Jullie tweede album Weltschmerz '89 is nu een aantal maanden uit en kan rekenen op aardig wat enthousiasme. Hoe kijken jullie tegen de positieve kritieken aan? Kunnen jullie je vinden in het commentaar waar recensenten mee komen?

Niek Hubregtse (Drums): De positieve kritieken zijn fantastisch. Daar zijn wij heel erg blij mee en dat hadden we ook zeker niet zomaar verwacht. Bijvoorbeeld een 5/5 in het grootste gitaarblad van Duitsland. In een intensief proces - en intensief was het! - is het namelijk lastig om te beoordelen welke kant het opgaat. Het ene moment ben je mega-euforisch en denk je goud in handen te hebben, terwijl het volgende moment je het gevoel bekruipt dat het finaal aan het mislukken is en je een drol aan het oppoetsen bent. Daarnaast hebben we gekozen voor een opnametechniek die nogal haaks op moderne producties staat, maar waar wij en onze producer Attie Bauw heel erg in geloven. We hebben namelijk alles live, tegelijkertijd en zonder clicktrack opgenomen. Het was voor ons daarom extra spannend wat fans, luisteraars en recensenten daarvan zouden vinden, maar des te meer een aangename verrassing dat juist dit proces en het resultaat daarvan positief worden belicht.

De nummers zijn over het algemeen vrij eclectisch met verschillende invloeden uit vrij diverse rock- en metalgenres. Reflecteert dat de verschillende persoonlijkheden binnen de band? Leveren jullie allemaal ideeën aan waar je dan samen over beslist?

Daniel Polman (Zang): Jazeker. De meeste nummers komen echt tot leven in de repetitieruimte, waar veelal wordt geëxperimenteerd met nieuwe ideeën die thuis zijn bedacht, of juist door samen te komen ontstaan. Vaak komt een van onze gitaristen met een gave riff, maar het kan ook zijn dat er al een refrein ligt, of een iets verder gevorderd idee. Daar gaan we dan mee aan de slag. Het scala aan invloeden dat terug te horen is, komt ook zeker voort uit onze eigen brede muzieksmaak. Onze muzikale persoonlijkheden zijn gelukkig goed te verenigen, we luisteren naar veel verschillende bands, maar houden allemaal van rauwe energie en de nummers moeten die energie ook uitstralen. Met een vleugje zelfspot.

De titel verwijst naar jullie bouwjaar: 1989. Is dertig worden nou echt zo'n dramatische gebeurtenis gebleken of valt het uiteindelijk allemaal wel mee?

Jaco de Swart (Bas): Dertig zijn blijkt eigenlijk heerlijk. Te jong om oud te zijn, te oud om jong te zijn. Je bent een levende contradictie! En dat is precies wat wij als band ook zijn: een wandelende tegenstelling. Naast dat we alles met een korrel zout nemen, kunnen we nu tegelijkertijd ook wat meer kritische kruiden in onze recepten flikkeren: wie ben je, en waarom doe je dingen die je doet? Die mengelmoes is wat de X Raiders-taart zo smerig lekker maakt - zowel om op te eten, als om in iemands gezicht te smijten.

De documentaire Goin' Rectal (door Dennis Alink) werd pas weer door jullie onder de aandacht gebracht en is onder meer terug te zien op het X Raiders-YouTube-kanaal. Hoewel het een mooi document is, lijkt het me ook confronterend. Hoe is het om jezelf na een aantal jaren terug te zien? Jullie gaven jezelf aardig bloot. Heeft dat nog gezorgd voor reacties uit jullie directe omgeving? Wellicht van mensen die jullie niet kennen als, destijds, Rectum Raiders.

Jeroen van der Lee (Gitaar): Voor ons was het vooral een verademing om de originele editie van 110 minuten de wereld in te sturen. In de versie van 50 minuten die in 2018 is uitgezonden, zijn vooral onze muziek en de humoristische momenten eruit geknipt om de focus op het dramatische te leggen. Zoals je waarschijnlijk begrijpt zijn de eerstgenoemde zaken juist die twee dingen waarin wij onszelf het meest herkennen.

Ik heb met veel plezier de documentaire bekeken, en tijdens de Q&A achteraf hebben we veel bemoedigend commentaar gekregen. Iemand zei dat wat we in de docu doormaken voor veel jonge volwassenen erg herkenbaar is. Een andere kijker zei: "Rectum Raiders of X Raiders, het kan me niet zoveel schelen, zolang jullie maar vette muziek blijven maken!"

