go By � London en Your Glorious Light Will Shine � Helsinki brengen gelukkig wat meer dan bijvoorbeeld Time � Rotterdam, maar het zijn toch The Storm en Strange Machines die de meeste bijval opleveren en tot grote tevredenheid stemmen. Het vijftal op het podium is zeer beweeglijk en Anneke, die haar ex-buren herkent en nog wat beelden van het optreden op haar mobiele telefoon opneemt, vermaakt de bezoekers tussen de nummers door: "Jullie zijn zo lief en leuk. We hebben straks nog een signeersessie. Kom even beppen". Haar charisma blijft een van de grootste aantrekkingskrachten, naast haar geweldige stem, maar ook zij kan niet voorkomen dat de eigen nummers de bandnaam geen eer aandoen. Toch sluit VUUR sterk af met Strange Machines. (Jeffrey)

Met het recente nieuws rond het weren van de band Infernal War door concertzalen in Nederland, laait ook de discussie rond de walvisvangst van T�r-frontman Heri Joensen weer op. Gelukkig gaat het vandaag over de muziek van de folkmetalband die afkomstig is van de eilandengroep De Faer�er. De muziek stemt vrolijk, zo blijkt al snel uit Hall Of Freedom, waarbij de voetjes van de vloer gaan, nadat de traditionele metal van Blood Of Heroes ook al tot tevredenheid heeft gestemd. Het hoogtepunt van het feest komt in het tweede deel van de set met de meezingers By The Sword In My Hand, Hold The Heathen Hammer High en Shadow Of The Swastika. Bassist Gunnar H. Thomsen is het zonnetje in huis en zijn energie werkt aanstekelijk. Het levert vrolijke taferelen op in de pit. Grappig is de uitspraak van Heri als hij vraagt hoe je Nijmegen uitspreekt. Hij komt aardig in de buurt met Nitsmindjen. De combinatie van folk, power en traditionele metal wordt enthousiast gebracht, de zang is beslist een pluspunt (zoals blijkt uit het a capella-deel in Grindav�san), en T�r is dan ook meer dan een goede opwarmer voor het feest van Alestorm. De eerste (opblaas)zwaarden komen dan ook al tevoorschijn. (Jeffrey)

Het is zeker meer dan tien jaar geleden dat ik DragonForce voor het laatst gezien heb. Veel blijkt er niet veranderd in al die jaren. De gitaristen razen nog steeds als op hol geslagen horzels over het podium en de songs doen me ook dit keer weinig. Wel heeft de band tegenwoordig een andere zanger en dat is wat mij betreft wel een vooruitgang. ZP Theart kan lekker de hoogte in, maar dat is alles wat de beste man kan. Marc Hudson weet zich domweg beter raad met zijn stem en kan gewoon meer kanten op. Ondanks die progressie blijf ik de nummers vooral showcases vinden voor het gitaargeweld van de heren Li en Totman. Indrukwekkend, maar geen vijftig minuten lang. De meezingrefreintjes zijn bovendien van een niveau waar Helloween zich nog voor zou schamen. Het publiek weet er echter wel raad mee en gaat tamelijk uit zijn dak op oudjes van Inhuman Rampage en jongere composities van de laatste twee schijfjes, waarop Hudson zich het gilstokje toe-eigende. De melodietjes werken nou eenmaal best live en DragonForce staat gewoon strak te spelen, heeft het geluid mee en weet hoe je je op een podium moet presenteren. Dat het glazuur me bij sommige deuntjes nog net niet van de tanden springt, is dan ook vooral mijn probleem. (Jeroen)

Je zou Igorrr nog nooit live gezien hebben. Dan ben je beslist flabbergasted na het optreden van vandaag. Je ziet dan ook mensen om je heen kijken van "what de fuck gebeurt hier?" Niet alleen vanwege de breakcore die alle kanten opvliegt (van barokmuziek tot gabber, van blasts tot vette breakdowns), maar ook vanwege de presentatie door de excentrieke zangeres Laure en de gebodypainte Laurent. Het is knap dat de drummer alle snelle ritmetwists kan volgen die worden gebracht door de bedenker van het project die plaatsneemt achter een tafel met elektronische apparatuur. Het is echter vooral zangeres Laure die imponeert en veel ogen op zich gericht krijgt. Niet alleen vanwege haar haar fantastische klassieke zang (in bijvoorbeeld Tout Petit Moineau), maar met name door haar theatrale uitspattingen en dramatiek in haar performance. De ene keer draait ze pirouettes, de andere keer voert ze een emotioneel toneelstuk op met Laurent, om kort erna weer in het rond te springen en te krijsen. Het applaus na afloop, maar ook tussen de nummers door is ovationeel. Igorrr is beslist een van de hoogtepunten van FortaRock, een ontdekking voor velen. (Jeffrey)

