Aan het Nederlandse Transient State de eer om Complexity Fest 2017 af te trappen in de derde zaal. Doordat de soundcheck te laat begint en te kort duurt, heeft de band een valse start waarbij het geluid niet ideaal is. Zonde, want ik keek erg uit naar dit optreden. Het vijftal heeft namelijk net hun debuutplaat Rearranged uitgebracht, waarvan vandaag nummers worden gespeeld. Altijd goed om Nederlands talent aan het werk te zien! De heren produceren een moderne djentsound waarbij duidelijk te horen is dat alle muzikanten hun instrument goed beheersen. Dit is op een festival met de naam Complexity Fest natuurlijk geen verassing. Een mooi begin van het festival dat mij vooral achterlaat met de vraag hoe ik het had gevonden als het optreden vanaf het begin op volle sterkte had geknald.

Hierna is het de beurt aan het uit Eindhoven afkomstige Extremities om het feest op het tweede podium te beginnen. Wat natuurlijk direct opvalt, is dat de heren de prioriteiten duidelijk op orde hebben: uit Eindhoven komen en met carnaval op een metalfestival in Haarlem gaan spelen is bewonderenswaardig. Extremities laat ook een moderne metalsound horen, waarbij het duidelijk is waar de inspiratie vandaan komt. Misschien weinig origineel wanneer je het vergelijkt met de rest van de line-up, maar wel enorm goed uitgevoerd. Goede sound, vette riffs, energieke podiumpresentatie, het talent spat hier duidelijk vanaf. Dit belooft wat voor de toekomst!

Disillusion doet zijn naam helaas eer aan in de Aristides Main Hall. Dat komt niet door de slechte prestaties van de bandleden zelf. Integendeel, met de uitvoering zelf is niet veel mis. Zo brengt Max Weißenfels (The BeeFees, ex-MYRA, ex-ZenZebra, ex-Maroon) het er als invaldrummer (Jens Maluschka is er vanwege familie-omstandigheden niet bij) prima vanaf. Nee, het is het geluid dat slecht afgesteld staat waardoor de zang af en toe wegvalt en met name de extreme passages in een moeilijk definieerbare brei verzanden. Erg jammer, want er zijn behoorlijk wat liefhebbers bij het optreden aanwezig die oor hebben naar de veelzijdige muziek. Een groep fans staat wel degelijk te genieten. De Duitse formatie speelt een dwarsdoorsnee van zijn discografie. Naast drie nummers van het debuut Back To The Times Of Splendor (2004) zijn het songs van Gloria uit 2006 en de nieuwe single Alea die de setlist sieren. Jammer dat het matige geluid roet in het eten gooide. We zien Disillusion graag onder betere omstandigheden optreden.

De progressieve death metal van Virvum komt een stuk overtuigender uit de boxen. De Zwitserse groep draait sinds 2007 mee en maakt een sterke indruk voor een goed gevulde Second Hall. Het kwartet treedt op zonder bassist, maar dat blijkt nergens een gemis. De hoeveelheid fraaie melodieën die het gitaristenduo uit zijn instrumenten tovert, is namelijk indrukwekkend. Nic Gruhn en Toby Koelman staan om en om in de spotlights. Technisch is het zeer verzorgd en dat geldt ook voor Diego Morenzoni, de drummer die het geheel vakkundig dichttimmert. Necrophagist, Cattle Decapitation, Cynic en Ne Obliviscaris komen in gedachten op bij het beluisteren van de songs, die ook nog eens atmosferische post-rockelementen in zich hebben. Veelzijdig dus. De enthousiaste frontman Bryan Berger geeft met zijn grunts een bruut tintje aan de verder dynamische en beheerste technische death metal, afkomstig van Illuminance (2016) en de single Internal Howl (2015).

