Het festival begint op vrijdagavond. Zonder Within Silence, dat vlak van te voren heeft moeten afzeggen vanwege een keelziekte van de frontman. De organisatie heeft ervoor gekozen om op deze korte termijn geen vervanger meer in te laten vliegen, maar wat later te beginnen met het programma.
Oude tijden herleven met de coverband The Memory Remains, die bestaat uit zanger Henk Overbosch, gitaristen Roger Koedoot en Maurice 'Mauce' Lefeu, bassist Erik Van Der Vlis en drummer Peter Zaal. Het vijftal is niet alleen de openingsact van vandaag, maar sluit morgen het festival ook nog eens af. De ervaren mannen spelen beide keren een grotendeels andere set, die voornamelijk bestaat uit covers van whitemetalbands als Jerusalem en Stryper, maar ook Judas Priest (Breaking The Law) en Dio (Holy Diver) komen aan bod. Een deel van de aanwezigen lijkt niet bekend met sommige whitemetalklassiekers en er is dan ook weinig reactie vanuit de zaal, ondanks het enthousiasme van frontman Overbosch en het plezier waarmee hij en de andere muzikanten staan te spelen. Terwijl er al best veel bezoekers zijn, komt het publiek nog niet echt los bij deze aardige openingsact.
De tweede band is een zeer interessante. Fleshkiller is vorig jaar ontstaan als side-project van Ole Brud (Extol) en Peter Dalbakk (Vardger), die eerder samen in Schaliach speelden. Het project werd gecompleteerd door het aantrekken van drummer Andreas Skorpe Sjen (Umpfel) en bassist Ole Vistnes (Shining en Tristania). Elisha Mullins heeft Dalbakk inmiddels vervangen. Eerder dit jaar verscheen het debuut Awaken en daarvan komt uiteraard veel materiaal van aan bod. In het begin staat het geluid nog niet goed afgesteld waardoor Salt Of The Earth en Warfare niet goed uit de verf komen, maar daarna gaat het veel beter. Parallel Kingdom, Inherit (ironisch uitgeroepen tot our ballad), True Image en Evil Eclipse laten horen dat er kwalitatief zeer vaardige muzikanten op het podium staan. De progressieve, extreme metal met zowel grunts als zeer fraaie cleane samenzang, interessante twists en technisch uitdagende partijen, wekt ontzag. Het vraagt om meer, maar de tijd is helaas op en hoewel de band nog verder wil spelen, laat de organisatie dit helaas niet toe vanwege het schema.
Vorig jaar lukte het Sea+Air niet om naar Apeldoorn te komen, maar gelukkig staat het ghostpopduo, dat door het dagelijks leven gaat als Daniel Benjamin en Eleni Zafiriadou, vandaag in het theater voor een semi-akoestische show. Na een paar uur staan is het voor de festivalgangers wel even lekker te relaxen in de comfortabele stoelen en te genieten van our version of metal. Daniel en Eleni tonen zich ware multi-instrumentalisten. Zo speelt Eleni clavecimbel en ondertussen is ze aan het drummen. Terwijl Daniel gitaar speelt, drukt zijn voet op het pedaal van de basdrum. Zo ontwikkelt zich toch een vol geluid. Met name de serieuze, ingetogen nummers maken indruk en wat goed werkt, is de droge humor van Daniel. Zo heeft hij het over de three steps to stadium rock en zorgt daarmee voor een zeer vermakelijke show. Sea+Air is een positieve verrassing.
Een droom die uitkomt, zo zegt Aeva Maurelle over haar eerste concert met Xandria, dat voor de heren musici de eerste in maanden is. Een aantal jaar geleden stond ik nog, net als jullie, in het publiek voor het eerst te genieten van Xandria. Ik keek toen naar de zangeres en wist direct dat dit is wat ik wilde. De frontvrouw van Aeverium valt tijdelijk in om de geboekte shows toch te kunnen spelen. De Duitse doet dat werkelijk uitstekend en ze spreekt ook nog goed Nederlands. Alhoewel ze begrijpelijkerwijs een beetje nerveus oogt, zingt ze de sterren van de hemel. Krachtig en zuiver vertaalt ze de symfonische songs van de zangeressen die haar voorgingen, op haar eigen manier, zonder daarbij af te wijken van de originele zanglijnen. Ook de lichttechnicus verdient een compliment.