Wat als eerste opvalt, als bezoekers de Theater Stage betreden, is de beperkte ruimte. Vrijwel de hele dag zit de amfitheater-achtige constructie meer dan een beetje vol. Wil je goed zicht hebben, dan dien je op tijd te zijn. Death Alley bijt het spits af op het nieuwe podium en doet dat zoals we inmiddels gewend zijn met verve. De bezwerende zanglijnen, catchy punky ritmes en hypnotiserende riffs werken live enorm aanstekelijk. Na een tijdje krijg je als luisteraar het idee dat je in een trip belandt. Knap, want de muzikale ingredi�nten zijn eigenlijk vrij elementair. Maar tegelijkertijd zijn die elementen heel erg lekker en volstrekt functioneel in de composities verwerkt. In die zin raakt Death Alley een stijl als grunge, zonder al te veel muzikale overeenkomsten. Het gros van die bands wist ook een enorm effect te bereiken met spaarzame noten. Na de notenneukerij van DragonForce is dat gewoon heel erg lekker. (Jeroen)

"Welcome to Avatar country." Het Zweedse gezelschap klimt steeds verder omhoog richting headlinerstatus. Dat doet het onder meer dankzij een zeer vermakelijke en strak geregisseerde show, die begint met het openvouwen van een ruimte waar gitarist Jonas 'Kungen' Jarlsby in zit op een troon en de bandnaam verschijnt. Het is echter de clowneske frontman Johannes Eckerstr�m die vaak in het middelpunt van de belangstelling staat. Hij praat op theatrale en eigenzinnige manier de nummers aan elkaar. Zo heeft hij het over de kostuums die de bandleden dragen: "These jackets are for a more nordic climate, so you better applaud me for keeping it on." Over the top, maar de fans smullen ervan. Een uur lang is het festivalterrein bij de main stage omgedoopt tot Avatar country. Er is zeer veel aandacht besteed aan de aankleding van het podium en bandleden (zelfs de stagemanager is uniform gekleed) en er is constant wat te beleven voor de toeschouwers. Nummers als Paint It Red, Smells Like A Freakshow en het bijna aandoenlijke Bloody Angel kun je in een keer meezingen, mocht je ze nog niet kennen. Wat het interessant houdt, is dat er tussen de nummers wel variatie is in stijl van spelen. Het stampende Hail The Apocalypse sluit een zeer overtuigende en vermakelijke set af. Avatar is beslist een van de hoogtepunten van FortaRock 2018. (Jeffrey)

"Wat gebeurt hier allemaal?", vraagt zangeres Alma Alizadeh zich af. Het is een gekkenhuis bij For I Am King. "It's getting hot in here." Vooraan is nauwelijks ruimte voor een moshpit, maar die komt er desondanks al snel. Het is een intiem feestje, waarbij je vooral recht voor het podium aanwezig moet zijn om goed geluid te ervaren. Elders valt de zang van de appel-etende, stuiterende frontdame helaas wat weg. Evenwel kun je horen dat de bandleden goed staan te musiceren. Het recent prijsgegeven nieuwe nummer Prey doet het uitstekend. Er gaan veel handen in de lucht. Springveer Alma danst de macarena en laat een fan een tekst door de microfoon schreeuwen. Ondertussen staan de heren ontzettend strak en technisch (soleerwerk verdient een compliment) te spelen en tonen ze veel beleving. De moderne melodeath en metalcore breekt de tent bijna af. For I Am King doet het uitstekend en wint nieuwe fans. (Jeffrey)

Toegegeven, ik ben nooit de grootste fan geweest van al die post-, sludge- en alternatieve metaltoestanden. Maar sinds het kwartje is gevallen bij Mastodon ga ik langzamerhand voor meer overstag. Dus besluit ik Baroness op FortaRock een eerlijke kans te geven. Het resultaat valt niet tegen. De groep rond zanger/gitarist John Baizley kan meer dan mooie hoezen afleveren. De songs deugen eveneens. Echt bekend ben ik niet met de nummers, maar overtuigen doen ze stuk voor stuk. Op plaat ontbreekt het de heren wel eens aan dynamiek door de nogal wollige en dichtgesmeerde producties, maar daar heeft het gezelschap op de planken van de tentstage geen last van. Melodie en inventiviteit gaan hand in hand met loeiharde passages en de reeds genoemde Baizley smeedt dat alles fraai aan elkaar met zijn voordracht. Baroness heeft bovendien genoeg spannende composities in huis om de volle speeltijd te boeien. Intelligent geschreven nummers als Take My Bones Away en Morningstar gaan erin als koek en doen wat ze moeten doen. Een van de betere optredens van FortaRock. (Jeroen)