Het optreden van Humanity's Last Breath kent twee gezichten. Eén met technische problemen en de andere helft zonder technische problemen. De formatie rond multi-instrumentalist Buster Odeholm, die vandaag live gitaar speelt en regelmatig naar de zijkant loopt, maakt daardoor in het begin van het optreden logischerwijs een wat geïrriteerde indruk, maar pakt later de draad goed op met Bellua Pt. 2, Human Swarm en Animal van de zelfgetitelde enige full-length en het titelnummer van de ep Detestor-ep uit 2016. De loodzware, door Meshuggah, Vildhjarta en Ion Dissonance beïnvloede metal van de Zweden met zeer brute vocalen van Filip Danielsson brengt de zaal aanvankelijk nog niet in beweging. Men reageert mat. Halverwege de set komt er wel enigszins verbetering in, als de mannen op het podium ook meer beleving tonen.

Eén van de vroege hoogtepunten is Uneven Structure. De Fransen lieten met het debuut Februus al een positieve indruk achter, maar laten vandaag horen dat het aankomende album La Partition (21 april) zeker een is om naar uit te kijken. De setlist bestaat vooral uit nieuwe songs. Soms hebben ze raakvlakken met Textures, maar de heren weten er toch een eigen draai aan te geven. Aanvankelijk moet het zestal nog even warm worden, maar er komt steeds meer beleving op het podium. Na een paar nummers gaan de bandleden los als ze zien dat de zaal positief reageert. Arnaud Verrier trekt veelvuldig de aandacht met zijn interessante drumwerk. De zang van Matthieu Romarin komt niet zo sterk uit de verf als op het studiowerk, maar de frontman stopt wel veel emotie in zijn performance. De gelaagde muziek slaat aan en Uneven Structure kan dan ook op veel bijval rekenen.

Het volgende hoogtepunt dient zich aan in de grote zaal. Daar speelt Gorod hard en strak. De kurkdroge grunt van de frontman is een kwestie van smaak, maar het technische vermogen van de muzikanten is ontegenzeggelijk indrukwekkend. Bovendien valt het speelplezier op. Er is onderling veel contact, er zijn danspasjes, gekke bekken, grappen en opmerkingen in het Nederlands (“Godverdomme” en “Dankjewel”). De technische deathmetalband heeft het ontzettend naar zijn zin. Ook invalbassist Matthieu Gervreau Plana (Asmodée, Sael, Warratah), die Benoit Claus vervangt (omdat hij aan het touren is met Nader Sadek), toont zich zeer ontspannen en deelt net als het publiek in de feestvreugde. Opvallend is dat de fans meermaals de bandnaam scanderen. Birds Of Sulphur en Disavow Your God sluiten een uitstekend optreden in stijl af.

Bij meerdere optredens is het geluid uitstekend, zo ook bij Bossk, dat de eerste twintig minuten instrumentaal speelt. Er wordt rustig opgebouwd met post-rock voordat de sludge zijn intrede doet. De heavy riffs hebben veel power en zijn bovendien memorabel. Pas halverwege het optreden komt zanger Sam Marsh het podium op. Zijn teksten liggen op de grond. Hij schreeuwt de longen uit zijn lijf, maar is onverstaanbaar en de toegevoegde waarde van zijn aanwezigheid wordt niet door iedereen begrepen. Na een aantal minuten verdwijnt hij om later voor een paar minuten weer ten tonele te verschijnen. De formatie uit Kent imponeert vooral op muzikaal vlak met een mix van sfeervolle post-rock en zware sludge.

Agent Fresco is één van de highlights en dat is knap aangezien het feit dat de IJslandsers een tijdje niet meer op het podium hebben gestaan. Ze zijn aan een nieuw album aan het werken. De mix van pop, rock en jazz (en een paar metal-uitbarstingen met screams, zoals in Angst) wint vandaag nieuwe zieltjes. In het begin lijkt nog niet iedereen overtuigd, maar naarmate de speeltijd vordert is er steeds meer bijval. Dat komt ook vanwege de emotionele voordracht van de bandleden. Ze gaan echt in de muziek op. Dat geldt specifiek voor frontman Arnór Dan Arnarson, die overal op het podium te vinden is. Hij excuseert zich voor het feit dat niet alles goed gaat, maar dat maakt eigenlijk niet uit. De beleving is intens, zeker tijdens Wait For Me, dat over zijn overleden vader gaat. Favoriet bij velen is Dark Water. Arnór duikt aan het einde van de set nog even het publiek in om daar verder te zingen. Agent Fresco is hartverwarmend.