Jaco: Het blijft een vette film. Maar het voelt voor mij echt meer als een film dan als een documentaire. Het is heel persoonlijk - en dat is heel gaaf eigenlijk - maar het is niet allemaal even "echt." Ik zie mijzelf nu soms echt acteren. Voor die filmische vorm heeft de regisseur toen gekozen. Dat maakt dat het een belangrijk en goed uitgelicht thema heeft, maar dat je niet zo'n eerlijk idee van de band krijgt. Ach, zo gaan die dingen.

De naam Rectum Raiders was een terugkerend thema in die documentaire. Heeft de naamswijziging voor jullie deuren geopend die tot op heden toe gesloten bleven?

Guus van Gemert (Gitaar): Dat is lastig te zeggen, aangezien we natuurlijk niet kunnen vergelijken wat er was gebeurd als we de naam gehouden hadden. Daarnaast heeft het nog een behoorlijke tijd geduurd dat men overal X Raiders direct koppelde aan Rectum Raiders. In het begin veranderde er dus niet veel.

Wat we wel merken nu we ons veel op Duitsland aan het oriënteren zijn, is dat ze daar die vergelijking niet maken. Daar waar in Nederland Rectum Raiders, en in zekere mate dus ook nog wel X Raiders, vaak in eerste instantie geassocieerd werd met die feest/grap-act, hebben we dat bij de oosterburen nog niet ervaren. Dus wat dat betreft merken we in positieve zin wel verschil.

Jaco: Ik denk dat het ook vooral deuren heeft geopend voor onszelf. Het heeft ervoor gezorgd dat we met meer vrijheid en creativiteit muziek maken. We hoeven niet langer in de schaduw te staan van die net-iets-te-veel-tot-de-verbeelding-sprekende naam.

Aan de vormgeving en het geluid van Weltschmerz '89 is behoorlijk wat aandacht besteed. De productie is in handen van topproducent Attie Bauw. Hoe zijn jullie met hem in contact gekomen?

Niek: Voor de opnames van ons debuutalbum getiteld Rectum Raiders zijn we al eens bij Attie op bezoek geweest. Attie wist ons er toen vrij snel van te overtuigen dat we nog niet klaar waren voor een dergelijk project met hem. Voor Weltschmerz '89 hebben we nog een poging gewaagd en gelukkig was Attie nu wel overtuigd van ons niveau en het materiaal dat we hadden liggen. Na een bezoek in de repetitieruimte was hij er daarnaast zeker van dat we dit album maar op één manier konden opnemen. Live! Om de energie van de band op plaat te vangen hebben we in de zomer van 2018 de Wisseloord Studios in Hilversum vier dagen op zijn grondvesten laten schudden. Tot klachten van de buren aan toe; iets dat nog niet eerder was voorgekomen; en dan te bedenken dat ook bands als Metallica en Iron Maiden in Wisseloord hebben opgenomen.

En hoe zit dat met het artwork? Hoe zijn jullie tot een keuze voor een tekening van de erotische kunstenaar Butch Dick gekomen?

Jaco: Het is smerig, in-your-face en misschien een klein beetje ongemakkelijk. Nou, ik hoef je niet te vertellen dat dat een match made in heaven is. Ik leerde Butch kennen doordat ik een shirt van hem tot croptop had gemaakt. We raakten in digitaal gesprek en van het een kwam het ander. We hebben elkaar zelfs nog face-to-face mogen zien toen hij met zijn queer technobuddy 'Plack Blague' in Amsterdam moest spelen.

Daarnaast zijn er ook de clips voor Wasted, Train Man, Fleshwolf en Meat Market. Vooral de laatste springt in het oog door alle attributen, acteurs en vormgeving. Hoe zijn jullie daarbij te werk gegaan en is er veel tijd in gaan zitten? Hadden jullie een idee voor een clip en hebben jullie dat uitgewerkt of kwam er iemand naar jullie toe met een goed plan?

Guus: Via Timothy Adèr, het brein achter onze clips voor Foxx (I'm In Love) en Thus Spoke Mr. Rectum, zijn we in contact gekomen met Mikki Sindhunata. Zij wist met een al aardig uitgedachte visie ons te overtuigen van dit artistieke concept. Naast het idee heeft zij ook qua productie de touwtjes in handen genomen en heeft ze een ongelooflijk goed en gedreven team binnen haar netwerk weten op te trommelen.

Daniel: Meat Market was echt wel weer next-level shit. We hadden echt geluk dat iemand zoals Mikki zich door ons nummer liet inspireren, met zo'n gaaf idee kwam en ook nog eens het netwerk had om dat te kunnen realiseren. Daarnaast was het ook echt bijzonder om te zien hoeveel mensen energie en passie hebben gestoken in het verwezenlijken van deze video: van decorbouwers, stylisten en visagisten tot naaktmodellen en zelfs dansers met een choreograaf. O ja, en natuurlijk de fantastische hoofdrolspeelster Jip Warmerdam.