Alestorm vormt voor veel bezoekers vervolgens het hoogtepunt van het Nijmeegse festijn. De eenvoudige doch effectieve aanpak van de Schotse piraten leent zich natuurlijk uitstekend voor festivals, ook al zou de backdrop van de groep het prima doen in een snoepreclame. Terwijl rubberen bootjes onafgebroken over de hoofden van het publiek 'varen', jaagt Alestorm de ene na de andere afgezaagde folkmetaltrack de weide over. Tijdens Wolves Of The Sea komt Heri Joensen van T�r nog even meezingen. Wie ervan houdt, heeft een prima dag. Getuige het aantal vuisten dat gedurende elk gespeelde nummer omhoog gaat, zijn dat genoeg mensen om de kachel brandende te houden. Alestorm past zodoende prima in het rijtje gevestigde feestbands als Ensiferum en Korpiklaani. Dat het gezelschap weinig eigens aan die formule toevoegt, maakt niet uit als het bier rijkelijk vloeit en de zon doorbreekt, om er nog maar een clich� tegenaan te smijten. De groep weet in elk geval weer heel wat lieden aan boord te krijgen. Ik blijf persoonlijk liever aan wal, maar zo te zien redden ze het op het schip prima zonder mij. (Jeroen)

De mannen van Satyricon beschikken inmiddels over meer dan een beetje ervaring. En belangrijker, ze dragen een wagonlading sterke songs in de bagage. Daar citeert het Noorse gezelschap rond de immer actieve zanger Satyr en de als altijd goed trommelende Frost dan ook rijkelijk uit. Om eerlijk te zijn, slaat de vlam niet direct over op het publiek. Als enige blackmetalband op de zaterdag, moeten de kerels eerst flink aan de bak. Uiteindelijk lukt het Satyr en zijn trawanten aardig, hoewel het doffe geluid de effectieve riffs en ritmes wel wat kracht ontneemt. Dat de liedjes (daar mogen we bij Satyricon immers wel van spreken) goed zijn, daar twijfelt niemand aan. Want wat blijft een track als Now, Diabolical toch een heerlijke live-kraker. Die dodelijke gitaarriff met die giftige zang, meer heb je soms gewoon niet nodig. Al blijft het iets complexere materiaal van de laatste albums in deze setting ook prima overeind, net als het ietwat rommelig uitgevoerde Mother North. Je kunt nou eenmaal niet alles hebben. Hoewel het publiek in de tent tijdens de prima show nooit echt helemaal op tilt staat, zijn de reacties wel goed. Puntje van kritiek is dat Satyr in de toekomst best wat meer variatie in zijn zanglijnen mag stoppen. Na een tijdje gaat zijn gekras toch wat tegenstaan. (Jeroen)

"We're an angry band, but we're nice people." Daarmee vat de tot grote vreugde van de fans teruggekeerde frontman het optreden van Thy Art Is Murder treffend samen. De deathcore doet wat deze moet doen: boos beuken, knallen en rossen. Heerlijk om je woede op los te laten. Eigenlijk is de Theater Stage te klein voor de Australi�rs en zou de tent een betere plek zijn, maar ze malen er niet om. Ze vieren samen met de fans een intiem feestje. Fans komen het podium op om vervolgens te stagediven, CJ een knuffel te geven en "we love you" te roepen. De frontman kan er wel om lachen en vergroot de vreugde door "bier en tieten" te zingen en een alternatieve versie. Dat hij een woordje over de grens spreekt, blijkt ook uit de aanwezigheid van Du Hast op de setlist. Ondanks het wilde gedrag van de fans gebeuren er wonderwel geen ongelukken. Ze schreeuwen teksten als "think for your fucking self" mee (een enkele keer door de microfoon). Het is een gekkenboel voor het podium en dat levert veel bekijks van omstanders op. Helaas is voor die omstanders het geluid niet heel erg definieerbaar en ook de zang van CJ staat niet krachtig in de mix. Recht voor het podium, daar moet je zijn. Daar is het geluid stukken beter. Nieuwe tracks als Puppet Master en Dear Desolation passen prima tussen Holy War, The Purest Strain Of Hate en Reign Of Darkness. De breakdowns doen hun werk en de fans kunnen hun geluk niet op. Thy Art Is Murder vermorzelt de Theater Stage en laat iedereen moegestreden en voldaan achter. (Jeffrey)

