Voor Radiathor is het een bijzondere dag, aangezien vandaag de officile renie markeert van de band. Na jaren afwezigheid staan de heren eindelijk weer op het podium en weten daar meteen ferm te overtuigen. Radiathor maakt thrash/death, die flink doet denken aan de begindagen van Sepultura, maar ook lijkt te refereren aan Pantera. (Laatstgenoemde vooral door de gierende gitaarriffs). Het nummer Time To Burn wordt voortreffelijk neergezet en zo ook de Sepultura-cover Slaves Of Pain. Niet alles verloopt echter even soepel. Onderling is het af en toe nog wat zoeken en de groep lijkt niet helemaal lekker op elkaar ingespeeld. Ook het einde is ietwat abrupt en vreemd als het laatste nummer al wordt aangekondigd, maar daarna nog toestemming gevraagd moet worden om deze te mogen spelen en deze niet gekregen wordt. Desondanks valt Radiathor in de smaak en hopelijk krijgt deze renie een vervolg.
Het Duitste Incarceration maakt furieuze old school death metal, maar weet niet geheel te overtuigen. Het geluid staat goed, maar van het trio zelf komt weinig vuur. Ergens is dit verrassend aangezien Incarceration loeiharde en snelle death metal maakt. Grootste minpunt is het stemgeluid van Daniel Da Silva. Zijn vocalen komen tekort en er zit bovendien telkens een irritante echo op zijn zang. Daarbij heeft de band een nogal statische podiumpresentatie en begint de muzikale brei al snel op elkaar te lijken, waardoor het optreden niet erg interessant is. Instrumentaal staan de heren echter goed hun mannetje en is het imponerend om te zien hoe snel er gespeeld wordt, maar een heel optreden weet de formatie niet te boeien.
Herder zet vervolgens wel een verpletterende show neer. Met het nieuwe album Fergean vers op zak, schotelen de heren een setlist voor met oud en nieuw werk. De stoner/sludgeformatie knalt meteen en weet de aandacht van de bezoekers van Graveland van begin tot aan het einde vast te houden. Wat een kracht en wat is frontman Ch Snelting eigenlijk een sensatie. Als een baas stampt en springt hij energiek over het podium en maakt hij met alle toeschouwers voorin contact. Ook muzikaal is het genieten geblazen. Het is dan ook het eerste optreden waarbij de hoofden echt op en neer beginnen te deinzen. Herder behoort wat mij betreft tot de groten die Nederland momenteel te bieden heeft. Vandaag bewijst dat maar weer.
De Ierse black/death-formatie Malthusian wordt aangeprezen als de 'next best thing' in het genre. Vandaag laten de heren met een intensief optreden daar sporadisch wat van zien. Door middel van een sfeervolle en ijzingwekkende gitaarriff weten de mannen een duistere sfeer neer te zetten om deze vervolgens hardhandig te verpulveren door middel van brute blastpassages en diepe, smerige grunts. Helaas krijgt de band het publiek niet zo mee als Herder hiervoor wel wist te doen, maar desondanks ontstaat er wel een kleine pit (die zelfs wordt aangevoerd door iemand in een rolstoel). Het blijft opvallend hoe goed het geluid afgesteld staat in de sporthal en daardoor weet de groep zijn toeschouwers aardig mee te zuigen in zijn muzikale brei. De muziek lijkt echter naarmate het optreden vordert veel van hetzelfde en verliest daardoor de aandacht. Desondanks weet Malthusian zeker indruk achter te laten, maar mag het best wat gevarieerder.
Daarna is het tijd om het rustiger aan te doen met de duistere rock van Dool. Deze Nederlandse formatie (met in de gelederen Ryanne van Dorst (ex-Elle Bandita) en ex-leden van The Devil's Blood) weet in de korte tijd van zijn bestaan al meteen indruk te maken met zijn uitstekende debuutsingle Oweynagat. Een volwaardig album laat nog even op zich wachten, maar vandaag wordt live al genoeg materiaal onthuld. Met drie gitaristen in de gelederen wordt de nadruk gelegd op dikke gitaarlagen en uitgesponnen solo's. Daarnaast speelt Ryanne van Dorst een hoofdrol en laat ze horen een prima zangeres te zijn en een begenadigd gitariste. Als boegbeeld van de band vestigt zij positief de aandacht op zich en onthoudt zich daarbij van haar kenmerkende rebellie, die veel mensen zullen kennen van haar televisiewerk. Haar zang is goed en het prima spel van de andere bandleden maakt het geheel af. Tracks als Darkest Hour, She Goat en Oweynagat weten te overtuigen en presenteren een band om rekening mee te houden. Helaas staat de bas niet zo goed in de mix, waardoor deze de zang te veel overstemt. Kleine smet op een prima optreden.
