Dat laatste is begrijpelijk, want hoewel Extol nooit een hoogvlieger is geweest, heeft de groep rond zanger Peter Espevoll op diverse albums laten horen over bovengemiddelde songwritingkwaliteiten te beschikken. Het door Century Media uitgebrachte The Blueprint Dives uit 2005 bevat een aantal van de sterkste songs uit de carrire van de Noord-Europeanen. Neem nu de eerste twee energieke nummers (Gloriana en Soul Deprived), die met hun mix van Opethiaanse riffs, Mastodon-achtige twists, tegendraadse en intelligente ritmiek en metalcore-achtige vocalen het hoge niveau vasthouden. Het trage Things I Found is nog zon hoogtepunt vanwege de harmonieuze, sfeervolle gitaarpartijen. Ook de single Pearl, die het wat rustiger aan doet in de coupletten en genspireerd lijkt te zijn door Deftones, doet het goed bij een bepaalde groep fans, al zijn liefhebbers van de oudere sound er wat minder over te spreken.
Dat heeft te maken met de toch wel grote stijlverandering. Die komt deels door het vertrek van gitaristen Ole Brud en Christer Espevoll en de komst van Tor Glidje and Ole Harvard Sveen (beiden in Mantric, ex-Lengsel). In vergelijking met voorganger Synergy (2003) is het materiaal toegankelijker en melodieuzer en dat terwijl The Blueprint Dives alle kanten opvliegt; van metalcore tot jarenzeventigprog la Yes, van Kings X naar Mastodon en Opeth. De sound bevat wat meer diepte (luister eens naar het atmosferische The Death Sedative en In Reversal) dan die op het directe, thrash-achtige en mathy Synergy. De vocalen van Peter zijn een kwestie van smaak. Hij zet veel vaker dan voorheen zijn cleane vocalen in. Ze kunnen soms wat zeurderig overkomen, maar de man laat in bijvoorbeeld het Radiohead-achtige, rustige Lost In Dismay horen met veel gevoel te kunnen zingen.
Hoewel op de tweede helft van het album de wat mindere songs staan, is deze vierde full-length beslist een interessante plaat. Eigenzinnig, niet in een hoekje te plaatsen en dat heeft het altijd moeilijk gemaakt om het juiste publiek te vinden. Voor metalcorefans te complex, voor christenen te extreem, voor niet-gelovigen te christelijk. Zelfs fans vonden The Blueprint Dives te ver verwijderd van de oude stijl. Toch is Extol altijd zijn eigen pad blijven volgen en dat levert originele albums op. De bandleden besteden momenteel vooral tijd aan hun eigen gezin en interessante projecten, zoals Azusa en Fleshkiller. Toch is er nog altijd hoop op een Extol-renie zodat Gloriana, Pearl en The Things I Found ook live weer te horen zijn. Tot die tijd zetten we The Blueprint Dives af en toe op.
Tracklist:
1. Gloriana
2. Soul Deprived
3. In Reversal
4. Pearl
5. From The Everyday Mountain Top
6. Another Adams Escape
7. The Things I Found
8. Lost In Dismay
9. Essence
10. Void
11. The Death Sedative