Grind, maar dan net even wat anders. Beaten To Death brengt in de kleine zaal met de bijzondere naam "Uiltje Brewing 3rd Hall" een intense show en dat zorgt voor een pit met enkele crowdsurfers. Over bijzondere naam gesproken, kijk eens op de volgende pagina in de setlist voor leuke woordspelingen. Behalve raggen, bewijzen de Noren met melodieuze bijdragen ook te kunnen variëren, hetgeen het interessant houdt op de langere termijn. In songs van rond de twee minuten gooien de mannen alles wat ze in zich hebben eruit en dat levert een vermakelijk schouwspel op.

De meeste bezoekers grijpen de optredens van Beaten To Death en Napoleon aan om even wat te gaan eten. In de hal waar ook de merchandise gestald is, kun je een broodje soep (jawel), een broodje worst (met of zonder zuurkool) en een patatje krijgen. Geen uitgebreid menu en vandaar dat sommigen het centrum opzoeken, maar de kwaliteit van het eten is prima. Een verdieping lager is de melodieuze en technische metalcore van Napoleon slechts aan weinigen besteed. De mannen uit het Engelse Exeter doen hun best wel, presteren technisch goed, maar de zeer matig gevulde dansvloer doet triest aan en de lage opkomst voorkomt dat er sfeer ontstaat. Frontman Wes Thompson slaagt erin om de mensen een paar stappen dichterbij het podium te krijgen, maar pogingen om een circle pit te formeren, zijn aan dovemansoren gericht. Slechts een handvol fans vermaakt zich uitstekend met onder meer Different Skin, Brought Here To Suffer en Afterlife.

Er is aanvankelijk veel belangstelling voor Obscura, maar deze neemt gedurende het optreden af. Dat heeft te maken met het feit dat het geluid wat mat is en de zeer vaardige muzikanten geen geboren performers zijn. Linus Klausenitzer en Steffen Kummerer doen wel hun best om er wat beweging in te krijgen bij de toeschouwers, maar het lukt ze nauwelijks om de gewenste reactie te krijgen. Alleen tijdens het alom bekende The Anticosmic Overload veert men even op. Nieuwkomer Rafael Trujillo imponeert met zijn gitaarspel en dat doet ook drummer Sebastian Lanser. Het basspel van Linus staat niet optimaal in de mix. Technisch blijft het verbluffend wat de hooggeschoolden voorschotelen, maar het vlakke geluid voorkomt dat er leven in de brouwerij zit.

Over brouwerij gesproken: in samenwerking met de plaatselijke brouwerij Uiltje is er een speciaalbier: Complexity Black Ale; een donker bier met een frisse en avontuurlijke smaak. Een leuk extraatje van het festival. Het kleine podium is er zelfs naar vernoemd en je kunt het specifiek aldaar uit de tap krijgen. In de Uiltje Brewing 3rd Hall staat Exist Immortal te spelen. Heel complex is de muziek niet. Het is eerder een mix van moderne alternatieve metal met metalcore en een technische twist. Elementen uit de djent en atmosferische (film)muziek zijn uitstekend verwerkt in de composities die memorabele refreinen bevatten. Meyrick de la Fuente is daarvoor verantwoordelijk. Hij brengt het er goed vanaf, al worden kracht en zuiverheid aan het einde van het optreden wel wat minder. Dat komt ook door het energieke optreden. De mannen stralen zelfverzekerdheid uit en krijgen het publiek goed mee met songs van met name het recente Breathe.

Wanneer ik de tweede zaal inloop voor het optreden van Frontierer valt direct op dat ik niet de enige ben die uitkijkt naar dit optreden. Niet verwonderlijk, debuutplaat Orange Mathematics is als een bom ingeslagen en heeft liefhebbers van het mathcoregenre duidelijk weten te bekoren. Grote vraag van vandaag is natuurlijk of de chaos en complexiteit die op plaat te horen is, vertaald wordt in een goed optreden. Vanaf de eerste noot is het duidelijk dat de band hier is om die belofte te vervullen. Strak gespeeld en podiumpresentatie die staat als een huis. Het moge duidelijk zijn: deze band kan heel groot worden binnen het genre!