Na Dool is het tijd voor wat heel anders. Naast al het occult- en deathgeweld mag nu de vrolijke Zweedse retro-rockformatie Dead Lord Hoogeveen vermaken. Voor het optreden loopt zanger/gitarist Hakim Krim nog op het festival rond en weet te vertellen dat hij enigszins zenuwachtig is voor de show van vanavond. Dit omdat zijn band vandaag de vreemde eend in bijt is. Zijn zorgen blijken ongegrond, want vanaf de eerste noten die Dead Lord speelt, weet de groep er een waar feest van te maken. De invloeden en referenties aan Thin Lizzy zijn niet mals en qua podiumpresentatie doet de band denken aan het extravagante van The Darkness. Toch weet de groep een eigen gezicht te creren en dat komt grotendeels door het vrolijke toedoen van Hakim Krim. Because Of Spite, Onkolo en Hammer To The Heart klinken fantastisch en de groep maakt hiermee ferme indruk. Wellicht is Dead Lord op plaat niet de beste band die refereert aan de golden seventies, maar live staan de heren meer dan hun mannetje en garant voor een feest.
Voor fans van Dead Congregation is het optreden op Graveland de enige optie om de band dit jaar live mee te maken in Nederland. De groep bracht in 2014 het zeer goed ontvangen Promulgation Of The Fall uit en is een snel rijzende naam binnen het deathmetal-genre. De groep staat garant voor lange, trage en onheilspellende sfeerpassages, die worden afgewisseld met furieuze zang en razendsnelle blasts. Het is dan ook genieten van de imponerende drummer Vagelis Voyiantzis die loodzwaar drumt, maar ook zeer vakkundig omslaat naar indrukwekkende snelheden. Verder blijft het optreden een uiterst serieuze aangelegenheid voor de heren. Een spontaan praatje is er niet bij. In plaats daarvan richt de groep zich volledig op zijn spel en laat de muziek spreken. Hoogeveen maalt er echter niet om. Dat is ook goed, want Dead Congegration geeft daar ook geen aanleiding toe.
Wellicht de grootste publieksfavoriet van vandaag is God Dethroned. Na een korte break is in de band inmiddels weer aan het optreden en zodoende zijn de heren weer volop te zien. Ook wordt er naar het schijnt weer gewerkt aan nieuw materiaal. Het optreden van God Dethroned is een fijne afwisseling na de gortdroge show van Dead Congregation. Nog steeds is het volop en hard beuken, maar de melodieuze gitaarstukken tussendoor zorgen voor fijne variatie en ook de zang van Henri Sattler smaakt beter. Zo beklijft Nihilism met zijn heerlijke gitaarsolo, maar zorgt het snelle No Man's Land voor aardig wat beweging voorin. Op het optreden valt dan ook niets aan te merken. Het gaat zonder gebreken en de mannen doen waar ze goed in zijn. Zodoende weet God Dethroned zich ook zonder al te veel moeite te plaatsen tussen de hoogtepunten van de dag.
Als headliner heeft de organisatie Grave weten te strikken. Daarnaast speelt de Zweedse deathmetalformatie als extraatje ook nog eens alleen materiaal van zijn eerste drie albums (Into The Grave, You'll Never See.. en Soulless). De band geeft aan dat ze het materiaal van nieuw naar oud zullen spelen, waardoor een aantal publieksfavorieten al redelijk vroeg in de set voorbijkomen. De groep speelt als een geoliede machine. Strak, geroutineerd en gemotiveerd. Voorin de zaal wordt er hevig genoten van de show, maar een paar ranken naar achter weet Grave de aandacht niet meer vast te houden. Wellicht dat dit ook meer te maken heeft met de vele bierconsumpties die men achter de kiezen heeft. Ondertussen ragt Grave het ene naar het andere nummer erdoorheen en vliegt de speeltijd er doorheen. Hoogtepunten zijn er met Soulless en Into The Grave. Grave weet zich dan ook prima staande te houden als headliner van de dag en sluit zo het festival heersend af.
Graveland 2016 kan zodoende muzikaal de boeken in gaan als een succes. Ondanks dat de nadruk op death metal ligt, weet de organisatie ook met voldoende afwisseling te komen. Zo zorgden Dool en Dead Lord voor prima variatie tussen al het harde geweld. Ook was er ook genoeg diversiteit tussen de deathmetalbands, waardoor elke groep zich voldoende wist te onderscheiden. Sowieso zijn de complimenten aan de organisatie voor de interessante line-up op hun plaats. Een ander compliment is er voor het geluid. In een sporthal is het moeilijk om de juiste akoestiek te vinden, maar het geluid stond vrijwel de gehele dag prima afgesteld. Voor de organisatoren is het echter jammer dat de zaal niet verder dan half gevuld bleef, maar wellicht is de toch wat hoge entree prijs daar een oorzaak van. Anderzijds wat het dit weekend natuurlijk ook erg vol met meerdere grote festivals en concerten, wat ook van invloed kan zijn. Desalniettemin kan er teruggekeken worden op een geslaagde editie en mogen we hopelijk volgend jaar weer genieten van een nieuwe editie van Graveland.