Op de setlist staan weinig verrassingen. Ondanks alle klassiekers die aan bod komen (Unembraced, Nightfall, Call of Destiny, Stardust, Now & Forever, Cursed, Voyage Of The Fallen plus een toegift met Ravenheart, Burn Me en Valentine), krijgen band en bezoekers maar geen contact met elkaar, op een groepje fans vooraan na. Aeva vraagt dan ook terecht: Are you sleeping? Muzikaal heeft uw recensent het ook wel eens overtuigender en strakker gehoord. Het was vandaag speeltechnisch iets slordiger dan normaal, doch grotendeels solide. Vocaal was het echt fantastisch.
Terug naar het theater voor wederom Sea+Air. Daniel begint al vroeg met grappen maken: Did anybody see us before? When Slayer was good, they supported us on our tour. Hij geeft aan de adressen van de bezoekers te hebben en dreigt dat als je niet meeklapt, hij morgen bij je aan de ontbijttafel zit. Ondertussen brengt het duo singer-songwritersongs, technometalballads en indierock ten gehore. Er zitten een paar hele mooie songs tussen, maar Sea+Air is vooral een verrassend hoogtepunt op het festival vanwege de vermakelijke show van Daniel.
Een ander hoogtepunt is Project 86. Waar Xandria het niet voor elkaar kreeg om de ruimte te vullen met energie, lukt dat de Amerikanen wel. Dat komt niet alleen door de energieke performance, maar ook doordat er veel fans op het optreden zijn afgekomen die er zin in hebben. Vanaf het begin zijn ze aan het moshen, meeschreeuwen en steken ze de vuisten in de lucht. Er is constant een pit gaande, die alleen maar groter wordt. Te midden daarvan is een held die voorkomt dat er tijdens de circle pit mensen tegen een dikke paal aanlopen en als iemand zijn bril kwijt is, stoppen we toch gewoon even?
De groep uit Orange County is zeer tevreden met de belangstelling en de frontman moedigt, staande op een van de boxen aan de zijkant, aan om mee te zingen (the words are easy), en te bewegen (join the circle pit, otherwise leave). De post-punk/post-hardcorenummers hebben veel power en overtuigingskracht. SOTS, Omertas Sons, Evil (A Chorus Of Resistance), Me VS Me, Chimes, het persoonlijke Genosha, de Beastie Boys-cover Sabotage, The Spy Hunter, Sincerely, Ichabod, PS (gives me chills everytime we play it) en Fall, Goliath, Fall hebben alle de gewenste impact en zo sluit Project 86 de goed bezochte eerste festivaldag op zeer overtuigende manier af.
De tweede dag begint al vroeg met Undawn. De Nederlandse metalcoregroep uit Dedemsvaart maakt net als vorig jaar een gedreven indruk en laat horen veel meer stijlen te beheersen dan alleen metalcore. Sterker nog: de progressieve, atmosferische passages behoren tot de sterkste van de set. Met name het melodieuze gitaarspel (zowel leads als solos) spreekt tot de verbeelding. Ook de cleane zang is dik in orde. Undawn onderscheidt zich van soortgenoten en zou eigenlijk de generieke screams, nu metal- en metalcorepassages wat meer achterwege moeten laten. Deze mannen kunnen veel meer en dat laten ze horen. Het is het muzikale vakmanschap dat intrigeert.
In 2009 (of vergist Jason zich en bedoelt hij 2011?) stond Jason Wisdom nog met Becoming The Archetype op het podium in Gigant, vandaag samen met drummer Blake Aldridge voor het eerst in Europa met zijn nieuwe band Death Therapy. Het tweetal brengt industrial groove metal ten gehore en doet dat zeer behoorlijk. Wake Me (When Im Dead) en The Lie komen het sterkste uit de verf. Tijdens het optreden komt vooral de groove-factor goed door (gecreerd middels effecten waardoor de bas klinkt als een gitaar). De samples komen van backingtrack en zijn slechts in The Lie van echt onderscheidende waarde.