De meningen over het optreden van Opeth zijn verdeeld. Begrijpelijk, want als je een show van de progressieve muzikanten verwacht, kom je bedrogen uit. De Zweedse formatie staat statisch te spelen, zoals eigenlijk altijd. Wat een Opeth-optreden vermakelijk maakt, zijn de toespraken van frontman Mikael �kerfeldt. Die blijven vandaag aanvankelijk helaas achterwege. Pas in het tweede deel van de set, die slechts bestaat uit vijf nummers omdat de formatie vandaag later start dan gepland (en eerder ophoudt), zijn er woorden van de droogkloot aan het publiek: "We're Opeth. We come all the way from Sweden. All the way� It's a one and a half our trip� by plane." "We don't have time for the best song ever written, so we're going to play a shitty short song instead." De een kan er wat mee, de ander totaal niet. Opeth is geen feestband, maar laat de muziek spreken. En die is fantastisch. Ondanks het korte optreden (dat geplaagd wordt door enkele technische problemen) komen er fraaie songs voorbij van verschillende albums, van nieuweling en opener Sorceress tot een oudje als The Drapery Falls. Daartussenin zitten Ghost Of Perdition en Cusp Of Eternity, stuk voor stuk knappe composities. Het is vandaag vooral drummer Martin 'Axe' Axenrot die zich in positieve zin onderscheidt. Het monumentale Deliverance sluit een relatief korte set zeer sterk af. Opeth kon niet iedereen bekoren en heeft wel eens strakker gespeeld en gemotiveerder geoogd, maar evenwel blijven de songs compositorisch toch wel van een muzikaal ongekend hoog niveau, al hadden ze beter tot hun recht gekomen in de tent. (Jeffrey)

Op de een of andere manier heb ik het gepresteerd om de mannen van Meshuggah elke keer weer te missen als ze in de buurt zijn. Dat terwijl de Zweden regelmatig op de landelijke podia en festivals staan. Plus dat ik deze metalen wiskundigen sinds een jaar of tien tot ��n van mijn favoriete acts reken, al weiger ik de genre-aanduiding djent te gebruiken. Wat een kolder blijft dat, maar dat terzijde. Meshuggah komt, ziet en overwint. Alles klopt. Kapitein Kidman en zijn collega's Haake, Nilsson (die Thordendal vervangt), Hagstr�m en L�vgren doen deze zaterdag alles goed. De ongelofelijke strakheid en precisie staan garant voor een uur polyritmische pret. Buiten de zweverige gitaarsolo's kent de muziek van Meshuggah niet altijd even veel melodie, maar de ritmes zijn interessant genoeg om de ene na de andere klapper moeiteloos te dragen. Op een zwakke broeder heb ik het gezelschap nooit kunnen betrappen, dus dompers blijven uit. En ik ben blij dat ik Bleed van het prijsalbum obZen eindelijk eens live onderga. De eeuwig doormalende basisriff dreunt ook daags na het festival nog flink na. De weinig spraakzame Jens Kidman maakt het plaatje compleet met zijn brute schreeuwzang. Geniale band en een geniaal optreden. Mooi podium ook en het geluid is ook nog eens moddervet en glashelder. Tien uit tien en zo. (Jeroen)

"Ik heb liever dat jullie naar huis gaan dan dat jullie blijven zitten. Het lijkt hier wel een bejaardenhuis." Er staan een paar mensen op. "Een... vijf... Goed zo. We blijven alleen met leuke mensen over." Ryanne van Dorst, die het liefst iedereen ziet staan in plaats van zitten, neemt zoals gebruikelijk geen blad voor de mond. DOOL speelt goed, maar het harde basgeluid is een domper op het luisterplezier. Het ligt er overigens wel aan waar je zit of staat bij de Theater Stage, zoals in eerdere verslagen van andere bands reeds aangegeven. Recht van voren is de beste plek. De presentatie van de band is intens. De muzikanten gaan flink in de muziek op en er is terecht veel bijval voor de formatie die sfeervolle en donkere rock maakt. Niet iedereen kan het optreden volgen, want de security gooit vlak voor het optreden de toegang tot het fraaie festivalterreindeel dicht omdat er nauwelijks een plekje meer te krijgen is om de show te volgen. Degene die erbij zijn, zien een gemotiveerde band die de fans tevreden stelt en nieuwe liefhebbers aan zich bindt. (Jeffrey)

