Een van de verbeterpunten was de productie. Daar is flink aan gewerkt, want Illuminated klinkt een stuk organischer, krachtiger en voller. De stevige passages krijgen nu de power die ze verdienen. Zo knallen vanaf het begin van Spawn Awakening de blackmetalriffs met Der Weg Einer Freiheit-intensiteit de boxen uit.
Diezelfde openingstrack laat beide uitersten van de Amerikaanse proggers horen: ingetogen keyboardklanken en melodieuze zang enerzijds en tremoloriffs en blasts anderzijds. Die twee extremen versterken elkaar en zijn niet alleen goed verwerkt in Spawn Awakening, maar ook in de andere, uitdagende tracks, die fans van Oceans Of Slumber, Ne Obliviscaris (artwork komt van Xenoyr) en Enslaved wellicht aanspreken.
Illuminated is een conceptalbum, genspireerd door de game Horizon Zero Dawn. Het post-apocalyptische verhaal gaat over een groep mensen die het einde van de wereld ziet aankomen, zich daar tegen wapent om vervolgens vijfhonderd jaar in de toekomst terug te keren. Er zijn dan ook een paar fases met ambient synthesizerklanken om het reizen in de tijd karakter te geven. Toch nodigen ze tevens uit tot skippen, omdat er verder niet veel in die stukken gebeurt. Vanwege de ruimtelijke, rustige keyboardpartijen en de Devin Townsend-gelaagdheid krijgt de muziek een kosmisch karakter. Soms is de overgang van de extreme muziek naar de kalme secties wat groot, zoals in Old Ones.
Elk bandlid heeft een andere muzikale achtergrond en dat hoor je goed terug in de diversiteit van de composities. Hoogtepunten zijn de fantastische openingstrack, de live-favoriet Befallen (vanwege het headbanggehalte), Fiery Tongue en Crack Of Light. In laatstgenoemde komt de emotie goed naar voren en laten de Amerikanen bovendien alles horen wat ze qua songwriting en afwisseling in zich hebben. Zo is er plots een hoempaparitme en een saxofoonsolo. Avienne imponeert ondertussen met haar diverse vocalen. Ze switcht moeiteloos tussen grunts, zwoele zang, screams en haar melodieuze zangstem. Enkele keren herinnert haar stem aan die van Pink, Cammie Gilbert of Amy Lee. In elke track komt ze met memorabele momenten. Het refrein van het titelnummer, het epische einde van de openingstrack en de epische, gelaagde koor-achtige zang in het bombastische Fiery Tongue zijn de voornaamste voorbeelden.
Illuminated is derhalve een aanzienlijke verbetering ten opzichte van The Gravity Of Fall. Productioneel is er een flinke sprong voorwaarts gemaakt en qua techniek is er progressie geboekt. Het beluisteren van de songs is vanwege de afwisseling in stijlen een interessante ervaring. Vintersea heeft met deze tweede full-length een uitstekend album op de markt gebracht.
Tracklist:
1. Spawn Awakening
2. Old Ones
3. Illuminated
4. Crack Of Light
5. Fiery Tongue
6. Befallen