Jason meldt dat de nummers persoonlijk zijn (about me en about dealing with depression) en dat Reject van Living Sacrifice hem inspireerde om muziek te gaan maken. Tussen de nummers door maakt hij een ontspannen praatje en hij wint al snel de sympathie van zijn fans die vooraan staan te moshen. Als Jason, die meldt hoe belangrijk God voor hem is, denkt hij te horen dat iemand boe roept, pareert hij met: Id definitely go with booing sme things from the US. Afgezien van de korte preek scoort het optreden bij de bezoekers. Death Therapy schaart zich vooral bij degene die ernaar uitkeek, onder de hoogtepunten. Jason zal later nog een interessante interviewsessie houden in het theater, waarvoor hij veel applaus krijgt.
Daarna is er in het zojuist genoemde theater een zeer vermakelijke gruntcompetitie. De winnaar mag Living Sacrifice aankondigen. Er waagt zich zelfs iemand die het vak onder de knie wil krijgen en een jongedame aan de contest, maar het zijn twee heren die de competitie winnen omdat bij beiden het publiek even hard juicht.
De dwergen van Wind Rose zorgen voor verdeeldheid onder de aanwezigen. Een kleine groep, waaronder iemand met pijl en boog en een jonge fan met een zwaard, geniet van de performance van de Italianen. Veel anderen hebben het na een paar nummers wel gezien. Zij gaan liever het centrum van Apeldoorn in om zich inwendig te versterken. De Zuid-Europese formatie maakt naar eigen zeggen dwarven metal. In het kort gezegd komt dat neer op folk metal met epische momenten. De heren musici zijn uniform gekleed als eeuwenoude strijders en zetten een gepassioneerde show neer (soms tot in het overdrevene). Tot twee keer toe krijgen ze een wall of death voor elkaar. Zangtechnisch is het niet overal heel sterk, maar muzikaal zit het solide in elkaar en in een paar nummers zit een heel catchy refrein, zoals in het Ensiferum-achtige Dance Of Fire en To Erebor. Wind Rose toont zich enthousiast en neemt nadien veel tijd voor de (nieuwe) fans, maar slaat bij het grote publiek niet echt aan.
Net als gisteren bij Xandria loopt het publiek niet echt warm voor Dark Sarah en dat terwijl er niets op de performance af te dingen valt. Wie krijgt er nu geen kippenvel van het refrein van Dance Of The Dragon, zeker wanneer de zanglijnen van Heidi Parviainen (ex-Amberian Dawn) en JP Leppluoto zo mooi samenkomen. Beiden presteren zeer goed en in Evil Roots en Aquarium mis je de live-bijdragen van Inga Scharf (Van Canto) en Charlotte Wessels dan ook niet echt, gedeeltelijk omdat ze op de achtergrond van backingtrack te horen zijn. De theatrale, symfonische metalband licht met Tresspasser een tipje van de sluier op van The Golden Moth, het laatste deel in de trilogie. Heidi vraagt de bezoekers het project te steunen, maar veel bijval is er niet. Er is wel applaus voor de set, waarin naast magnum opus Dance Of The Dragon ook Little Men een hoogtepunt is. De fraai uitgedoste, steampunkgestylde bandleden winnen dan ook liefhebbers vandaag.
De surprise-act die lang geheim gehouden werd, blijkt Gideon. De hardcore/metalgroep uit Alabama heeft bijna de lange Europese tour erop zitten, maar van vermoeidheid op het podium is geen sprake. Gitarist Tyler Riley toont zijn lenigheid met zijn high kicks, maar het komt wat vreemd over dat hij dat op willekeurige momenten doet. Live-bassist Travis Higginbotham beperkt zich vooral tot groovy patronen samen met drummer Jake Smelley. De breakdowns doen het goed, maar de grooves maken niet heel veel indruk en dat komt vooral omdat er nauwelijks afwisseling zit in de muziek en er nauwelijks memorabele ideen aan bod komen. Wat niet helpt is dat er, afgezien van de high kicks, visueel weinig te beleven is (minimale lichtshow, veel rook, maar in dit geval weinig muzikaal vuur) en dat het gebrul van frontman Daniel McWhorter zeer monotoon is. Er is nog wel een pit op aansporen van Daniel (side to side, out of control, waarbij iemand geblesseerd raakt), maar nee, in de studio maakt Gideon beslist een betere indruk. Een kleine groep fans weet de agressieve muziek desondanks te waarderen. Over Gideon is het publiek dan ook verdeeld.