Eerder vandaag nam Floor Jansen de Buma ROCKS! Export Award in ontvangst. Een mooie bekroning voor haar inzet en nu maar hopen dat er meer structurele waardering komt vanuit de mainstream media. Of blijft het juist een charme dat metal daar vooral buiten gehouden wordt? Het is hoe dan ook een drukke dag voor de zangeres van Nightwish, want in het theater is er eerder op de dag een Q&A-sessie en ze verschijnt samen met de andere bandleden ook nog bij de signeersessie. Ze geeft tijdens het optreden aan dat het extra speciaal is om in eigen land te mogen optreden. Ze maakt een zeer gemotiveerde indruk op het podium en oogt topfit. Ze staat te dansen tijdens I Want My Tears Back en is constant in beweging. Ze moedigt de fans aan en die laten zich horen en zien.

Op de setlist staan wat oudere tracks die zeer strak worden uitgevoerd. Complimenten voor de ritmesectie zijn beslist op zijn plaats. De internationale formatie maakt een professionele indruk en er zit een mooi tempo in de setlist. Veel woorden tussendoor zijn er niet, maar Marco Hietala zet Floor nog even in het zonnetje. Het is vooral de muziek die spreekt (met constant andere podiumbrede visuals op de achtergrond). Floor bewijst dat ze een topzangeres is, die ook de songs uit de Tarja en Anette-periode prima aankan. Naast meezingers staan er ook wat uitdagendere tracks op de setlist. Er ontstaat een mooie mix die anderhalf uur lang blijft boeien. Afsluiter is The Greatest Show On Earth. Of toch niet? Nee, alsnog volgt Ghost Love Score, dat keer op keer kippenvel bezorgt. Een mooie afsluiter van FortaRock 2018. "We were here." (Jeffrey)

Samengevat is FortaRock 2018 een zeer geslaagd festival. Er is nauwelijks gemopper, al zijn er natuurlijk altijd wat verbeterpunten en het is jammer dat er op vrijdag zakkenrollers actief waren. De opzet was wat intiemer dan vorige edities en daardoor had het geheel meer karakter. De sfeer was mede door het goede weer (op de vrijdagbuitjes na) zeer relaxed. Iedereen heeft zich goed vermaakt. Zelfs de eend op het podium van Alestorm kon het niet laten om te gaan crowdsurfen.

Het programma was zeer gevarieerd. Het geluid stond doorgaans goed afgesteld (mede doordat de wind bleef liggen) en in sommige gevallen was het zelfs perfect, behalve op het theaterpodium, waar je niet makkelijk een goed plekje kon bemachtigen. Er ontstonden nergens lange wachtrijen, behalve bij enkele signeersessies en bij de coffeetrucks. De keuze qua eten was goed, het Biergarten-assortiment had wat uitgebreider mogen zijn. De festivalterrein-indeling was overzichtelijk, alleen de plek van de Main Stage leverde wat kritiek op. Er waren voldoende toiletten, alleen deze waren slechts op een plek (en de handzeep voor de dames ontbrak). De informatievoorziening was goed, al had het nog beter geweest als bij de podia ook aangekondigd werd hoe het programma eruit zag. Tevens was er nog wat randanimatie. Zo kon je je eigen flesopener smeden, liepen er soms vuurspuwers en kon je relaxen in de Biergarten.

De bands lieten zich van hun goede kant zien en horen. Ieder heeft natuurlijk zijn eigen favoriet, maar er waren voor velen toch ook aangename ontdekkingen. De security verdient een compliment voor het opvangen van alle crowdsurfers (soms met boot en al). Ook de vrijwilligers verdienen een dikke pluim, omdat ze samen met de bezoekers er een mooi feest van maakten en ervoor zorgden dat het iedereen het naar zijn of haar zin had. De vele positieve reacties spreken voor zich. Wij komen dan volgend jaar ook graag weer en genieten nog even na van de verschillende shows van FortaRock 2018.

Met dank aan Marc van Kollenburg van LoudImages.nl voor enkele additionele foto's.