Het Finse Moonsorrow mag dan niet meer regelmatig live optreden en ook steeds langere periodes nodig hebben om met nieuw materiaal op de proppen te komen, dat neemt niet weg dat de band nog steeds erg populair is. Die populariteit is ook logisch, want sinds het debuut Suden Uni (2001) heeft Moonsorrow zich al snel ontwikkeld tot een van de beste bands in het bloeiende folkmetalgenre. De groep uit Helsinki begon in de lijn van Finntroll, met veel nadruk op frivole folkdeuntjes, maar is net als bijvoorbeeld Thyrfing door de jaren heen steeds grimmiger gaan klinken. Een andere ontwikkeling is terug te vinden in de composities, die veel langer zijn geworden. De mammoettracks op de latere albums tikken makkelijk het kwartier aan. De speeltijd van liefst 75 minuten is dus gerechtvaardigd.
Moonsorrow begint vanavond met een relatief oud nummer, want Pimeä van het album Verisäkeet is alweer dertien jaar oud. Het geluid is in het begin nog wat modderig en met name de keyboardpartijen – toch een vrij cruciaal onderdeel van de sound – zijn niet goed te horen. Gelukkig trekt het geluid al snel bij. De corpse-paint van de heren komt wat misplaatst over en geeft de band het uiterlijk van een blackmetalband uit de jaren negentig. Vooral gitarist Mitja Harvilahti zou niet misstaan bij Immortal met zijn nogal verdwaasde poses! Gelukkig klinkt de muziek nog steeds actueel. Het publiek is tijdens het begin van het optreden nog wat afwachtend. Dat is niet zo verwonderlijk, want een epische track als Ruttolehto Incl. Päivättömän Päivän Kansa (afkomstig van het in 2016 verschenen, meest recente album Jumalten Aika) is vooral fraaie luistermuziek.
Zanger Ville Sorvali spoort het publiek regelmatig aan (“Ik wil iedereen zien headbangen!”) en zijn opzwepende woorden sorteren effect, zeker als er met Suden Tunti een kortere, toegankelijkere track van het nieuwe album voorbijkomt. Het stoere, noestige ritme zorgt al snel voor een zee aan meedeinende hoofden. Met het hierop volgende Kivenkantaja blijkt dat de oude nummers live toch een stuk beter werken. Het simpele refrein wordt door een deel van het publiek meegezongen. Een minpuntje is dan ook dat er helemaal geen materiaal van bijvoorbeeld Suden Uni voorbijkomt. Desondanks overtuigt ook Moonsorrow met een volwassen set die laat horen dat de heren de status van feestband al lang en breed ontgroeid zijn.
Met twee uitstekende voorprogramma’s achter de rug zou je denken dat de lat hoog ligt voor het Ierse Primordial, maar laat het maar aan de magistrale, zeer intense frontman Alan Averill (A.A. Nemtheanga) over om daarmee om te gaan. “Tilburg! Are you with us?”, schreeuwt hij gedurende de openingstrack. Natuurlijk is dat het geval. Met zijn indringende blik, bezielende presentatie en vooral zijn fenomenale, gedragen stemgeluid, waar de passie van afdruipt, eet het publiek vanaf de eerste tonen uit zijn hand. De band is zelfverzekerd en met reden, want hoewel de Ieren meestal ruim de tijd nemen om aan nieuw materiaal te schaven, is iedere full-length een voltreffer.
De zelfverzekerdheid blijkt ook uit het feit dat vanavond maar liefst vijf nummers van de pas twee weken geleden verschenen nieuwe full-length Exile Amongst The Ruins voorbijkomen. Naast het sfeervolle en in veel opzichten typische Primordial-nummer Nail Their Tongues zijn dat, in volgorde van verschijning, het titelnummer, To Hell Or The Hangman, Stolen Years en Upon Our Spiritual Deathbed. Vooral het stevige, rockende To Hell Or The Hangman komt live uitstekend uit de verf. De rest van de setlist is al helemaal genieten. Van het meesterlijke To The Nameless Dead komen gelukkig nog drie nummers voorbij, waarvan het felle Traitors Gate het verrassendst is. Minder verrassend zijn de klassiekers As Rome Burns en – als afsluiter – Empire Falls, dat door vrijwel iedereen in de zaal uit volle borst wordt meegezongen.
Het geluid is uitstekend en niet te hard, de muzikanten spelen vol bezieling, maar het is toch vooral Nemtheanga die de show maakt. Ik durf wel te stellen dat er momenteel bijna geen enkele andere zanger rondloopt die zich zó inleeft in zijn nummers en met zo ontzettend veel integriteit zingt. Vooral bij het melancholische, inktzwarte The Coffin Ships, afkomstig van het misschien wel meest ondergewaardeerde Primordial-album The Gathering Wilderness, zorgt dat voor kippenvel en koude rillingen. De anderhalf uur die de Ieren tot hun beschikking hebben, zijn dan ook eigenlijk nog aan de korte kant. Het optreden vliegt voorbij, het publiek gaat uit zijn dak (er ontstaat zelfs een kleine pit) en de band laat geen enkele steek vallen. Kortom: Primordial komt, ziet en overwint!
Setlist Primordial:
1. Nail Their Tongues
2. Gods To The Godless
3. Exile Amongst The Ruins
4. No Grave Deep Enough
5. To Hell Or The Hangman
6. As Rome Burns
7. Stolen Years
8. Traitors Gate
9. Upon Our Spiritual Deathbed
10. The Coffin Ships
11. Empire Falls
Setlist Moonsorrow:
1. Pimeä
2. Ruttolehto Incl. Päivättömän Päivän Kansa
3. Suden Tunti
4. Kivenkantaja
5. Mimisbrunn
6. Kuolleiden Maa
Setlist Der Weg Einer Freiheit:
1. Einkehr
2. Skepsis, Part I
3. Zeichen
4. Requiem
5. Aufbruch