Op plaat is jullie muziek al erg energiek, maar live wordt dat nog eens overtroffen door het enthousiaste spel. Hebben jullie bepaalde showelementen die bij de routine horen of is elk optreden anders en doen jullie waar je op dat moment zin in hebt?

Jaco: Er is maar één echt centraal element in onze show: spelen zonder concessies. Totale overgave alsof je leven ervan af hangt. Alles wat je ziet op het podium is een consequentie daarvan. Als wij niet doordrenkt zijn met zweet en bier na een show, dan is er iets niet goed gegaan. Wij zijn geen Steel Panther dat drie jaar op een rij tourt met dezelfde grappen. Wij halen voor onze show veel meer inspiratie uit een band als Dillinger Escape Plan. Energie en onvoorspelbaarheid!

Jeroen: Ik denk dat er in de Rectum Raiders-tijd meer vaste elementen in de show zaten zoals komkommermomenten, cumshots met kokosmelk, Hörse (red. de mascotte) die langskomt, enzovoorts. Maar vanaf de release van ons eerste album zijn we de focus steeds meer op muzikale expressie gaan leggen. We zetten nog steeds een paar biertjes en komkommers klaar op het podium en die vliegen op organische momenten de zaal in. Voor mij voelt het alsof we een balans hebben gevonden tussen het onderling, als band, op een spontane wijze op het podium naar onze zin hebben en daar vervolgens het publiek bij betrekken. Zo maken we van iedere show een unieke ervaring voor de bezoekers en onszelf.

Door de coronacrisis is de wereldtournee die jullie ondernamen helaas voorlopig tot een einde gekomen. Heeft dat, buiten dat het erg jammer is, voor jullie persoonlijk gevolgen gehad?

Guus: Absoluut! Slapeloze nachten, waanbeelden, zweet- en paniekaanvallen, kortom: afkickverschijnselen! Het is zeker balen dat zo'n tour voortijdig wordt gestopt als je net met een gloednieuw album de wereld in gaat. De meeste shows zijn ondertussen verplaatst, maar een aantal speciale, waaronder de Stevens Stadscross en Paaspop, kunnen natuurlijk niet verplaatst worden. Niks aan te doen helaas. Achter de schermen staan we echter niet stil. Vanuit huis wordt er alweer hard gewerkt aan nieuw materiaal en blijven we op zoek gaan naar leuke activiteiten om contact met de fans te houden.

Niek: Het mag daarnaast geen verrassing zijn dat het annuleren van een tour ook flink wat financiële gevolgen heeft. De enorme investering in het nieuwe album en alles wat daarmee samenhangt, hoop je terug te verdienen met het spelen van shows en verkopen van merchandise. Dat terugverdienen zal helaas wat vertraging oplopen, maar gelukkig zijn wij persoonlijk niet financieel afhankelijk van de band. We wensen alle artiesten die dat wel zijn alle voorspoed in deze lastige periode! En voor alle fans: mocht je het kunnen missen, dan is dít het moment om je favoriete artiest extra te steunen door merchandise te bestellen en de muziek grijs te draaien. Stream away!

Proberen jullie de nieuwe plaat op een andere wijze onder de aandacht te brengen?

Jaco: Jazeker! Het is even acclimatiseren, maar we gaan er gewoon even hard voor als altijd. We deden onder andere al een SkypeFest en live songwriting! Maar verwacht nog meer: livesessies, video's en misschien komt er zelfs nog een naaktkalender.

Zijn jullie meer tijd gaan besteden aan bijvoorbeeld het schrijven van nieuw materiaal nu die tijd niet opgaat aan het reizen en optreden?

Guus: Nu we meer tijd thuis doorbrengen en we steeds bekwamer worden in thuis opnemen, rollen de nieuwe tracks over de toonbank! Maar begrijp wel dat met het ontbreken van repetities er nog wel vaak die laatste slag gemaakt moet worden, zodat de hitjes ook daadwerkelijk nummer één hits worden!

Jaco: Pas maar op inderdaad. We zijn alweer bezig aan 'Turboglam III.' En reken er maar op dat die nog beter gaat worden!

Recent hadden jullie online een live songwriting event. Kunnen we binnenkort inderdaad een nummer verwachten over een naakte kerel in een moshpit?

Jeroen: Leuk dat je hebt meegekeken! Die track zal vast en zeker een keer het daglicht zien, maar niet voordat wij hem uitvoerig hebben opgepoetst en bijgeschaafd. Het is in deze tijd aantrekkelijk voor een band om zoveel mogelijk 'content' de wereld in te sturen, maar voor ons ligt de lat voor de uiteindelijke opnames erg hoog. Kwaliteit boven kwantiteit.

Jaco: NAKED IN THE MOSHPIT!