Een geschiedenis van een van de populairste power metal bands opsommen is op het moment compleet onnodig. Iedereen weet in de tussentijd wel welke albums door de fans als de besten gezien worden, welke zangers allemaal gekomen en gegaan zijn en waar Jon Schaffer's interesses in tekstueel opzicht liggen. Laat ik dan ook maar meteen de zwaarste woorden er uit gooien: nee, Iced Earth heeft geen nieuwe Night Of The Stormrider of Burnt Offerings gemaakt, voor de mensen die dat ook serieus verwachtten kan ik ook niets anders concluderen dan dat ze maar beter over kunnen stappen op andere US power metal bands om dit gat te dichten. Hoe geliefd deze twee albums ook zijn, Iced Earth is pas echt groot geworden in de scene met de combinatie van power/thrash metal en aanstekelijke, soms zelfs bombastische, refreinen die men voor het eerst perfectioneerde op Something Wicked This Way Comes. Zodoende vind ik het ook logischer om de band te associren met deze klassieker dan met de eerder genoemde topalbums die belangrijk waren voor het ontwikkelen van het geluid, maar uiteindelijk niet staan voor de uiteindelijke Iced Earth sound die de band voor het gros van loopbaan al hanteert.
Dit gezegd hebbende kan ik al meteen concluderen dat Plagues Of Babylon een plaat is geworden die het beste van Something Wicked This Way Comes, Framing Armageddon en Dystopia heeft gecombineerd. Waar Schaffer en companen op de vorige cd vooral bezig waren met het introduceren van de nieuwe zanger, lijkt het er op dat men op dit album meer visie in de nummers toont en ook wat meer terug grijpt naar de wat progressievere composities van Framing Armageddon. Dit zorgt ervoor dat het album niet zo makkelijk in het gehoor ligt als het geval was bij Dystopia en zodoende weer wat meer van de luisteraar vergt. Plagues Of Babylon was voor mij in ieder geval een prima opener die de verschillende sferen van het album goed weergeeft, maar het echte geweld barst pas las met het heerlijk oldschool aandoende Democide en het krachtige Among The Living Dead waarop Blind Guardian zanger Hansi Krsch enkele heerlijke uithalen ten gehore brengt die het nummer een heerlijk Demons And Wizards tintje geven. Opvolgers The End en het fantastische Resistance zitten daarnaast vol met tempo- en sfeerwisselingen en switchen moeiteloos tussen stevig hakkende riffs en bombastische refreinen die zich snel in je hoofd nestelen.
Hier komt wel mijn eerste (voorzichtige) punt van kritiek op dit album naar boven: de eerste zes nummers zijn namelijk (alweer) onderdeel van de Something Wicked-saga en klinken zodoende allemaal als een goed lopend concept. Op het moment dat we daarna overstappen op de resterende nummers valt het op dat het lijkt alsof het consistente geheel wat uiteen aan het vallen is. Vergis je hierin niet, vooral Cthulhu is een groots nummer dat zich met gemak zal nestelen tussen mijn favoriete Iced Earth tracks en ik hoop dan ook dat Schaffer dit nummer live in de setlist zal gooien. Het zijn vooral het simpele cowboythema en de erg saaie structuur van Peacemaker en het van Sons Of Liberty afkomstige Spirit Of The Times, waarin Schaffer zijn voorliefde voor vrijheid en zijn afkeer voor onderdrukking alweer herhaalt, die het album voorzien van een veel minder interessante tweede helft. In mijn optiek was het album vele malen spannender geworden als men de eerst zes nummers voor het laatste had bewaard om het album glorieus af te sluiten.
Alsnog sluit het album met de countryklassieker The Highwayman op een erg leuke wijze af. Hier worden de vier coupletten afwisselend gezongen door Jon Schaffer, Russel Allen (Symphony X), Stu Block en Michael Poulson (Volbeat), die allen een zeer gedreven performance geven. Sowieso dient het gezegd te worden dat Block op dit album nog beter in zijn vel lijkt te zitten en de kritiek op zijn mid-range vocalen de vruchten lijken te hebben afgeworpen. Hij klinkt sowieso veel minder geforceerd als Barlow, maar heeft een goede stap ontwikkelt in het verder uitwerken van een eigen zangstijl. Een ander pluspunt zijn absoluut de weergaloze solo's van Troy Seele die er voor het eerst voor zorgen dat ik echt met interesse naar andere gitaarpartijen dan Schaffer's riffs zit te luisteren. Vooral op Resistance en het anders niet bijzonder opvallende Parasite gooit hij er leads uit die je als luisteraar op een dergelijke wijze bij de strot grijpen die ik nog niet eerder bij Iced Earth heb ervaren in de solo's. Petje af daarvoor.
Vanzelfsprekend is het allemaal niet het meest originele wat de band ooit gespeeld heeft. Enkele nummers hebben die typerende cleane gitaar/bas intro's die de band al erg lang herhaald en vanzelfsprekend zullen een hoop mensen ook roepen dat de riffs lang niet zo stoer meer zijn als ze op de vroegere albums waren. Ik blijf het desalniettemin fascinerend vinden hoe deze band er na het aardige Dystopia er alsnog zo goed in slaagt om terug te komen met een album dat in ieder opzicht gevarieerder en uitdagender is, en tegelijkertijd oh zo aanstekelijk klinkt. De mensen die Stu Block's zang een warm hart toedragen en net als ik ook uitzonderlijk genieten van de bombastischere Iced Earth die we vanaf de eind jaren '90 kennen, zullen toch wel behoorlijk kunnen genieten van The Plagues Of Babylon. Voor mij een prima begin van 2014.
Tracklist:
1. Plagues Of Babylon
2. Democide
3. The Culling
4. Among The Living Dead
5. Resistance
6. The End
7. If I Could See You
8. Cthulhu
9. Peacemaker
10. Parasite
11. Spirit Of the Times
13. Highwayman