Headliner van Complexity is Ihsahn. De legendarische Noor is vandaag relaxed en maakt tussen de nummers door een praatje met het publiek. Hij dankt Aristides voor zijn gitaar die hij vandaag voor het eerst tijdens een optreden gebruikt en hij grapt dat hij voorheen in een boyband zat met de naam Emperor. Het is juist de Emperor-medley (met onder andere Thus Spake The Nightspirit) die de toeschouwers in beweging brengt. Voor de rest blijft het een schouwspel tijdens de vele tracks van Arktis. Toetsenist Nicolay Tangen Svennæs (ex-Ansur), drummer Tobias Ørnes Andersen (Shining) en gitarist Øystein Landsverk (Leprous) vormen vandaag de 'begeleidingsband'. Ze brengen het er zeer goed vanaf. Dat mag ook gezegd worden van Ihsahn zelf, want alhoewel er weinig beweging in de zaal is, komen de nieuwe tracks prima uit de verf. Alleen met de partijen die zijn ingezongen door Einar Solberg (Leprous) in Celestial Violence heeft hij hoorbaar moeite. Hij noemt het vooraf dan ook "a bit scary for me". Het is inmiddels tegen middernacht en een aantal vermoeide festivalgangers kiest ervoor om Patronaat te verlaten. Vanaf het einde van het optreden is het een stuk rustiger. Het heeft weinig te maken met het performance van Ihsahn, die met The Grave (saxofoonpartij helaas van backingtrack) ten einde komt.

De mannen van MNHM, uit te spreken als Mannheim, zijn nog even langs de Intratuin geweest, want het podium staat vol met planten. Het vaderlandse kwartet, dat sinds 2012 een voortzetting is van Do Not Run We Ate Your Friends, speelt een mix van sludgy (post-)rock en free jazz. Kenmerkend is het gebruik van een saxofoon als een soort ritme-instrument. De groovy vibe wordt af en toe doorbroken door ritmetwists of een rustmoment. De muziek is moeilijk ergens mee te vergelijken en juist dat maakt het optreden interessant. De band zelf omschrijft treffend als een mix van Zu, het Noorse Shining en And So I Watch You From Afar. In het begin is de zaal vrij leeg, maar er komen toch aardig wat nieuwsgierige festivalgangers nog even een kijkje nemen. De meesten blijven staan, een goed teken.

Het Luxemburgse Mutiny On The Bounty laat zich van zijn goede kant horen en zien in de kleine zaal. At The Drive In en The Mars Volta zijn hier belangrijke invloeden geweest. Het grote verschil is dat de mannen op het podium niemand achter de microfoon hebben staan. Instrumentale muziek dus die je meevoert, ook al is deze energiek. Er zit een fijne vibe in de sound, die door de ritmesectie gedragen wordt, maar het gitaarwerk met behulp van allerlei effectenboxjes de nodige melodieën voortbrengen. Mutiny On The Bounty is de juiste band op de juiste plaats. Een vermoeide doch geïnteresseerde groep staat toe te kijken.

Wie daarna nog op de benen kan staan, krijgt nog twee gave bands voorgeschoteld. Allereerst de elektronica van breakcore-act Ruby My Dear met flitsende lichtshow en daarna het Noorse instrumentale duo Aiming For Enrike, waarbij er bijna meer effectenboxjes op de grond staan dan mensen in de zaal (30-40). Ondanks dat de publieke belangstelling zo laat in de nacht begrijpelijkerwijs tegenvalt, vallen beide acts in de smaak. Zo komt er een positief einde aan de tweede editie van Complexity Fest. Een geslaagd festival waarbij verbeteringen in de catering, het geluid en de programmering zijn doorgevoerd en het aantal bezoekers ten opzichte van vorig jaar is toegenomen. Er waren nauwelijks wanklanken en op wat technische problemen na verliep de festivaldag soepel. Met dank aan de organisatie en vele vrijwilligers. Volgend jaar is er trouwens een nieuwe editie van Complexity Fest.

Met dank aan Alex Blokdijk voor de foto's.