Veel beter vergaat het Sleeping Romance, dat vier jaar geleden zijn eerste show ooit op dezelfde plek speelde. De Italiaanse symfonische metalband heeft kort geleden met Alba zijn tweede full-length via Napalm Records uitgebracht en presenteert die plaat vandaag. Slechts Fire & Ice en The Promise Inside zijn de oudere songs op de setlist. Laatstgenoemde is het nummer waarmee de Zuid-Europeanen bekendheid verwierven. De single behoort samen met Touch The Sun en My Temptation tot de hoogtepunten. De muziek klinkt vooral solide. De bandleden zijn energiek en datzelfde geldt voor de bezoekers. Er is zelfs een heuse fanschare aanwezig die zeer enthousiast reageert.
Die groep weet ook wat er komen gaat: a typical Italian game. Gitarist Federico Truzzi spreekt in zijn beste Engels, met een legendarisch accent (de uitspraak van YouTube is ongevenaard), de aanwezigen aan en verwacht van ze dat ze allemaal Il Metalo gaan zeggen. Hij krijgt het voor elkaar en zorgt er met zijn charisma voor dat in tegenstelling tot Xandria en Dark Sarah er wl een connectie is met het publiek. Hij zorgt voor een wij-gevoel. Sleeping Romance heeft iets schattigs en iedereen gunt de sympathieke bandleden, die na het "we want more" eindigen met een toegift in de vorm van My Temptation, hun succes. Na hun show nemen de bandleden van de "huisband" ruim de tijd om iedereen te woord te staan.
Het is een zeldzaamheid dat Living Sacrifice een optreden geeft de laatste jaren, laat staan in Nederland. Maar de organisatie is het gelukt om deze band naar het festival te halen. Chapeau! Flatline, Ghost Thief, Symbiotic en Reject zijn slechts enkele van de songs die het publiek goed in beweging krijgen. Het is een groot feest en er is constant een thrash pit gaande. Hoe strak de heren kunnen spelen, laten ze horen in Bloodwork, dat net als veel andere tracks wel iets van Sepultura heeft. De groove metal slaat aan en is een perfecte afsluiter, al is de echte afsluiter The Memory Remains (met onder andere The Trooper), maar veel festivalgangers zijn dan al weer vermoeid maar tegelijkertijd voldaan naar huis gekeerd.
De jubileumeditie van Brainstorm Festival gaat de boeken in als zeer geslaagd. Met name vanwege de relaxte sfeer, maar ook vanwege het zeer gevarieerde aanbod van bands. Daarnaast was het randprogramma in het theater geslaagd, al mogen er beslist nog een paar meer bands geprogrammeerd worden, want Sea+Air smaakte naar meer (net als de bierproeverij op zaterdag). Het is een prettige afleiding, evenals de kunstwerken van Felipe Machado Franco en de kleine metalmarkt, waar je ook kon praten met diverse bandleden. Er was zelfs een meet and greet met Living Sacrifice en Sleeping Romance. In het caf kon je even bijkomen als je geen herrie aan je hoofd wilde hebben. De pauzemuziek stond met 94 decibel aan de t harde kant, maar het geluid bij de optredens stond na twee nummers juist goed afgesteld. Ook is het prettig dat Gigant in het centrum ligt, zodat je even snel wat kunt eten en weinig hoeft te missen van het festivalprogramma. Volgend jaar dus weer, wellicht in het weekend van 9 november. We sluiten af zoals we begonnen, met woorden van Bruce Fitzhugh: Thank you guys for showing up and supporting metal!
Met dank aan Niels de Zwarte voor de foto's.
