Een pauze doet doorgaans goed. Het moegestreden Nightwish nam na Endless Forms Most Beautiful (2015) dan ook een welverdiende sabbatical. De bandleden richtten zich in die tijd op het gezinsleven en andere bezigheden, zoals projecten, waaronder Auri, Northward en het solo-album van Marko Hietala. Floor Jansen werd vervolgens vanwege haar succes in Beste Zangers opeens een bekende Nederlander. De ambassadrice van de metal trok volle zalen met haar solo-tournee en zal er ongetwijfeld voor zorgen dat Human. :II: Nature. na Electric Castle Live And Other Tales van Ayreon volgende week bovenaan staat in de Album Top 100.
De in Zweden woonachtige zangeres is namelijk n van de voornaamste smaakmakers op de nieuwe langspeler, die het eerste (studio)dubbel-album in de discografie is. Op Endless Forms Most Beautiful moest ze nog veelal ingetogen zingen en hoewel ze haar volume ook op de opvolger meermaals beperkt houdt, mag ze gelukkig veel meer variren en haar exceptionele kwaliteiten laten gelden (en schreeuwen in Tribal). Met name haar operazang in het tweede deel van Shoemaker, waarvan de melodie grote gelijkenis toont met het tweede deel van Lacrimosa van Zbigniew Preisner, zal veel luisteraars kippenvel opleveren. En van haar andere sterkste bijdragen vind je in het door de serie Stranger Things genspireerde Procession, dat als een ballad begint, maar steviger eindigt. Ook haar emotionele bijdrage aan Hows The Heart mag niet onvermeld blijven. Hietala krijgt alle ruimte in het doomy slotstuk Endlessness.
Zo divers als de vocalen zijn, zo divers is de instrumentatie. Het gitaarwerk staat iets steviger in de mix dan op de voorganger en het keyboardwerk is mooi uitgelicht. Zeker in Procession, het startpunt van het schrijven van dit album. Music gaat met een verrassend en lang intro van start met dark ambient, tribal, een synthesizerloopje en een koor, voordat de groep het reguliere deel van de opener rustig opbouwt. Pas tegen de vijfminutengrens barst het nummer los met een sterk refrein. Noise is een typische Nightwish-single, maar met de nodige muzikale rijkdom in de brug, net als het met doedelzakmelodien voorziene Hows The Heart. En als we het dan toch over folk hebben: Harvest is een memorabele en warmbloedige folktrack van Troy Donockley. Tribal, waarin het flink headbangen is dankzij stevige riffs en fel drumwerk (Kai Hahto's moment of fame), heeft dankzij de Midden-Oosterse elementen wel wat van Dark Passion Play (2007). Het proggy Shoemaker bevat Oost-Aziatische invloeden in het keyboardspel van Holopainen en een gesproken deel van zijn vrouw Johanna Kurkela, voordat Jansen, zoals eerder aangegeven, schittert met haar operavocalen.
Shoemaker zal mede vanwege dat moment voor veel fans n van de favorieten zijn. Diezelfde kwalificatie geldt voor Tribal en het grotendeels stevige Pan, dat teruggrijpt op het werk van Nightwish van rond de milleniumwisseling en een sterke bijdrage van het koor bevat. Heb je meer met de toegankelijke en melodieuze kant van de Finse formatie, dan is Hows The Heart of Harvest wellicht n van je hoogtepunten.
Disc 2 van het album, het Nature-gedeelte, dat nadrukkelijk een connectie toont met de liefdadigheidsorganisatie World Land Trust, zal bij de meesten het minst favoriet van de twee discs zijn. Die bestaat uit het zevendelige All The Works Of Nature Which Adorn The World. Ruim een half uur krijg je cinematische, orkestrale muziek voorgeschoteld met aan het begin en einde gesproken teksten van actrice Geraldine James. Voor velen zal de half uur durende soundtrack te veel van het goede zijn. Dat doet overigens niets af aan de kwaliteit van dit rustgevende deel van het dubbel-album. Zo schetsen piano, harp en orkestraties in The Green een wonderschoon vergezicht met prachtige flora in de bergen en is Ad Astra een modern klassiek slotstuk.
Human. :||: Nature. is dus zowel herkenbaar als vernieuwend. Het dubbel-album wisselt degelijke en zeer sterke passages met elkaar af. Het album zal dan ook niet de boeken ingaan als meesterwerk, maar biedt wel voldoende kwaliteit. Vanwege de diversiteit en de complexiteit buiten de singles om kost het meerdere luisterbeurten om deze kolos met heel verschillende kanten een vertrouwde plek te geven. Ondanks dat je niet overal op het puntje van je stoel zit en de rillingen van opwinding ervaart (zeker de tweede disc heeft voor veel luisteraars een beperkte houdbaarheid), heeft de sabbatical Nightwish goedgedaan en toont Floor gelukkig veel meer haar veelzijdigheid en daar mogen we beslist trots op zijn.
Tracklist:
Disc 1:
1. Music
2. Noise
3. Shoemaker
4. Harvest
5. Pan
6. How's The Heart?
7. Procession
8. Tribal
9. Endlessness
Disc 2:
1. All The Works Of Nature Which Adorn The World - Vista
2. All The Works Of Nature Which Adorn The World - The Blue
3. All The Works Of Nature Which Adorn The World - The Green
4. All The Works Of Nature Which Adorn The World - Moors
5. All The Works Of Nature Which Adorn The World - Aurorae
6. All The Works Of Nature Which Adorn The World - Quiet As The Snow
7. All The Works Of Nature Which Adorn The World - Anthropocene (Incl. "Hurrian Hymn To Nikkal")
8. All The Works Of Nature Which Adorn The World - Ad Astra