Terug naar die goede oude tijd; 1991. In januari van dat jaar verscheen de demo Disment Of Soul, die leidde tot een contract met Relapse Records. De Finnen bleken productief, want al snel verscheen een zelfgetitelde single, namen ze de ep Privilege Of Evil op (die pas in 1993 verscheen) en een jaar later doken de muzikanten samen met producer Tomas Skogsberg de befaamde Sunlight Studios in om The Karelian Isthmus op te nemen. Deze releases leverden al veel fans in de underground op. De eerste full-length bevatte relatief traditionele death metal (met elementen van doom), maar toch kon je middels de structuur, de genre-overstijgende melodien en de aanwezigheid van keyboardpartijen (weliswaar in beperkte mate) duidelijk horen dat de band zich verder zou gaan ontwikkelen.
Tales From The Thousand Lakes toont die progressie op verschillende vlakken. Allereerst qua concept. Bron van teksten is de Kalevala, het Finse nationale epos uit 1849 van Elias Lnrott. Het is de hoeksteen van de identiteit van Finland, die nadrukkelijk van invloed is geweest op de kunst, waaronder de muziek. Ten tweede qua productie. Het geheel heeft een specifieke en donkere sfeer. Alhoewel de productie verre van ideaal is (het geheel is wat modderig en vlak en de cleane vocalen zijn niet mooi verwerkt), zijn alle instrumenten redelijk goed hoorbaar. De baspartijen voegen bijvoorbeeld in onder andere Into Hiding echt iets toe en de leadgitaar, een van de sterkste troeven, staat prominent in de mix.
Daarnaast zijn de songs sterker opgebouwd. Ze hebben meer een eigen identiteit en doen afstand van het Bolt Thrower-, Iron Maiden-, Slayer-, Entombed- en Dismember-kopiewerk en de typische Finse death metal van begin jaren negentig (Convulse en Demigod). Geen agressie meer, maar invloeden van bijvoorbeeld Paradise Lost, psychedelische rock en folk die nadrukkelijk hun intrede doen. Amorphis kreeg hierdoor een sterke eigen identiteit.
Een atmosferische deathdoomplaat is het gevolg. Een prachtig keyboardintro brengt je naar de donkere uren rond de Finse meren. Into Hiding en The Castaway (inclusief orintaalse vibe, die op later werk veelvuldig zou terugkeren) zijn vervolgens twee favorieten die nog altijd op de setlist van diverse optredens staan. Krakers met sombere, zware riffs, ondersteund door een goed hoorbare bas en daaroverheen de prachtige melancholische en melodieuze leads. Het gitaarwerk van Esa Holopainen is zonder meer het hoogtepunt in de sound. Met name The Castaway is een zeer rijk nummer vanwege de elementen vanuit de heavy, death/doom metal en folk. In het tweede, instrumentale deel komen ook nog psychedelische rock en een bluesrocksolo aan bod. Daarmee kijkt dit nummer vooruit op wat zou gaan komen op Elegy (1996).
Wat verder veranderd is in de sound, is de toename van cleane vocalen en keyboardklanken. De zang van Ville Tuomi (Kyyria), die in meerdere nummers terugkeert, is veruit het zwakste onderdeel van deze release. Zijn stemgeluid past niet bij de muziek, duikt hier en daar hinderlijk op (door de grunts en het instrumentarium heen, zoals tijdens het sterke In The Beginning). In het grotendeels instrumentale To Fathers Cabin lijken ze zelfs op het blauwe mannetje van Eiffel 65 in het Grammy-winnende Blue (Da Ba Dee). Gelukkig is de heldere zang slechts kortstondig aanwezig en zijn de grunts van een acceptabel niveau.
De keyboardklanken voegen veel sfeer aan het geheel toe (bijvoorbeeld tijdens In The Beginning). De kerk- en hammondorgelmelodien zijn veelvuldig aanwezig en vormen een aanwinst. Soms schiet de toetsenist echter wat door in zijn experimenteerdrift. Zo doet de futuristische disco in Magic And Mayhem afbreuk aan de sfeer. Maar afgezien van dat moment zijn de bijdragen op piano een verrijking voor de muziek. Het mooiste voorbeeld daarvan is Black Winter Day, met een prachtige wisseling van de hoofdmelodie tussen gitaar en keyboard. Zonder meer het hoogtepunt van deze langspeler.
Tales From The Thousand Lakes is een ambitieuze, dynamische en historisch belangrijke plaat. Het neemt afstand van de agressieve death metal en beweegt zich middels meer melodie, prog en psychedelica naar de atmosferische deathdoom. Het vormde de identiteit van Amorphis met zijn fraaie gitaar- en toetsenwerk, de mix van stijlen, de orintaalse melodien en de wisseling van grunts en cleane vocalen. Deze tweede full-length bevat ondanks de genoemde minpunten in elke track memorabele melodien, die voor een groot deel op het conto van gitarist Esa komen. Het is de plaat met meerdere Amorphis-klassiekers, waaronder favoriet Black Winter Day, die in 1995 op een gelijknamige ep zou verschijnen. Tales From The Thousand Lakes is meer dan nostalgie. Het is een significante release, waar nog altijd velen hun voorbeeld aan nemen.
Tracklist:
1. Thousand Lakes
2. Into Hiding
3. The Castaway
4. First Doom
5. Black Winter Day
6. Drowned Maid
7. In the Beginning
8. Forgotten Sunrise
9. To Father's Cabin
10. Magic And Mayhem
11. Folk Of The North (bonus track)
12. Moon And Sun (bonus track)
13. Moon And Sun Part II: North's Son (bonus track)
14. Light My Fire (bonus track)
